97
3. Әлеуметтік мобильдік
Әлеуметтік мобильдік (жинақылық) – адамдардың бір әлеуметтік
топтан өзге әлеуметтік топқа өту мүмкіндігі (шаруаның – жұмысшы,
жұмысшының – интеллигенцияға, интеллигенттің –
кәсіпкерге және
т.с.с.)
Ерекшеліктері
Батыстық
әлеуметтік
мобильділік
қоғамдарының
түрлері
Әлеуметтік мобильділік – қоғамның
қалыпты өмір сүруінің, әрбір адамның
өзін-өзі жүзеге асырудың, оның
бақытының негізі. Әлбетте,
төмен
әлеуметтік мобильділік тоталитарлық
мемлекеттерге
және
терең
экономикалық, саяси және рухани
тоқыраудағы мемлекеттерге тән.
Екінші жағынан,
жоғары әлеуметтік
мобильдік
демократиялы,
динамикалық
дамып
жатқан
қоғамдарға, сол сияқты революциялар
мен реформалар кезеңіндегі кез келген
қоғамдарға тән.
Әлеуметтік
мобильділіктің
төмен
деңгейіндегі елдерде демократияның
жоғары
деңгейінде, өмірдің жоғары
деңгейінде бір страттан басқасына
ауысу немесе мүмкін емес, немесе өте
ауыр.
Бұл қоғамның жинақылығымен
(компактность), кіші мөлшерлерімен,
мүшелердің
(ад)
қатал
өзара
байланыстылығымен,
дәстүрлер
күшімен, қоғамда орындардың «бос
еместігімен» түсіндіріледі.
Мобильділіктің ең жоғары
деңгейіндегі елдер – АҚШ,
Италия,
Жапония
Мобильділік
орта
деңгейіндегі елдер – Канада,
Ұлыбритания
Мобильділіктің ең төменгі
деңгейіндегі
елдер
–
Голландия,
Швейцария,
Дания.
