Философия, II бөлім. Онтология. Гносеология. Әлеуметтік философия



Pdf көрінісі
бет58/87
Дата16.02.2023
өлшемі0,59 Mb.
#68411
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   87
ТАРИХ ФИЛОСОФИЯСЫ
Тарих (гр. historia) - өткен шақ туралы әңгіме, болған оқиға 
туралы естелік дегенді білдіреді. «Тарих философиясы» ұғымын 
ғылымға, философияға Вольтер Марк Франсуа Аруэ енгізді. 
Философияда тарихты, оның дамуын түсіну мына кезеңдерден 
өтті деуге болады:

Ежелгі гректер тарихты, дүниені эстетикалық түрде, 
гармониялық және циклді айналым, тұйықталған Ғарыш түрінде, 
мәңгі айналым және қалыптасу түрінде түсінді;

Ежелгі еврейлер дүниежүзілік, әлемдік тарихтың басталуы 
мен аяқталуы (эсхотология – ақыр заман) бар деп ұғынды;

Орта ғасырлық христиандық тарих философиясы 
провинденциализм, яғни Құдай алдын ала бәрін көріп-біліп қойған 
деген идеяға сүйенеді, «Құдай шаһарының» «жердегі шаһарға» 
сәулесінің түсуі;

Қайта өрлеу (Ренессанс) немесе Ағартушылық заманы 
тарихты ақыл-оймен зерделеуді, тарихқа прогресс ұғымын енгізді;

И. Гердер (1744-1803, неміс философы) – қоғам, тарих 
дамуын табиғат тарихының тікелей жалғасы ретінде қарастырды, 
сонымен бірге қоғам дамуының заңдылықтары табиғи сипат алады 
деп ойлады;

Г. Гегель (1770-1831) тарих дегеніміз рухани абсолюттік 
идеяның заңды дамуы. Рух субстанциясы – еркіндік. Тарих, қоғам 
процесі - өнер, ғылым, дін, философия дамуымен ерекшеленеді;

К. Маркс (1818-1883): «Тарих - өзінің мақсатын көздеген 
адам қызметінен басқа ештеңе емес»;

О. Шпенглер, А. Тойнби, П. Сорокин локалдық, дербес 
қоғамдар идеясын ұсынды. 
1. Тарихқа көзқарастар
Тарих - хаосты
кездейсоқтық 
процесс, ешқандай 
логикасы, 
заңдылықтары, 
бағыттылығы
(иррационалистер)
Тарих – белгілі 
логикасы бар, 
мақсатты 
бағытталған, заңды 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   87




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет