ҒҰндар (б з. б. Іііғ. б з.ІV ғ.) Ғұндар-алғашында Орталық Азия



бет7/12
Дата15.12.2023
өлшемі6,44 Mb.
#139789
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Байланысты:
Ғұндар

Б.з. І ғасыр - екінші толқыны қоныс аударды.
-Қазақстанның оңтүстік-батысы мен Арал бойына келді. Алан мен ас тайпаларын Каспий теңізіне ығыстырды.
Б.з.б. 165 жыл
Б.з.б. 46-36 жж.
б.з. 93 жыл
  • Каспий теңізі жағалауында Батыс ғұн ұлысының негізі қаланды.
  • Ғұндар Дунай арқылы Еуропаға кетті .
  • Ғұндардың бір бөлігі оңтүстікке жылжып, ақ ғұндар (эфталиттер) деп аталды.Олар қазіргі Орта Азия, Ауғанстан, Солтүстік Үндістан аумақтарында өз үстемдіктерін орнатты.

ІІ ғасыр
  • Моңғолоидтық тұрпаттық белгілер көбейіп, еуропеоидтық-моңғолоидтық аралас нәсілдік тұрпаттың қалыптасуы басталды.Әсіресе Жетісу, Оңтүстік Қазақстан тайпаларының бет-пішіні моңғолдана бастады.
  • Ғұндардың қоныс аударуы Қазақстан аумағындағы тайпаларға үлкен өзгерістер әкелді. Үйсін, қаңлы, алан және т.б. тайпалар араласып, ассимиляция (бір халықтың екінші халықпен араласуы) үдерісі басталды.

Орыс ғалымы Н.А.Аристов:
«Ғұндар ежелгі түркі тілінде сөйлеген», деп жазады.
  • Батыста ғұндар Еуропа халықтарын саяси және этникалық өзгерістерге түсірді.
  • Германдықтар, славяндар, сарматтар т.б. тайпалар Шығыс Еуропадан батысқа жылжып, Рим империясының аймағына қоныстанған. Бұл қозғалыс Рим империясының күйреуіне алып келді.

ІV-VІІ ғасыр
ҒҰНДАРДЫҢ ЕУРОПАДАҒЫ ЖОРЫҚТАРЫ
370 жыл
375 жыл
377 жыл
Еділден өткен ғұндар аландарды талқандады.
Ғұндар Дон арқылы өтіп, шығыс готтардың тайпалық одағына соққы берді. Готтардың билеушісі Эрманарих өзін-өзі өлтірді.
Ол кезде Паннония деп аталатын қазіргі Венгрия жерін басып алды.
-Нәтижесінде Еділ-Жайықтан бастап, Днестр өзеніне дейінгі кең далалық аумақты иеленді.Кречь бұғазы арқылы өтіп, Боспор патшалығын талқандады. Осылайша батыстағы күшті Ғұн ордасының негізі қаланды. Паннония Ғұн мемлекетінің орталығына айналды.
-Шығыс Еуропаның далалық аймақтарын иеленген ғұндар Рим империясына көршілес болып, оған қарсы жорықтар жасап тұрды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет