Г. К. Кенжебаев ҚазаҚстан тарихынан әңгімелер Жалпы білім беретін 11 жылдық мектептің 5-сыныбына арналған оқулық



Pdf көрінісі
бет59/244
Дата30.04.2022
өлшемі6,79 Mb.
#32952
түріОқулық
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   244
Байланысты:
5 synyp

§19. мөде – Ғұн мемлекетінің 
негізін қалаушы
1.  Ғұндар.  Б.з.б. 1-мыңжылдықта Қазақстан 
жерінде ғұн тайпалық ода ғы қалыптаса баста-
ды. Алғашқы кезде ғұн дар Солтүстік Қытай, 
Моңғолия және Байқал маңында қоныстанған. 
Ғұндар – біздің арғы ата-бабамыз. Ғалымдар-
дың пікірі бойынша, ғұндар түркілердің арғы 
тегі болып табылады. Олар түркі тілінде сөйлеп, 
түркі жазуын пайдаланған.
2.  Ғұн мемлекеті. Ғұндар 24 тайпадан тұрған. 
Әр тайпа дербес өмір сүрген. Әр тайпаның көшіп 
жүретін жері болған. Ғұндар жыл сайын үш рет 
бас қосып, Ұлы ордаға жиналатын. Осындай 
жиналыс тарда ортақ мәселелерді кеңесе отырып 
шешкен. Ғұндар Көк Тәңіріне сыйынған. Ата-
баба аруағына бағыштап құрбандық шалған.
  Карта бойынша ғұн-
дардың қандай ел-
дер және тайпалар-
мен көрші болғанын 
анықта.


62
Ғұн тайпалары б.з.б. III ғасырдың соңында 
бірігіп, өз мемлекетін құрды. Ғұндардың құрған 
мемлекеті күшті де қуатты елге айналды. Ғұндар 
батыр да ержүрек, жауынгер халық болған. Атты 
жауынгерлерден құралған ғұн әскері садақ, 
семсер, айбалта, найзамен қаруланып, әрдайым 
шайқасқа даяр тұрған. Ғұндар ысқырғыш 
жебелерін қардай боратып, жеңіске жетіп отыр-
ды. Олар тас қамалды бұзуды жақсы меңгерген. 
Ғұн мемлекетінің нығайғаны сонша, оған сол 
кезде Еуропа мен Азияда тең келер мемлекет 
болған емес.
Ғұндардың жауынгер тайпалары Қытайдың 
солтүстік жағындағы қалалар мен елді ме-
кендерге шабуыл жасап тұрған. Қытайдың 
Цинь патшалығына Ғұн мемлекетінің күшеюі 
ұнамады. Б.з.б. 214 жылы Цинь патшалығының   
билеушісі Ши-Хуанди жүз мың әскермен 
Сарыжазық өңіріндегі Ғұн мемлекетіне қар-
сы жорық бастайды. Қытайлар ғұндарға тұт-
қиылдан шабуыл жасайды. Бұндай шабуылды 
күтпеген ғұндар Сарыжазықты тастап кету-
ге мәжбүр болады. Ғұн әскерінің шабуылы-
Ғұн жауынгерлері
нан қорғану үшін б.з.б. IV–III ға-
сырларда қытайлар 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   244




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет