Г. К. Кенжебаев ҚазаҚстан тарихынан әңгімелер Жалпы білім беретін 11 жылдық мектептің 5-сыныбына арналған оқулық
Қазақстандықтардың тылдағы ерен ер лігі
жүктеу/скачать 6,79 Mb. Pdf көрінісі
|
5 synyp
| 4. Қазақстандықтардың тылдағы ерен ер лігі.
Қазақстандықтар майданда ғана емес, тылда да ерен ерлік көрсетті. Тылдағылар армия ны қару- «Менің өмірім тікелей қазақ даласымен байла- нысты. Мен осында ту- дым, соғыстың қысыл - таяң күндері қазақстан- дық тар жақындарындай, өз баласындай қамқорлық жа сады. Қазақстан же- рінде мен ұшқыш бол- дым. Ғарыш кемесіне мі- ніп, осы жерден көкке самғап, осы жерге қайта қондым. Қалай сіздерді сүй меске, қалай сіздерді мақтаныш тұтпауға бола- ды, қазақстандықтар!» – деп тебірене жазды екі мәрте Кеңес Одағының Батыры атағын алған КСРО ғарышкер-ұшқы- шы В.А. Шаталов. Ел мен ердің жеңісі. – Алматы, 1985, 20-б. 163 жарақ, оқ-дәрі, азық-түлікпен кі діріс сіз жаб- дықтап тұрды. Республикада шаруа шылықтың барлық саласы соғыс мақсатына лайықтап қайта құрылды. Республикада әскери өндірісті нығайту, соғыс техникасын көптеп шығару, түс- ті металды, көмір, мұнай кен орын дарындағы жұмыстарды жақ сарту қажет болды. Қазақ стан марганец өндіру ісін жеделдетті. Уралдың ме- таллургия зауыттарын шикізатпен қамтамасыз етуде ерен еңбек етті. Қарағанды кеншілері мыңдаған тонна көмір өндірді, Өскемен мы- рыш комбинаты соғысқа қажетті өнім өндіру мөлшерін ұлғайтты. Ғалымдар мен инженерлер де тынбай жұмыс істеді. Кен өндіруді ұлғайту ісіне КСРО Ғылым академиясының президенті В. Л. Комаров және академик Қ. И. Сәтбаев бастаған ғалымдар үлкен үлес қосты. Шымкенттегі қорғасын зауытының өні мі оқ жасайтын зауыттарға жіберілді. Теміржол- шылар майданға қажетті әскери техниканы, қару-жарақ, азық-түлікті, киім-кешектерді тоқ- таусыз жөнелтіп жатты. Қазақстанға жау қор- шауында қалған Ресей, Украина, Белоруссия- дан жүз мыңдаған адамдар көшіп келді. Оларды қазақ халқы құшақ жая қарсы алды. Соғыс жүріп жатқан жерлерден 220 зауыт пен фабрика, кәсіпорын Қазақстанға көші рілді. Мәскеу қаласы мен облысынан 40 зауыт көшіп келді. Соның ішінде Мәскеу авиа ция зауыты, Дзержинский атындағы электро ме ханикалық зауыт және басқалар келе сала өнім өндіре бас- тады. Украинадан 70-тен аса өнеркәсіп көшіріліп әке лінді. Өнеркәсіп орындарымен қатар мыңда- ған мамандар да көшірілді. Донбасстан 3200-дей шахтер мен техниктер келді. Майданға аттанған жұмысшының станогына жас балалар мен қарттар, әйелдер тұратын. Адам- Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдары көшіп келген 1,5 миллион адам- ның туған отанына ай- налды. «Алыстағы Қазақ- станда, Теректі ауылында біз өзімізді үйіміздегідей сезінеміз», – деп жазды КСРО-да тұңғыш трак- торшы әйелдер бригада- сын ұйымдастырған атақ- ты Паша Ангелина. Осы сөздің мәнін тү- сіндір. 164 дар зауыт-фабрикалардың жұмысын тоқтатпай, тәуліктер бойы аянбай еңбек етті. Қазақстан майданды шикізатпен қамтамасыз ететін басты әскери базаға айналды. Сонымен қатар майдан- ды малмен, мал өнімдерімен қамтамасыз етті. Соғыс жылдары Қазақстан мал саны жағынан Ресейден кейінгі екінші орынға шықты. жүктеу/скачать 6,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|