Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова
жүктеу/скачать 9,64 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.2 . ЭКСТРАКЦИЯЛАУ ҮДЕРІСІНЕ ЭСЕР ЕТЕТІН ФАКТОРЛАР Шикізаттың усақталынуы.
| П
мұнда: х0 — шикізаттағы ББЗ мөлшері, кг; а — калған қалдықтағы экстрагент мөлшері, л; п — алынған экстрагенттің жалпы мөлшері, л. Шығымды азайту үшін диффузиялык (шрот) калдыкты сығып не- месе фракциялык экстракциялауды колданады [10, 11]. 1.2 . ЭКСТРАКЦИЯЛАУ ҮДЕРІСІНЕ ЭСЕР ЕТЕТІН ФАКТОРЛАР Шикізаттың усақталынуы. ББЗ бөліп алу барысында, масса ал- масу үдерісінің оңай жүруі үшін шикізат көзі ұсакталынуы тиіс, олай болатыны шикізат бөлшектері мен экстрагент арасындағы беттік кабаттарынын байланысуы әсерінен масса алмасудын беттік кабаты ар- тады. Шикізаттын үсакталынуы өсімдік шикізатынын морфологиялык және анатомиялык кұрылысына байланысты және олардағы ББЗ-дың сипаты мен локализациялык мөлшеріне байланысты эксперимент жүзінде тандалынады. Сондай-ак, өсімдік шикізатынын өте катты ұсакталынуы мынадай себептер бойынша тиімді бола коймайды: • өсімдік шикізатынын шырышты заттардан тұруы онын дренаж - дык касиетін төмендетеді; • «бөлшектелінген» жасушалар санынын артуына байланысты олар- дын балластарға өтуі байкалады. 20 Iтарау концентрация.wp мен гидродинамикалық жағдайлар арасындагы айырмашылық. Щукарев-Фнк формуласынын (алдынғы бөлімнен ка- раныз) негізінде кониентраииялардың айырмашылығы диффузион- дык үдерістін козғаушы күші болып саналады, сол себепті өсімдік шикізатынан ББЗ-ды бөліп алу фазалардын бөліну шекарасында жо- ғары концентрацияларға тәуелді болады. Концентарциялар арасындағы жоғары айырмашылыкка төмендегі әдістер аркылы кол жеткізуге болады: • шикізат пен экстрагентті араластыру аркылы экстракииялау; • экстрагенттін периодтык өзгерісі аркылы. Қатырмалы салмактың араласуы негізінен динамикалық мацерация әдісіндегі экстракциялауда колданылады (кұйынды экстракциялау, ультрадыбысты экстракция және т.б.). Бұл әдіс өте күрделі аппараттық жабдыктауды талап етеді. Экстрагенттін периодтык алмасуы — бұл ремацерация немесе репер- коляции және көп сатылы экстракциялау секілді жеткілікті жағдайда жоғары концентрациялар айырмашылыктарын ұстап тұрудын колайлы әдісі болып табылады. Әрбір жаңа экстрагенттін үлесі жүмсалынған шикізатпен әрекеттесуіне байланысты, экстрагенттің периодтык алма суы ББЗ-ды бөліп алу үдерісінде біргіндеп азая түседі. Экстрагенттің үздіксіз алмасуы перколяция, жылдам ағынды репер- коляция және баска да үздіксіз экстракциялар әдісінде колданылады. Егер экстрагент козғалмайтын болса, бұл экстракция үдерісіндегі козғаушы күштің өте тез азаюынан және шикізат бөлшектерінің ай- наласында экстракты заттардың көп мөлшерде кабат түзуінен болып саналады. Экстракциялау үдерісінің козғалмайтын экстрагенттін кабатында күрделене түсуін, молекулалык диффузияның әсерінен заттардың экстрагент кабатына өте аз жылдамдыкпен өтуімен түсін- діруге болады. жүктеу/скачать 9,64 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|