Гидростатиканың негізгі формуласы. Паскаль заңы. Ағын туралы түсінік.
Ауырлық күші өрісіндегі қысылмайтын абсолютті тыныштықтағы сұйықтықтың күйін қарастырайық.
Эйлер теңдеуі мына түрге енеді:
Бұл теңдеу сұйықтықтың механикалық тепе теңдігін сипаттайды. Егер сыртқы күштер мүлдем болмаса, онда тепе теңдік заңы , яғни, р = const – сұйықтықтың барлық нүктесіндегі қысым бірдей.
Теңдеу тікелей интеграцияланады, егер сұйықтық тығыздығы барлық объект бойында тұрақты деп есептеуге болады, яғни, сыртқы өрістің әсерімен сұйықтықтың білінерліктей қысылуы жүрсе. 2 суретте көрсетілгендей остердің координатын таңдайық. Масссалық күштерден тек қана ауырлық күші әсер ететіндіктен:
Бұл формула ауыр (ауырлық күшінің әсеріне түсетін) қысылмайтын сұйықтықта қысым вертикалды координатадан сызықты тәуелдіекенін көрсететін қысымды үлестірудің гидростатикалық заңын білдіреді.
Теңдеуден тұрақтыны табу үшін қандай дабір шекті шартты қолданады. Мысалы, резервуардағы сұйықтық тыныштықта болады оның еркін беттігіндегі қысым р0 тең. Бұл қысымды сыртқы деп атайық.
Бұл формуладан сыртқы қысымның кез келген өзгерісі осы шамадағы тыныштағы сұйықтықтың барлық нүктелерінде қысымның өзгерісін тудырады. Бұл нәтиже Паскаль заңы ретінде белгілі.
Архимед заңы және оның күйі
Сұйықтыққа батырылған денеге (толығымен немес жартылай), сұйықтық жақтан төменнен жоғарыға бағытталған және батырылған дененің бөлігіне тең сұйықтық көлемінің салмағына тең суммарлық қысым әсер етеді.