Группировка исходных данных. Средние значения
жүктеу/скачать 1,1 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Вариациялық қатардың статистикалық көрсеткіштері және олардың жіктелуі
| 3. Статистические показатели вариационного ряда и их классификация
Вариациялық қатардың статистикалық көрсеткіштері және олардың жіктелуі Важным показателем статистического ряда является его размах. Статистикалық қатардың маңызды көрсеткіші оның ауқымы болып табылады. Это наиболее простой показатель, показывающий разность между наибольшими и наименьшими величинами (их еще называют лимитами) в исследуемом вариационном ряду, т.е. Бұл зерттелетін вариация қатарындағы ең үлкен және ең кіші шамалар (оларды лимиттер деп те атайды) арасындағы айырмашылықты көрсететін ең қарапайым көрсеткіш, яғни. мұндағы L-қатардың ауқымы, где L – размах ряда, хmax, хmin – максимальная и минимальная величины (лимиты), максималды және минималды шамалар (лимиттер). Простота вычисления размаха ряда распределения, его наглядность и очевидность способствовали широкому употреблению этого показателя во многих исследованиях в лесном хозяйстве. Бірқатар таралу ауқымын есептеудің қарапайымдылығы, оның көрнекілігі мен айқындылығы бұл көрсеткішті орман шаруашылығындағы көптеген зерттеулерде кеңінен қолдануға ықпал етті.Так, в лесной таксации при изучении строения древостоя размах ряда распределения – это обязательный показатель. Сонымен, орман таксациясында сүрекдіңнің құрылымын зерттеу кезінде бірқатар таралу ауқымы міндетті көрсеткіш болып табылады В биометрии размах ряда и лимиты определяются при сведении данных наблюдений или измерений в статистические совокупности, т.е. в вариационные ряды. Биометрияда сериялардың ауқымы мен шектері бақылау немесе өлшеу деректерін статистикалық жиынтықтарға, яғни вариациялық қатарларға азайту арқылы анықталады. Каждый вариационный ряд и его графическое изображение - это как бы «сгущение» исходного фактического материала, превращение его в наглядную формулу. Әрбір вариация қатары және оның графикалық бейнесі бастапқы нақты материалды "қоюлау", оны визуалды формулаға айналдыру сияқты. Однако для полного анализа наблюдаемого явления или для хозяйственной оценки древостоя этого недостаточно. Алайда, байқалған құбылысты толық талдау үшін немесе сүрекдіңді экономикалық бағалау үшін бұл жеткіліксіз.Дело в том, что размах ряда и лимиты подвержены значительным колебаниям от одной частичной совокупности к другой. Шындығында, сериялардың ауқымы мен шектері бір ішінара популяциядан екіншісіне айтарлықтай ауытқуларға ұшырайды. Поэтому использование этого показателя ограничено. Сондықтан бұл көрсеткішті пайдалану шектеулі. Следовательно, необходимо получить еще и характеристики для совокупности, которые были бы выражены более общими цифровыми показателями. Демек, жалпы сандық көрсеткіштермен көрінетін жиынтық үшін сипаттамаларды алу қажет. С их помощью можно сравнивать разные ряды, что затруднительно сделать с помощью лимитов. Олардың көмегімен әр түрлі қатарларды салыстыруға болады, оларды шектеулер арқылы жасау қиын. Например, если известно, что вариационный ряд распределенных деревьев в древостое по толщине у одного насаждения имеет размах от 8 до 44 см, а в другом от 12 до 52 см, то, казалось бы, можно сделать вывод о более высоком качестве деревьев второго насаждения, т.е. что во втором насаждении они толще. Мысалы, егер таратылған ағаштардың Вариациялық қатары белгілі болса ағаш қалыңдығы бойынша бір екпенің ұзындығы 8-ден 44 см-ге дейін, ал екіншісінде 12-ден 52 см-ге дейін болса, онда екінші екпенің ағаштарының Жоғары сапасы туралы қорытынды жасауға болады, яғни.екінші екпеде олар қалыңырақ. Однако лимиты не указывают на то, как распределяются по изученному признаку отдельные члены совокупности. Алайда, лимиттер популяцияның жеке мүшелерінің зерттелген белгіге қалай бөлінетінін көрсетпейді. Вот почему для характеристики совокупности нужны такие показатели, которые отражали бы свойства всех ее членов. Сондықтан популяцияны сипаттау үшін оның барлық мүшелерінің қасиеттерін көрсететін көрсеткіштер қажет. Вариационные ряды могут различаться по значению признака, вокруг которого концентрируется большинство вариант, т.е. по величине модального класса или ступени. Вариациялық қатарлар көптеген нұсқалар шоғырланған белгінің мәні бойынша өзгеруі мүмкін, яғни модальды класс немесе сатының шамасы бойынша. Значение этого признака отражает центральную тенденцию, которая типична для данного ряда. Но частоты в ряду отличаются по степени вариации, т.е. по величине отклонения от центральной тенденции ряда. Бұл белгінің мағынасы берілген қатарға тән орталық тенденцияны көрсетеді. Бірақ қатардағы жиіліктер вариация дәрежесімен ерекшеленеді, яғни. қатардың орталық тенденциясынан ауытқу шамасы бойынша. Соответственно этому статистические показатели разделяются на две группы: показатели, которые характеризуют центральную тенденцию, или уровень ряда, и показатели, измеряющие степень вариации. Тиісінше, статистикалық көрсеткіштер екі топқа бөлінеді: Орталық тенденцияны немесе серия деңгейін сипаттайтын көрсеткіштер және вариация дәрежесін өлшейтін көрсеткіштер. К первой группе относятся различные средние величины: мода, медиана, средняя арифметическая, средняя геометрическая. Бірінші топқа әртүрлі орташа мәндер кіреді: режим, медиана, орташа арифметикалық, орташа геометриялық. Ко второй -вариационный размах (коэффициент вариации), среднее абсолютное отклонение, среднее квадратическое отклонение, или варианса, дисперсия, коэффициенты асимметрии и эксцесса. Екіншісіне-вариация ауқымы (вариация коэффициенті), орташа абсолютті ауытқу, орташа квадраттық ауытқу немесе вариация, дисперсия, асимметрия және шектен шығу коэффициенттері. Существуют еще и другие показатели. Басқа көрсеткіштер де бар. жүктеу/скачать 1,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|