Х. С. Муханбеткалиев 20 ж
Басқарудың тәжірибелік негіздері
жүктеу/скачать 1,04 Mb.
|
| Басқарудың тәжірибелік негіздері
Мақсаты: Білім беруді басқарудың іс-әрекеттік негіздерімен және жүйесімен таныстыру. Міндеттері: Курс соңында студенттерден күтілетін нәтижелер: Басқару үрдісінің негіздерін меңгереді, басқарудағы іс-әрекет негізінде жүзеге асырылатын бір жүйенің екінші жүйеге әсері,басқару субъектердің өзара әсері туралы тұтастық және жүйеліліктеорияларымен танысады. Білім беру мекемелерінің басқарудың мәнін ажырата біледі.Басқару теорияларына сүйене отырып білім беруді басқарутехнологияларын дамыту жолдарын талдай алады. Басқару жұмысы кезеңдерін жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау,шешім қабылдау, талдау, стратегиялық басқару әдістерін пайдалану негізінде құрастыра алады. Дәріс мазмұны: Мектеп басқару тәжірибесінің негізгі мазмұны ретінде әлеуметтік жүйелерді басқарудағы демократияландыру және ізгілендіру, жеке тұлғаның азаматтық белсенділігін арттыру, рухани-адамгершілік қуатын қалыптастыру үрдістеріне назар аударылуда. Демократиялық басқарудың негізгі мәні - адамға, тұлғаға (оқушы, мұғалім, мектеп әкімшілігі) бағытталуын, білім мазмұнының демократиялылығын, білім беру мен тәрбие үрдісінің демократиялылығын біртұтас жүйе ретінде қарастыру болғанымен білім беру мекемелері қызметі бүгінгі күні әр түрлі сипатта болып отыр. Мысалы: педагогикалық қызметтің бағдары: тұлғаға / қоғамға, білім мазмұны: білімділік / дамытушылық, мектеп бағдарлылығы: мемлекетке / демократиялық қоғамға, өзара қатынас: авторитарлық / гуманистік. Мектеп дамуын басқару демократиялық ашық кеңістік идеяларына сүйенгендіктен ішкі жүйелердегі басқару субъектілерінің өкілеттігі мен құзырлылығы жоғарылайды, сөйтіп ұжым мүшелерінің өз бойында және педагогикалық қызметінде жаңа өзгерістер пайда болуына жағдай жасалады, сол арқылы баскарудың жаңа мәнді құндылықтары, дамытушылық сапалары пайда болады. Басқарудын осы тұрғыда ұйымдастырылуы әр мұғалімнің, оқушының жеке түлғасындағы өзіндік ерекшеліктері, өзіндік өмір тәжірибесі мен өзіндік құндылықтарын ескеру арқылы өзіндік және өзара бірін-бірі дамытуға жол ашады. Жалпы басқару әрекеті - максатқа бағытталып, жоспарланып, нәтижемен аяқталатын, нақты бір мәселені шешуге арналатын үрдіс. "Күрделі нәрсені ылғи да құрамдас бөліктерге бөліп қарастыру қажет, тұтас нәрсе бөліктерден тұрады. "Әр бөлікте бүтінге тән негізгі қасиеттер сақталады" дейді Л.В Выготский. Бірақ жалпы басқару сипатынан инновациялық басқарудан айырмашылығы болады, оның бөліктерінде тұтас инновациялық талап болмауы мүмкін, олар түрлі сипаттардың өзара байланысына қатысты қойылады. Мектеп басқару қызметі жаңалықтарды жасау, игеру, қолдану және таратудан тұрады, оның мәнін жеке тұлғаның өзіндік дамуының бастауы деуге болады. Менеджмент негізінде басқару құрылымы дәстүрлі мектеп басқарудың жүйелік, кызметтік сипатына негізделіп, оның қызметтері ақпараттық-талдау, құндылықтық-мақсаттық, жоспарлау-жобалау, ұйымдастыру-орындау, бақылау-түзету секілді инварианттық құрылымынан тұрады. Ақпараттық-талдау қызметі педагогикалық үрдіс үздіксіз жүретіндіктен мектептің белгілі бір кезеңдегі жұмыс нәтижелерін жан-жақты үнемі талдап отыруды және оны жаңа талаптар негізіндегі ақпараттармен байытып отыруды көздейді. Құндылықтық-мақсаттық қызмет мектептің мүддесі мен қоғамның сұранысынан туындайтын нақты мақсат пен міндеттерден тұрады. Жоспарлау-жобалау қызметі арқылы педагогикалық үрдістегі нақты іс-әрекеттердің жүзеге асырылу жолдары белгіленеді. Ұйымдастыру-орындау қызметі мақсат-міндеттердің тәжірибедегі орындалуын көздейді. Бақылау-түзету қызметтері арқылы тәжірибедегі іс-әрекеттердің алдын ала белгіленген күтілетін нәтижелерге сәйкес болуы қамтамасыз етіледі. Білім беруді басқарудың инварианттық құрылымы төмендегі қызметтердің орындалуын қамтамасыз етеді: - оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастырудағы ақпараттық-талдау, жобалау-жоспарлау, ұйымдастыру-орындау, бакылау-түзету әрекеттері орындалады; білім берудегі инновациялық үрдістер арқылы жаңа құндылықтарға негізделген ақпараттық-интеллектуалдық орта қалыптастырылады; басқару әрекеттері барысында құрылымдык бөліктердің өзіндік дамуы және бірін-бірі дамыту жүзеге асырылады; Менеджмент негізінде басқарудың мазмұны педагогикалық ұжымның мүмкіндіктері мен қажеттіктері, заман талабына сай ата-аналар мен оқушылар сұраныстары, оқу орнына қойылатын жоғары талап деңгейлерін қамтиды. Сонымен қатар мектеп дамуында болуы мүмкін өзгерістер мен ерешеліктерге және болжамдағы күтілетін нәтижесіне сай аталған тұжырымдамаға өзгерістер енгізіліп, жаңартылып отырады. Басқару тиімділігін қамтамасыз ету мақсатында төмендегі талаптардың орындалуы міндетті болады: жүктеу/скачать 1,04 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|