ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНДА СТУДЕНТТЕРДІҢ КӘСІБИ
ҚҦЗЫРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ
Әмірова Ә.С.- п.ғ.д., доцент ( Алматы қ.., ҚазмемқызПУ)
Қазақстан Республикасының педагогикалық білім беру стандартында: мұғалімнің
кәсіби іс-әрекеті нақтылы пәндік саласы педагогикалық шынайылықпен байланысты.
Демек кәсіби даярлықтың жетекші идеясы болашақ мұғалімдердің білім мен
тәжірибелік іс әрекеті кәсіби іс-әрекеттің объект ерекшеліктеріне оқу орнының тұтас
педагогикалық процесіне бара бар болуы керек, - деп кӛрсетілген.
Құзыреттілік туралы айтқанда Болон үрдісіне енумен байланыстыра отырып оның
кӛкейкестілігін оқу жүктемесімен және оқыту нәтижесімен байланыстырады.
Энциклопедиялық сӛздікте: құзыреттілік ұғымы
оқытушының кәсіби - педагогикалық
іс-әрекетінің жоғары деңгейі мен нәтижесіне кепіл бола алатын, мұғалім даярлау
үрдісін ұйымдастыру және технологиялық жағынан қамтамасыз етіп, мақсатын,
мазмұнын анықтайтын бірегей жүйе, - деген анықтама берілген [1.].
Болашақ маманның моделін қалыптастыру мен маманның кәсіби қызметінің
жүйелілік әрекеттік әдіснамасы мен отандық әдіскер зерттеушілердің шешімі бойынша
жоғары оқу орнынын жетілідіру бағыттары мен қазіргі шындықты негізге алып,
парадигмаларды алып пайдалануды оңтайландырып, кәсіби стандарттарды
дайындаймыз.
Бүгінде жоғары оқу орындарының білім беру мазмұнын қалыптастыруда жаңаша
тұрғыда әлемдік кәсіби маман дайындау динамизмінің жоғары деңгейін қамтамасыз
ету үшін оқу ақпараттарының концентрациясы және түйінді шектеудің қажет болды.
Болашақ маманның тұтас кәсіби келбетіне сәйкес оны дайындау жүйесіне негіз
болатын еңбек рыногындағы эвристикалық әдістердің құндылығы, маманның кәсіби
әрекеттерін үлгілеу әдістерін жасау қажеттілігінен жобалау кезеңінде еңбектің пәндік
және қызметік жағы айқындалады [2].
Соңғы жылдары университет түлектерінің практикалық әрекетке тез бейімделе
алмайтыны жиі сӛз болып жүр, ал базистік білім жоғары бейімделудің алғышарты
ретінде қарастырылады. Сондықтан да қазіргі жоғары кәсіптік білім стандартындағы
болашақ маманның біліктілік сипаттамасы олардың кәсіби әрекетін үлгілеуге негіз
болады.
Біздің тәірибемізде білім жүйесін жобалауда және оны меңгертуді құзыреттілік
тұрғысында қарастыра отырып, стандарт, оқу бағдарламалары, мен оқу әдітемелік
кешендерді білім саясатына сәйкес жаңарту қажет деп санаймыз. Ол бізге мынадай
мүмкіндіктер берді:
біріншіден, еуропалық білім жүйесімен салыстыратын, мӛлдір, тұнық
жоғары білім стандартын дайындау қажет.
бұған дейінгі оқу бағдарламаларын ӛңдеп қана қоймай, бакалавр,
магистр дипломын алатын мамандарды дайындауға арналған бағдарламаларды
жобалауда құзыреттілік пен әдіснамалық негізіне баса назар аудару қажет. Ӛйткені, ол
стандарттардың негізіне сандық және мазмұндық параметрлер емес, білім беру
үдерісінің сапалық нәтижесімен айқындалады.
еліміздің жоғары білімін еуропалық білім мен зерттеу кеңістігіне ену
үдерісін жүргізуде ӛзіміздегі білім беру сипатын сақтау қажет.
еліміздің экономика және еңбек рыногының сұранысына қарай жоғары
Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
Хабаршысы № 4(5), 2010
13
оқу орнында жалпы жүйелілікті сақтай отырып, оның тұлғалық және әлеуметтік мәнін
ескеру керек.
бітіріуші түлектерді жаңа білім парадигмасының субъектісі ретінде
ӛмірге бейімделуі мен әрекеттенуінің динамикалық ӛсуіне байланысты белсендіру
қажет.
Құзыреттіліктің мәні жаңа білімнің мәдениеті оны кең және тар мағынасында да
қолдануға болады яғни білім беру үдерісінің нәтижесін сипаттау үшін қолданылуында.
Неміс зерттеушісі Эрпенбектің пікірінше, құзыреттілік ұғымының теориялық мәні
А.Н.Хомскийдің теориясынан бастау алады. Ӛйткені, ол қарым-қатынас құзыреттілігін
белгілі кӛзқарастарын білдіруде ӛзін-ӛзі ұйымдастырумен байланыстырады.
Эрпенбектің пайымдауынша, құзыреттілік белгілі кӛзқарастарын білдіруде ӛзін-
ӛзі ұйымдастыру болып табылады. Себебі қазіргі жағдайда проблемалық мәселелерді
шешуде әрекеттерді кешенді түрде пайдалануға және жүзеге асыруға, динамикалық
жүйе ретінде құзыреттілікті қазіргі теорияда ӛзін-ӛзі ұйымдастыру, синергетика,
түбегейлі құрастыру, күрделілік және т.б. байланыстырады [3.].
Білімді меңгеру дағдысы мен қабілеттілігі оның жұмыс істеу барысында
мамандығында қажетті мәселелерді шешуде, әріптестерімен кәсіби қарым-қатынасты
дамытуға ықпал етеді. Стандартты дайындауда құзыреттілік элементі ретінде
тӛмендегілер:
әрекет ӛлшемі (сапа кӛлемі);
қолдану аясы;
талап етілетін білім.
Кәсіби құзыреттілік – ӛзінің әрекетінің нәтижесін бағалай алатын, туындаған
міндеттерді, мәселелерді ӛздігінен шешуді әдістемелік тұрғыда ұйымдастыруға
қабілеттілігі мен дайындығын мақсатқа бағыттап, талаптарға сәйкес әрекет ете білуі
болып табылады. Басқаша айтсақ пәндік дағдылармен байланысты оған сәйкес әдістер,
технологияларды саралап қолдана білу болып табылады.
Кәсіби құзыреттілікке мыналарды жатқызуға болады.
қазіргі «педагогикалық мәдениет», «педагогикалық шығармашылық»
ұғымдарына сәйкес кәсіби педагогикалық білім, біліктің даму логикасын дәлірек
анықтауға мүмкіндік береді;
педагогикалық білім мазмұнын құру бағдарын дәлірек анықтау
мүмкіндігі туады;
болашақ маманды даярлаудың барлық кезеңдерінде олардың кәсіби-
педагогикалық құзыреттілік деңгейін тексеру нақтамасын дәлірек құруға мүмкіндік
анықталады;
педагогикалық білім жүйесіндегі жаңа үрдістердің дамуына
жағымды ықпал етеді.
Кәсіби құзыреттілікке қалыптастыру қағидалары:
1.
нақтамалық, яғни мінез-құлық пен ойлауда пайда болатын нақтамалық
нәтижеге қол жеткізуге бағыт алу;
2.
кешенділік, пәнаралық-білімдік, сырттай факторлар мен әсерлерді есепке
алу;
3.
кӛпфункциональдық: құзыреттілік педагогикалық білімді жаңарту құралы
ғана емес, оны қазіргі заман талабына сәйкестендіру. Ол мұғалім даярлау үрдісіне
маңызды ішінара түзетулер енгізіп, оған практикалық-бағдарлы сипат береді.
Кәсіби құзыреттілік құрамдары:
1.
аксиологиялық, жалпыадамзаттық құндылықтар - адамның рухани дүниесін
байытады;
2.
мәдениеттанушылық, кәсіби іс-әрекетте қажетті жалпы мәдени қабілеттер;
құндылықтар мен ұлттық мәдениет дәстүрлері, оларды сақтау, жаңғырту әрекеті;
Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010
14
3.
ӛміршеңдік, тұрмыстық жағдайды ӛзгертіп жетілдіруге дайын болу,
әлеуметтік мәселені шеше білу;
4.
адамгершілік-эстетикалық, эмоционалды жағдаяттарды бастан кешіре білу;
ізгілік мінез-құлық; рақымшылдық акциясын ұйымдастыру; жақынға қамқорлық; жат
адамдарға тӛзімділік; ӛзін- ӛзі бағалаудың барабарлығы;
азаматтық, қоғамдық пайдалы іске қатысу, азаматтық мінез- құлық тәжірибесінің
қалыптасуы, адам құқығын қорғау, азаматтық ұстанымын
білдіру.
Педагогикалық құзыреттіліктің оқыту үрдісінде қалыптасу кезеңдері:
I кезең – жалпы білім беретін мекемелерде оқылатын ғылымдардың негіздері
бойынша ақпараттық құзырлылық қалыптастыру, оқылатын курстың мазмұнына
байланысты дағдылар мен біліктерді меңгеру бір мезетте іске асады. Мысалы: жоғары
оқу орнында дидактика пәнінің мазмұны бойынша студенттердің меңгеретін дағдылар
мен біліктерін ақпараттық, проблеманы шешу, қарым-қатынас, шығармашылық
құзыреттіліктері арқылы жүзеге асырылады.
II кезең – жоғарғы білім алу мүмкіндіктерін түсіну, мағыналы құндылықтарды
бағалау, педагогикалық білім алу шешіміне ниеттеуші сан- түрткі жүйелерінің
қалыптасуы.
III кезең – педагогикалық даярлық (рейтинг жүйесі бойынша), апробация
(дидактикалық ойындарда, педагогикалық практикада, сабақ талдауға қатысу) жеке
тұлғалық-бағыттылық, іскерлік тұрғысынан қарап ӛзін-ӛзі бағалау, ӛз бетімен
білімдену және ӛзін-ӛзі түзету жүйесін енгізу.
IV кезең – кәсіби- педагогикалық құзырлылықты іске асыру тәжірибесін
педагогикалық практикада игеру, кемшіліктерін ұғыну.
V кезең – педагогикалық құзырлылықтың теориялық жағын игеру. Жобалау,
теориялық бӛлім алдыңғы кезеңдерде жоспарланса, тәжірибелік зерттеу жұмыстары
педагогикалық практика мерзіміне түседі. Студент қысқа мерзімді эксперимент
ӛткізеді, кіріспе және қорытынды нақтамада оның тиімділігін анықтайды,
оқушылармен сауалнама жүргізеді, математикалық статистика әдісін қолданып
ӛткізген диагностикалық зерттеулерінің нәтижесін талдайды. Бұл ӛте жауапты кезең,
студент ӛзінің педагогикалық қызметке «жарамдылығын» тексереді.
VI кезең – студенттің кәсіптік-педагогикалық дайындығының қорытындысы
дипломдық жұмысты қорғау және мемлекеттік бағалау емтиханын тапсыру.
Германияда кәсіби білімнің әлеуметтік және жеке құзыреттілік болатыны туралы
дәлелді пікірлер қалыптасқан.
Бірінші – әлеуметтік әрекеттестікте ӛмір сүруге дайындығы мен қабілеттілігі
жетістікте ӛзгелермен келісім, пікір айтудағы жауапкершілік, ӛзгеруге және
бейімделуге дағдыландыру.
Екінші – ӛзінің ӛмірлік жоспарын дамыта құруда жеке дарындылығын кӛрсетуге,
отбасы талаптары мен шектеулері, кәсіптік, ӛзінің даму мүмкіндіктерін бағалау мен
түсінуіне дайындығы мен қабілеттілігі.
Жеке тұлғалық сапалар мыналарды қамтиды: ӛзіндік, ӛзін–ӛзі сыйлау ,үміткерлік,
жауапкершілікті саналы түсіну, борыш сезімі, құндылыққа ӛзіндік санасын бағыттауды
дамыту [4].
Құзыреттілік жоғары оқу орнындағы педагогикалық үдерісте білім берудің
мазмұны мен технологиялары арқылы оқытушы мен студенттердің ӛзара
әрекеттестігінде және білімгерлер арасында қалыптасады.
Сонымен қорыта келгенде, кәсіби құзыреттілік дегеніміз – теориялық біліммен
практикалық әрекеттің бірлігі. Құзыреттілік білім нәтижесін сипаттау кӛрсету болып
табылады. Білім саласында әдістер мен оқыту технологияларын араластыруды қажет
етеді. Түйінді құзыреттілілікті жоғары оқу орнының идентификатор арқылы ішкі және
сыртқы білім сапасын айқындауға пайдалану қажет.
Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
Хабаршысы № 4(5), 2010
15
ӘДЕБИЕТТЕР
1. Қазақстан Республикасы педагогикалық білім берудің стандарты. – Алматы.
2001.
2.Энциклопедический словарь Образование и наука – Астана 2008
3. Елютин В.П. Высшая школа общества развитого социализма. – М., 1980.
4. Berufliche Kompetenzentwicklumg. Bulletin . – Berlin . August, 1999. 4'99.
5.Mitteilung der Komission: «Die Rolle der Universitat in Europa des Wissens» //
Болонский процесс: на пути к Берлинской конференции (европейский анализ). Под
науч. ред. В.И. Байденко. – М., 2004.
ТҮЙІНДЕМЕ
Мақалада жоғары оқу орындарында студенттердің кәсіби құзыреттілігін
қалыптастыру мәселесі қарастырылады.
РЕЗЮМЕ
Одной из важнейших задач высших учебных заведений является формирование
профессиональной компетентности студентов. Автор раскрывает теоретические
основы формирования профессиональной компетентности студентов.
К ВОПРОСУ О ИННОВАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЯХ В НАЧАЛЬНОЙ
ШКОЛЕ
Агеева Л.Е.– к.п.н., преподаватель (г.Алматы, КазгосженПУ)
Основной проблемой в современной системе образования – противоречие между
быстрыми темпами введения знаний и ограниченными возможностями их усвоения
индивидом. Это противоречие заставляет педагогическую теорию несколько
отказаться от образовательного идеала (всесторонне развитой личности) и перейти к
новому идеалу – максимальному развитию способностей человека к саморегуляции и
самообразованию. Перейти к новому идеалу возможно посредством применения
разнообразных новых технологий обучения, основанных на взаимодействии всех
участников целостного педагогического процесса.
Преподаватель сам выбирает педагогическую технологию. Поскольку
технология направлена на эффективное достижение поставленной цели, то и процесс
разработки педагогической технологии начинается с определения цели обучения,
затем организации в соответствии с целью учебного материала программы и, наконец,
выбор организационных форм, методов и средств обучения.
При выборе педагогической технологии обычно исходят из приоритетности
целей обучения; специфики содержания обучения; состава школьников (возраст,
уровень подготовленности, физическое состояние, количество обучающихся); уровня
развития технической оснащенности учебного процесса (Е.В. Бондаревская, И.С.
Якиманская, Г.А. Цукерман, А.Фридман, Г.К.Селевко и др) (1, 2, 3, 4).
Педагогическая технология призвана осуществить требуемые изменения форм
поведения и деятельности обучающихся, сделать педагогическую практику
организуемым,
управляемым процессом с предсказуемым положительным
результатом. Педагогическая технология - динамичный компонент учебно-
Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010
16
воспитательного процесса, дидактическая система, реализация которой приводит к
достижению конкретных целей (В.В.Давыдов, Д.Б.Эльконин, Г.К.Селевко) (4, 5).
Традиционная технология ориентирована на передачу знаний и поддержание
существующей культуры, социального опыта. Инновационная деятельность —
деятельность по достижению новых результатов, способов их получения, умению
применять добытые знания в практической деятельности, в нестандартной жизненной
ситуации.
Инновационные педагогические технологии является тем педагогическим
феноменом, который позволяет реализовать возможность решения задач, помогает
педагогу овладеть теоретико-методологическими, методическими, психолого-
педагогическими основами педагогического процесса.
Реализация различных инновационных технологий в педагогическом процессе –
одна из актуальных проблем теории и практики современного обучения младших
школьников. Это обусловлено необходимостью перемен не только в содержании
образования, но и в технологии образовательного процесса с переходом на 12-летнее
образование.
Правильно применяемая технология является адаптационным к возможностям
каждого ученика, позволяет объективно оценить его учебные результаты,
обеспечивают стимулирование у учащихся образовательной деятельности на основе
самообразования, саморазвития, самовыражения в ходе овладения знаниями.
Большинство технологий реализуют на практике подход к ученику как к субъекту;
организацию взаимодействия участников педагогического процесса; создание
положительной мотивации; организацию осознанных действий; рефлексию
деятельности (4, 6, 7).
Сегодня в связи с новой образовательной парадигмой приоритетной целью
является направленность на развитие активной и самостоятельной личности. Цель
технологий является подготовка личности, способной видеть и формулировать
проблемы, определять способы и средства их решения, ориентация при разработке
технологий на формирование и развитие проблемного мышления, мыслительной
активности.
Таким образом, новый век требует новой личности - свободной, развитой
интеллектуально, способной самостоятельно принимать решения. Создать такую
личность возможно, используя различные технологии обучения и воспитания.
ЛИТЕРАТУРА
1.
Якиманская И.С. Знание и мышление школьника. – М., 1995.
2.
Цукерман Г.А. Психология саморазвития. – М., 1995.
3.
Фридман Л.М. Концепция личностно-ориентированного образования //
Завуч, 2000, № 8. с. 77-87.
4.
Селевко Г. К. Современные образовательные технологии. – М., 1998.
5.
Давыдов В.В. Научное обеспечение образования в свете нового
педагогического мышления. – М., 1998. с.31-34.
6.
Дьяченко В.К. Сотрудничество в обучении. – М., 1990.
Амонашвили Ш.А. Здравствуйте, дети! – М., 1990
ТҮЙІНДЕМЕ
Сәйкесiнше социумның талаптарына мектептiң келешек бiтiрушiсiнiң адамы
бүтiндiк педагогикалық процесстегi инновациялық бiлiм беретiн технологиялары
қолдана құрастыруға болуы мүмкiн.
РЕЗЮМЕ
В статье говорится о некоторых вопросах инновационных технологиях в
начальной школе.
Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
Хабаршысы № 4(5), 2010
17
ПРИОБЩЕНИЕ МЛАДШИХ ШКОЛЬНИКОВ К ЧТЕНИЮ ЧЕРЕЗ
ПОНИМАНИЕ УЧЕБНЫХ ТЕКСТОВ
Агранович Е.Н. - преподаватель (г. Алматы, КазгосженПУ)
В Законе Республики Казахстан «Об образовании» сформулированы задачи
системы образования, одной из которых является: «создание необходимых условий для
получения качественного образования, направленного на формирование, развитие и
профессиональное
становление
личности
на
основе
национальных
и
общечеловеческих ценностей, достижений науки и практики…»[1].
Сегодня жизнь диктует нам новые, более жесткие требования к организации
учебного процесса в школе, к умению работать с информацией. Необходимо, чтобы у
школьника формировалось аналитическое мышление, а не автоматическое
запоминание и воспроизведение материала.
Поэтому учить работать с текстом нужно уже в начальной школы. При этом
следует ставить и решать такие задачи: обязательная мотивация учебной деятельности
для повышения интереса к процессу обучения и активного восприятия учебного
материала; формирование навыков работы с готовыми текстами и написания текстов
разного вида; развитие способностей к самостоятельной аналитической и оценочной
работе с различной информацией; формирование коммуникативных умений.
Ребенок, работая с текстом, учится понимать, осмысливать информацию,
соотносить ее с собственным опытом, отсеивать ненужное, делать выводы.
В этих условиях особую актуальность приобретает работа учащихся с
различными текстами, поскольку именно в тексте все возможности языка реализуются
в полной мере. Очень важно, чтобы такая работа не только обеспечила развитие
необходимых умений и навыков, но и стала реализацией естественной потребности
самовыражения ребенка в слове. Тогда она будет интересна ему по своим глубинным
основаниям и результаты, конечно, будут выше [2; С.73].
Умение работать с текстом – важное общеучебное умение, характеризующее не
только уровень функциональной грамотности, но и культуры человека вообще.
На уроках родного языка в современной школе даются некоторые сведения о
текстах; выделяются такие типы текстов, как повествование, описание, рассуждение;
проводятся изложения и сочинения с языковыми заданиями, но этой работы
недостаточно для развития текстовых общеучебных умений.
Тем не менее многие ученики плохо умеют:
– определять тему и основную мысль текста;
– выделять главное;
–определять сильные позиции текста, помогающие понять его смысл (заголовок,
начальные и конечные предложения, ключевые слова);
– ориентироваться в построении текста и выделять его смысловые части;
– определять фактическую и эмоциональную информацию;
– передавать содержание текста с разной степенью подробности и т.д. [3; С.3].
В своей работе учитель ежедневно сталкивается с проблемой, когда дети не
понимают, казалось бы, простых текстов: задач, заданий к упражнениям, вопросов
учебника. Не вдумываясь в смысл прочитанного, а очень часто и вовсе не читая текст,
дети методом случайной выборки выискивают в тексте наиболее понятные им слова:
«спишите», «решите», «перескажите», - те, которые чаще всего встречаются в
школьных учебниках, и в соответствии с ними сами домысливают задания, стараясь
для доступности придать им наиболее понятные очертания, близкие и знакомые чуть
ли не с первого класса. Так ребенку понятнее, так ему привычнее. Он невольно
домысливает задание учебника или переиначивает его, потому что не привык к
самостоятельной работе с текстом, не привык критически оценивать каждое
Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010
18
предложение, каждое слово, но зато привык методично и довольно стереотипно
выполнять по знакомой инструкции, данной учителем, однотипные задания. Так ему
проще. Так бывает проще и учителю. Но от этого страдает критический и
самостоятельный подход к заданиям и вопросам, которые в школе являются наиболее
распространенными текстами, от понимания которых зависит успешность ученика.
Читающий ребенок гораздо быстрее и эффективнее будет работать с текстом,
нежели нечитающий, но решить данный вопрос не так просто, потому что существует
несколько социальных факторов, затрудняющих данное решение. И главный из них –
неконкурентоспособность книги и письменного текста в целом перед иными
источниками информации: телевизором, компьютерными играми, интернетом,
мобильным телефоном. Они требуют от ребенка много меньшего напряжения по
усвоению информации, и, следовательно, с большей охотой выбираются детьми.
Приучать ребенка к книге необходимо через совместную работу взрослого и
ребенка. Мало просто читать, пусть и совместно, книгу, надо разбирать ее, ставить
вопросы и отвечать на них, анализировать со всей прямотой и открытостью поступки
героев, прогнозировать их дальнейшие действия, ставить себя на их место. Таким
образом, надо постараться сделать так, чтобы всячески приковать ребенка к книге,
сделать ее неотъемлемой частью жизни ребенка, и только тогда мы можем ожидать
положительных результатов.
Существует множество педагогических приемов по работе с текстом. Рассмотрим
некоторые из них.
Прежде всего – это литературный анализ текста. Читающим становится только
говорящий ребенок, поэтому на уроках необходимо создавать условия, чтобы дети как
можно больше говорили по поводу конкретного текста. Стоит начинать с простых
фактологических вопросов: «О ком говориться в тесте? Куда пошел главный герой?
Какое действие он сделал? Зачем? Где он жил?» и так далее, - а затем, постепенно
включая воображение ребенка, переходить к более трудным абстрактным вопросам,
касающимся анализа поступков героев, смысла произведения, авторской позиции. На
данном этапе эмоциональность, воображение, подвижность ребенка можно и нужно
превратить из помехи в средство восприятия текста. Очень важно выслушивать
каждого ребенка, не перебивать его, оценивать и при необходимости мягко
корректировать высказанную учеником позицию. Обязательно выделять и всячески
поощрять оригинальные, нестандартные точки зрения, постепенно убеждая детей в
очень важной мудрости: в литературе не бывает неправильных ответов, всякий ответ
верен, если он обоснован.
Такая комплексная работа с текстом должна проводиться уже в первом классе, и
обращать на нее внимание необходимо, по-моему, даже больше, чем на технику
чтения. Работа с текстом – это во многом работа с воображением ребенка. Развитое
воображение ведет к самостоятельности мышления, к способности давать собственную
оценку происходящим явлениям.
В начальной школе литературный анализ не должен ограничиваться только
фактологическими и абстрактными вопросами учителя. Понимание прочитанного
можно воплощать в детских рисунках, в лепке, в разыгрывании сценок. Полезным
может быть пересказ текста от имени одного из героев произведения с оценкой
произошедшего именно с точки зрения данного героя. Интересной работой является
чтение по ролям, когда ученикам необходимо подчеркивать характер своего
персонажа. Полезны вопросы на опережение, на предугадывание событий в тексте.
Сначала дети предсказывают, о чем будет данное произведение или как поведет себя
определенный персонаж, а уже затем приступают к чтению [4].
Правильно организованная текстовая работа в начальной школе способствует
более глубокому проникновению в содержание текста, а также развивает
лингвистические, коммуникативные и творческие способности учащихся.
Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
Хабаршысы № 4(5), 2010
19
ЛИТЕРАТУРА
1 Закон Республики Казахстан «Об образовании». – Астана, 2007
2 Таркина Т.И. Формирование аналитического мышления у учащихся начальных
классов: приемы работы с текстом// Начальная школа плюс: до и после, 2008, №9
3 Ладыженская Т.А., Ладыженская Н. В. Текстовые умения. Как им учить?//
Начальная школа плюс: до и после, 2005, №5
4 Гусев А.Н. Счастье в понимании текста// «S-cool»: школьный образовательный
проект,-2006
ТҮЙІНДЕМЕ
Осы бапта бастауыш мектептегi дұрыс ұйымдастырылған мәтiндiк жұмыс
мәтiннiң мазмұнына енуге тым тереңiректерiнiң мүмкiндiк туғызатын туралы
айтылады, сонымен бiрге оқушылардың лингвистикалық, коммуникативтiк және
креативтiк қабiлеттiлiктерiн жетiлдiредi.
РЕЗЮМЕ
В статье говорится о приобщении младших школьников к чтению через
понимание учебных текстов.
Достарыңызбен бөлісу: |