Халықаралық ғылыми-практикалық конференция ЕҢбектері

 

526 

мүшелерін  ұйымдастыру  қажеттігі  қоғамның  ҿзі  бетбұрыс  ұжым  ретінде  ҿмір 

сүретіндігінен туындайды.  

Қоғамда  ұжымдарды  ортақ  іс-ҽрекеттерінің  түрлеріне  қарай  ажыратады,  солардың 

ішінде  спорт  ұжымдары  шешуші  орындардың  біріне  жатады.  Себебі  дене  тҽрбиесі  – 

мҽдениет  пен  спорт,  денсаулық  кепілі,  олай  болса  ұжымдық  іс-ҽрекетті  тез  шешуге 

кҿмектесетін  спорт  ойындары,  оның  ішінде  волейбол  ойыны  жҽне  ол  ойынға 

қатысушылар  еліміздің  ҽлеуметтік  –  экономикалық  дамуын  тездету,  қоғам  дамуының 

жаңа деңгейін жоғары дҽрежеге кҿтереді. Осы жағдайда барлық жастағы қоғам мүшелері 

үшін  ортақ  спорт  ойыны  волейбол  адамның  ҿмірін,  оқуын,  спорттық  жетістіктерін, 

жасампаздығын, күш қуат мҽдениетін ұйымдас-тырудың ең тиімді құралы. 

Волейбол спорт ойынымен айналысатын команда ұжымы  - бұл спорттық іс-ҽрекетімен 

бірігіп топтасқан белгілі мақсатта бағытталған тұрақты бірлестік екендігін ҿмір кҿрсеткен 

шындық.  

Волейбол  ойынаушы 12 адамнан тұратын екі команда, миллионға жуық кҿрермендерді 

ҿз тҿңірегіне жинай қызықтататын керемет спорт ойыны. 

1964  жылыТокио  олимпиадасынан  бастап  волейбол  ойыны  олимпиадалық  спорт  түрі 

ретінде  танылды.  Ал  дүние  жүзінің  кубогы  үшін  күрес  1965  жылдан  бастап  ҿткізіліп 

келеді.  

Волейбол    ойыны  тарихында,  оның  ережесі  туралы  кҿптеген  жылдар  бойы 

алауыздықтар болғаны бұл спорт түрінің тарихынан белгілі. Мысалы, 20-жылдарға дейін 

дүние жүзінде волейбол ойынының екі жүйесі қатар жүріп отырды. Олар европалық жүйе, 

яғни  алаңға  6-ойыншыдан  тұратын  команда  шығару    жҽне  азиялық  жүйе,  алаңға  9-

адамнан түратын командалар шығару. Бірақ екі контингент  ҿкілдерінің ҿзара түсінушілігі  

- дүниежүзілік 6-жүйелі ойын ҿрнегін қалыптастырды.  

КСРО тарихында волейбол ойынының алғашқы ережесі қабылданып, ойын жаңа арнаға 

түсе  бастады.  Ҿте    қызық  жағдай  Москва  қаласындағы  алғашқы  волейбол  ойын  алаңы 

Мейерхольд,  Камерный,  Революция  жҽне  Вахтенгов  театрлары  жанынан  жасалынатын, 

сондықтан да Россияда волейбол ойыны ―ҽртістер ойыны‖  - деген атқа да ие болды. Тіпті 

1932 жылы Москвадағы Үлкен театр сценасында КСРО-ның орталық атқару комитетінің 

сессия делегаттарына арнап волейбол ойынын ҽртістер кҿрсеткен. Бұл ойын бар болғаны 

7-минутқа  созылыпты,  міне  осы  күннен  бастап  волейболға  ―халықтық‖  ойын  деген  атақ 

берілді, - дейді волейбол ойыны тарихын жазушы спорт мамандары. 

Волейбол    ойыны  спортынан  ең  кҿп  олимпиада  медалін  жеңіп  алған  команда  КСРО, 

олар 4-рет Олимпиада чемпионы атанды.  

Волейбол  ойыны 18х9 метрлік алаңда ҿтеді, тордың жоғарғы жағы ерлер үшін 243 см 

биіктікке, ҽйелдер үшін 224см. жоғары тірекке байланады. 

Қазіргі  кезеңде  кіші  волейбол    ойыны  да  үлкен  беделге  ие  болып  келеді.  Олар:  9х4,5 

немесе 9х6 метрлік спорт алаңы, егер ойнаушы командалар құрамы 4:4 болса, онда алаң 

кҿлемі 12х6 метрден аспауы керек. Волейбол  ойыны үшін дайындалған доптың салмағы 

туралы  бҽсеке  кҿптеген  уақытқа  созылып,  олар  260-280гр.  салмаққа  пҽтуаласты.  Қазіргі 

кезеңде халықаралық федерацияға мүше 173-ке жуық мемлекеттер бар. 

Қазақстан волейбол тарихында алғаш рет КСРО-ның еңбек сіңірген жаттықтырушысы 

атанған Октябрь Қыдырбай ұлы Жарылқапов. Оның шҽкірті Заңғар Жаркешов жетекшілік 

еткен  Қазақстанның  ―Буревестник‖  командасы  1969  жылы  КСРО  –ның  чемпионы,  1970-

1971 жылдары волейболдан Европа кубогын жеңіп алды. 

Қазақ  волейболшылары  В.Кравченко,  Жҽнібек  Саурамбаев,  Олег  Антропов  – 

олимпиадалық, ҽлем, европа жҽне КСРО чемпиондары. 

Ҽйел волейболшылар табысы да ауыз толтырып айтарлық. Алматыдағы Үй құрылысы 

комбинаты  командасы  1984-1992  жылдар  аралығында  КСРО-ның  чемпионы  атанды.  Ал 

1985 жылы Қазақстандық волейболшы қыздар Италияда ҿткен европа кубогін жеңіп алды. 

Алматының ―Азамат‖ атты ерлер командасы 1993 жылы клубтық командалар арасында 

Азия  чемпионы  атанды.  Ал  2001  жылғы  қыздар  арасында  Республика  біріншілігі  2001 

 

527 

жылдың  сҽуір  айында  аяқталды.  Барлық  турда  қарсыластарын  қапы  қалдырған 

Алматының ―Рахаты‖ ел чемпионы атағын жеңіп алды.  

Қазақстан  құрамасының  базалық  клубы  болып  саналатын  ―Рахаттық‖  арулар  2001 

жылғы 16-20 мамырда Вьетнам Республикасында ҿтетін клубтық командалар арасындағы 

Азия біріншілігінде ел намысын қорғады. Команданың бапкері – Қазақстандағы волейбол 

ойынының  бұрынғы  майталманы  В.Шаприн.  бұл  командамен  қатар  еліміздің  абройын 

халықаралық  жарыстарда  асқақтатуға  атсалысар  командалар  да  бар.  Олар  –  Алматылық 

―Глотур‖,  Ақсай  қаласынан  ―Қарашығанақ‖,  Астана  қаласынан  ―Астана  қанаты‖  атты 

волейбол спорт ойынының жұлдыздары. 

Қазіргі  Қазақстан  Республикасының  волейболшы  қыздары  кіндік  Азиядағы  ең  азулы 

ойыншылар  қатарында.  Мемлекетіміздің  намысын  қорғаушылар  дайындауда  жетекші 

тұлғалар  бапкерлер  екендігі  белгілі,  бірақ  сол  ұлағатты  ұстаздардың  ҿздері  үшін  де 

үздіксіз іздену, үйрете отырып кемелдену бұл ҿмір заңы екені бҽрімізге мҽлім. Сондықтан 

да авторлар бұл ҽдістемелік оқу – құралын болашақ спорт мамандары мен жас бапкерлер 

үшін қосымша ҽдістемелік құрал ретінде ұсынуды ниет еткен. 

 

Ҽдебиеттер 

1.

 

Волейбол. Учебник для институтов физической культуры. Подред Ю. Н. 

Клещева, А.Г. Айропетянц., Москва, 1985. 

2.

 

Аристов Ю.М., Годик М.А.  Подготовка волейболистов высших 

разрядов., Москва, 1980. 

3.

 

Биданов Ж.Б., Елшиев Б.Т.,  Волейбол – дене тҽрбиесі факультетіне 

арналған бағдарлама.  Шымкент – 2000. 

 

ҼОЖ 372.363 

Мектеп жасына дейінгілердің дене тәрбиесінің мәні мен ерекшеліктері 

Тҿребеков Б.А., ―Сырдария‖ университеті, Жетісай қ. 

 

Бала туылғаннан бастап, мектепке барғанға дейінгі алғашқы жылдар адам ҿмірінде ҿте 

үлкен  маңызға  ие.  Бұл  кезеңде  денсаулықтың  ірге  тасы  шыңдалады,  ҽр  түрлі  қабілеттер 

дами  бастайды,  сапалы  қасиеттері  кҿрінеді  жҽне  мінез  –  құлық  ерекшеліктері 

қалыптасады. Осы жылдарда баланың қалай тҽрбиеленуі, оның болашақтағы оқуына, жеке 

азамат болып қалыптасуына негіз болады. 

Баланың  алғашқы  жылдары  жан-жақты  тҽрбиелеудің  негізгісі  дене  тҽрбиесі  болып 

табылады. Дұрыс дамып келе жатқан бала ылғи да қозғалысқа қабілетті болады. Үш жасқа 

дейінгі  баланың  тҽуліктік  қажеттілігі  6,5  локомация,  ал  жеті  жастағылардікі  16-18 

локомация.  Қозғалыс  ықпалымен  жүрек-буын,  тыныс  алу  жҽне  жүйке  жүйесі  қызметі 

жақсарады. Тірек-қимыл жүйесі жетіліп зат алмасу процесі реттеледі. Бала қимыл арқылы 

ҽлемді  таниды,  оның  психикасы,  еркі,  дербестігі,  үлгерімі,  ас  қорытуы  жақсарып 

,ұжымшылдығы  дамып  ҿседі.  Мидың  үлкен  жарты  шеңбер  бҿлігінің  белсенділігін 

арттырып,  тіл  қозғаушы  орталықтың  дамуын  реттейді.  Сол  үшін  бала  неғұрлым  түрлі 

ойындар арқылы қимыл-қозғалыстарды меңгерсе, соғұрлым сезім, қабылдау процестердің 

дамуын тездетеді.  

Мектепке  дейінгі  мекемелерде  (ясли,  бала  –  бақша)  2-айдан  6-жасқа  дейінгі  балалар 

қатысады. Олар анатомо-физиологиялық ерекшеліктеріне, ҿмір шарттарына, тҽрбиесі мен 

оқу-біліміне  қарай  топтарға  бҿлінеді.  Олар  яслилік  жҽне  мектепке  дейінгі  (бала-бақша) 

топтар болып бҿлінеді.  

Ясли: нҽрестелік жастағы бірінші топ (2-айдан 1-жасқа дейін) жҽне нҽрестелік екінші 

топ  (1-жастан  2-жасқа  дейін).  Мектепке  дейінгі:  бірінші  сҽбилік  топ  (3-жастан  4-жасқа 

дейін), орташа топ (4-жастан 5-жасқа дейін), жоғары топ (5-жастан 6-жасқа дейін) . 

Қимылды дамыту бала үшін ҿмірдің алғашқы айларында баяу ҿтеді.  Үш айында бала 

ересектерге дыбыстау арқылы ғана жауап береді. Жеті – сегіз айында отырып тұра алады, 

 

528 

қимыл  ҽрекеттер  жасайды,  ал  он-он  бір  айлығында  ҿз  бетінше  қимылдау  белсенділігін 

арттыру керек жҽне осы қимылдарды қалыпты жүйеге түсірген жҿн.  

Ҿмірінің екінші кезеңінде баланы жүруге үйретуге баулу керек. Текпішектерге шығып 

түсіру,  ҽр  түрлі  заттардың  ықпалымен  қолдың  майда  шеміршектерін  дамыту.  Доппен 

ойнауды, ҽр түрлі бҿгеттерден асып ҿту  дененің ойнау  қызметтерін жетілдіруіне септігін 

тигізеді. 

Бала  ҿмірінің  үшінші-тҿртінші  жылдарында  қимыл  тҽжірибесі  кеңейеді.  Үш  жаста 

допты  қағу,  лақтыру,  секіру,  жүгіру  жҽне  сол  сияқты  гимнастикалық  сатыдан  ҿтуге 

талпынады. Тҿрт жаста тепе-теңдік сақтау, түрлі қозғалыс ойындары, шанамен сырғанау 

жҽне  велосипед  айдауды  меңгереді.  Бес  жасында  үлкен  бұлшық  еттері  нақты  қимылды 

орындайды.  Алтыншы  –  жетінші  жылдарында  қимылда  мҽнділік,  дҽлдік,  ұжымдық 

дағдылары  дамиды.  Қимылды  дұрыс  орындамаған  жағдайда  ескерту  мен  талдау 

нҽтижесінде  ҿз  қатесін  түсінеді.  Бұл  жаста  ҿмірге  ең  қажетті  қимылдық  қозғалыстарды 

дамытушы  жүру,  жүгіру,  секіру,  лақтыру,  жүзу,  велосипед  тебу  сияқты  жаттығулардың 

негізін құрайтын қимылдар балаларға оң ҽсерін тигізеді.  

Жасына  лайықты  қимыл-қозғалыс  ерекшеліктерімен  оған  деген  қажеттілікті  ескере 

отырып, алғашқы жылы дене тҽрбиесінің арнайы құралдары қолданылады.   

Дене  жаттығулары  барлық  жастағыларға  ортақ.  Нҽрестелік  жастағы  балаларды 

шынықтыру кешеніне бҽсең (аяқты бүгу, жазу, қолды кеудеге қысу), белсенді (отырып  – 

тұру, тұлғаны ию, отыру, аяқты қимылдату) жҽне рефлекторлы (табан саусақтарын жазу, 

бүгу) жаттығулары жатады.  

Екі жастан жеті жасқа дейін ҽр түрлі жаттығулар пайдаланылады:  

1) гимнастикалық: жүру  мен жүгірудің түрлері, тереңдікке, ұзындыққа, биіктікке жүгіріп 

келіп секіру, би қимылдары;  

2)  сюжетсіз  қозғалыс  ойындары:  (жалаушаға  дейін  жүгіру,  асық  ату,  аударыспақ,  ортаға 

түспек; 

3)  сюжетті  қозғалыс  ойындары:  (―аққулар  мен  қаздар‖,  ―аңшы  мен  үйректер‖,  ―жаяу 

кҿкпар‖, ―түйілген орамал‖); 

4) спорт ойындарының элементтері: (волейбол, баскетбол, футбол); 

5) спорт жаттығулары: (велосипедпен жүру, шаңғымен сырғанау).  

    Дене  тҽрбиесі  сауықтыру,  тҽрбиелік  жҽне  білім  беру  міндеттерінен  тұратын  болса, 

біздің басты міндетіміз мектепке дейінгі дене тҽрбиесіне кҿп кҿңіл бҿлуіміз керек.    

 

Әдебиеттер 

1. Э.Ж. Тілеулов.,  Денетҽрбиесінің ілімі мен ҽдістемесі, Шымкент, 2003 ж  

2. С.Каюрова., Дене тҽрбиесі мұғалімдеріне арналған оқулық, Алматы, 1973 ж 

3. Бала-бақшадағы дене тҽрбиесі, Шымкент,1973 ж 

4. Мектеп жасына дейінгі балалардың дене тҽрбиесі,Алматы,1976 ж 

 

УДК 796.894.2 

Научно-обоснованные знания о механизмах выполнения соревновательных 

упражнений, как важный фактор, учитываемый в процессе обучения и 

совершенствования техники тяжелоатлетических упражнений 

Тютебаев Б.Х., КГУ., им. Коркыт Ата  г. Кызылорда 

 

      Среди  актуальных  проблем  комплексной  подготовки  спортсмена  определяющее 

значение приобретают вопросы техники исполнения тяжелоатлетических упражнений. Их 

выдвижение  на  первый  план  связано  с  тем  качественным  скачком  в  развитии 

тяжелоатлетического  спорта,  который  произошел  за  последние  десятилетия. 

Многочисленные  спортивные  состязания  заставили  обратить  внимание  на  то,  что  в 

спорте,  в  частности  в  тяжелой  атлетике,  конечный  результат  успеха  определяется 

качеством  исполнения  того  или  иного  тяжелоатлетического  упражнения.  Наивысших 

 

529 

результатов  добиваются  спортсмены  с  более  высокой  технической  подготовленностью. 

Видимо,  есть  все  основания  предполагать,  что  именно  эта  сторона  подготовки  может 

претендовать  на  роль  интегративного,  системообразующего  фактора,    определяющего 

цельность  и  последовательность  построения  тактических  и  психологических  замыслов, 

имеющих место в процессе подготовки к соревнованиям, так и в ходе самих состязаний. 

Разумеется,  что  этот  фактор  будет  действенным  при  условии  достаточной  физической 

подготовленности спортсмена (1). 

       Каждое  двигательное  действие  состоит  из  движений.  Акт  движения  (двигательный 

акт)  производится  с  определенными  взаимосвязями  сил  (внутренних  и  внешних)  и 

приводит к изменению положения тела в пространстве и во времени. В процессе обучения 

двигательным действиям человек должен овладеть их кинематическими, динамическими 

и  ритмическими  параметрами.  Овладение  двигательным  действием  начинается  с 

формирования  системы  знаний  о  параметрах  характеристик  его  техники  и  вариантах  ее 

выполнения (2). 

      Техническая 

подготовка 

спортсмена 

направлена 

на 

обучение 

технике 

соревновательных упражнений и в дальнейшем доведение их до совершенства. 

      Таким  образом,  определяющим  показателем,  отражающим  всю  систему  спортивной 

подготовки,  является  уровень  технической  подготовленности  тяжелоатлетов.  Для  того, 

чтобы  правильно  и  эффективно  организовать  данный  процесс  нужны  научно-

обоснованные знания о механизмах выполнения соревновательных упражнений.  

Анализ  литературных  источников  позволяет  выделить  три  основных  этапа  развития 

представлений о биомеханической структуре техники тяжелоатлетических упражнений. 

Первый этап характеризуется следующими признаками: 

-  структура  техники  тяжелоатлетических  упражнений  не  была  достаточно 

исследована.  Исследователи,    по-разному  разделяя  рывок  и  толчок  на  элементы,  части,  

периоды и фазы, не могли дать полного объективного представления о  сложной системе 

движений атлета и штанги в силу отсутствия комплексного подхода при анализе техники 

(регистрировалось  одно  или  несколько  параметров  движения    штанги  и  атлета).  

Характерным для вышеперечисленных исследователей явилось и то,  что, по их мнению, 

сгибание    ног    в    коленных  суставах  (подведение  коленей  под  гриф  штанги)  в  подрыве 

относится  к  тяге,  а  их  разгибание  -  к  подрыву  (3,4,5,6,7,8,9  и  др.),  что  в  последствии 

расценивалось  как  грубая  ошибка  (10,11,12,13,14).  В  ключе  такого  понимания  рядом 

авторов (15,16,17,18,19 и др.) был сделан вывод,  что в момент сгибания ног в коленных  

суставах  наблюдается уменьшение вертикальной составляющей опорных реакций,  а при 

разгибании их резкое увеличение, что было опровергнуто впервые А.А. Лукашевым А.А. 

(10) и в последующем другими учеными (11,12,13,14). 

Предпосылкой  для    начала  следующего  этапа  развития  тяжелой  атлетики,  и  в  том 

числе, 

совершенно 

нового 

перспективного 

подхода 

в 

изучении 

техники 

тяжелоатлетических упражнений можно отнести работы  Д.Д. Донского (20 и др.), где он 

предлагает основные  требования системно-структурного подхода в  оценке  спортивных 

движений. 

На  практике  широкое  применение  получили  комплексные  инструментальные 

методики  исследования  техники  тяжелоатлетических  упражнений,  которые  позволяли  с 

высокой  точностью  одновременно    регистрировать    электромиографические  и 

динамические параметры движения атлета и снаряда. 

Результатом таких исследований явилась работа А.А. Лукашева (10), которая впервые 

позволила научно обосновать фазовый состав рывка. Предложенное им условное деление 

двигательной  структуры  рывка  на  три  периода  и  шесть  фаз  нашло  подтверждение  и  в 

исследованиях других учѐных (11,12,13,14). 

В  данном  случае  совсем  по-иному  авторы  интерпретируют    понимание  механизма 

выполнения  "подрыва"  и    "выталкивания".  Они  доказали,  что  нарастание  опорной 

составляющей  совпадает  с  началом  сгибания  ног  в  коленных  суставах,  достигая    своего 

 

530 

максимума в момент переключения движения от сгибания ног в коленных суставах к их 

разгибанию.  Этот  механизм  было  предложено  выделить  в  отдельную  структурную 

единицу  -  второй  период,  под  которым  подразумевается  выполнение  "подрыва"  и 

"выталкивания". 

Третий этап характеризуется публикациями Н.Д. Ге, А.С. Медведева, А.А. Лукашева  

(21,22  и  др.),  которыми  была  предложена  новая  трактовка  техники  соревновательных 

упражнений.  По  их  мнению,  соревновательные  упражнения  тяжелоатлетов  следует 

рассматривать  с  позиции  их  условного  деления    на  пять  вытекающих  друг  из  друга 

структурных  элементов,  названных  механизмами  ("стартовое  движение",  "прыжок", 

"подхват", "прием", "вставание"). 

Раскрывая смысловое содержание термина «механизм», нужно отметить, что механизм 

движения - это относительно самостоятельный структурный элемент техники с 

присущими только ему особенностями. К последним относятся: расположение 

кинематических звеньев системы в начале и конце срабатываемого механизма; 

выраженное увеличение или уменьшение значений опорной составляющей и другие 

параметры механики; включение и выключение из работы определенных мышечных 

групп; постановка двигательных задач, адекватных смысловому содержанию, 

заложенному в данном механизме движения [22,с.4]. 

Согласно  одному  из  выводов,  сделанных  авторами,  наиболее  слабым  структурным 

элементом  техники  соревновательных  упражнений  является  непроработанность 

переключения  движения  от  механизма  "прыжка"  к  механизмам  «подхвата»  и  «приема» 

снаряда  в  подседе.  Именно  непроработанность  указанных  механизмов  приводит  к 

образованию  ударного  момента  между  падающим  вниз  снарядом  и  кинематическими 

звеньями  атлета  верхнего  плечевого  пояса  и  рук  при  переходе  системы  из  безопорной 

части подседа в опорную. Как следствие это в большинстве случаев приводит к неудачно 

выполненным  подходам,  а  также  создает  предпосылки  для  травматизма  опорно-

двигательного аппарата тяжелоатлета.  

Таким  образом,  для  практики  более  приемлемым,  на  наш  взгляд,  является 

рассмотрение  техники  выполнения  тяжелоатлетических  упражнений  с  позиции 

срабатывания следующих пяти механизмов: "стартовое движение", "прыжок", "подхват", 

"прием", "вставание" по следующим причинам: 

1)  Рассмотрение  движения  с  позиции  фаз  и  периодов  характеризует  упражнение    в  

основном    с    точки  зрения  механики  выполняемых  действий,  тогда  как  в  построении 

любого  двигательного  действия  задействованы  психологические    (постановка  

двигательных    задач),    биологические  (включение  и  выключение  активности 

определенных  мышечных  групп) и только затем механические  аспекты его организации. 

      2) термины (названия механизмов) обладают лучшей восприимчивостью, так как взяты 

из  жизненной  практики  и    удобны  для  использования  в  тренировочном  процессе  (при 

обучении, совершенствовании техники); 

3) механизм "подхвата" выделен в отдельную условную двигательную единицу, тогда 

как  при  условном  делении  техники  тяжелоатлетических  упражнений  на  три  периода  и 

шесть  фаз,  предложенном  А.А.  Лукашевым  (10),  данный  механизм  не  учтен  -  после 

подрыва сразу следует подсед. При этом значимость механизма "подхвата" в организации 

выполнения подседа практически не отмечается;  

4)  определенные  механизмы  движения,  выделенные  из  состава  соревновательных 

упражнений,  можно  использовать  как  специально-подготовительные  упражнения.  По 

сути, ими они и являются. 

Литературы 

1. Ге Н.Д. Методика обучения технике тяжелоатлетических упражнений:   Дисс. …канд. 

пед. наук.- М., 1991. 

2. Теория и методика физической культуры: Учебник/Под. Ред. Проф. Ю.Ф.   Курамшина. 

-2-е изд., испр.-Москва., Советский спорт, 2004.-464с. 

 

531 

3.  Лучкин Н.И. Тяжелая атлетика, Москва., ФиС, 1952, 198 с. 

4.  Божко А.И.  Тяжѐлая атлетика.- Москва., ФиС, 1966.- С. 33-34. 

5.  Родионов В.И.  Тяжѐлая атлетика.- Москва., ФиС,1967.- С. 19-28. 

6.  Воробьѐв А.Н.  Современная тренировка тяжелоатлета.- Москва., ФиС, 1964.-  С. 22-30. 

7.  Мороз Р.П.  Тяжѐлая атлетика.- М.: ФиС, 1957.- 187 с. 

8.  Михайлюк М.П. Тяжѐлая атлетика: Учеб. Пособие.- Львов: ЛГУ, 1965.- С. 30-44. 

9.  Родионов В.И., Синицын В.В.  Зарубежные тренеры о рывке двумя руками // Теор. и 

практ. физ. культ.- 1957.- № 10.- С. 791-794. 

10. Лукашов А.А. Анализ техники выполнения рывка тяжелоатлетами высокой 

квалификации: автореф. … канд. пед. наук:. 13.00.04.- Москва., 1972.- 34 с. 

11. Красов Е.À. Структура специально-вспомогательных упражнений и подъѐма штанги 

на грудь:  автореф. … канд. пед. наук:. 13.00.04.- Москва., 1982.- 22 с. 

12. Левшунов  Н.П.  Техника толчка штанги от груди в зависимости от морфологических 

особенностей тяжелоатлетов: автореф. … канд. пед. наук:. 13.00.04.- Москва., 1982.- 30 

с. 

13. Подливаев Б.А. Исследование структуры биомеханических параметров в специальных 

двигательных зданиях (в связи с совершенствованием методов контроля за 

технической подготовленностью тяжелоатлетов) : автореф. … канд. пед. наук:. 

13.00.04.- М.,1975.- 28с.   

14. Фролов В.И.  Анализ координационной структуры соревновательных и специально-

вспомогательных тяжелоатлетических упражнений: автореф. … канд. пед. наук:. 

13.00.04.- М.,1976.- 29с.  

15. Дружинин В.А.  Рациональная модель классического рывка// Теор. и практ. физ. 

культ.- 1974.- N8.- С.19-21. 

16. Евсеев С.П.  Применение технических средств управления суставными движениями 

спортсмена (ТСУСДС) // Теор. и практ. физ. культ.- 1985.- N4.- С. 47-49. 

17. Жеков И.П.  Использование упругих свойств грифа в тяжелоатлетических 

упражнениях // Трибуна мастеров тяжѐлой атлетики.- М.: ФиС, 1969.- С. 66-79. 

18. Роман Р.А.  Обучение и тренировка тяжелоатлетов.-М.:ФиС,1962.-148 с. 

19. Соколов Л.Н.  Основы динамики упражнений тяжелоатлетического троеборья: 

автореф. … канд. пед. наук:. 13.00.04.- М.,1966.- 25с. 

20. Донской Д.Д.  Движения спортсмена, М., ФиС, 1965, 199 с. 

21. Ге Н.Д., Медведев А.С. Техника тяжелоатлетических упражнений: Метод. разраб. для 

студ. ГЦОЛИФК.- М.: ГЦОЛИФК,1993.- 23с. 

22. Ге Н.Д., Лукашов А.А. , Медведев А.С. Методика обучения технике рывка и подъѐма 

штанги на грудь для толчка: Метод. разраб. для студ. ГЦОЛИФК.- М.: ГЦОЛИФК,1991.- 

41с.   

жүктеу/скачать 4,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: