Экзистенциализм – (лат.,ех(s) istentia тіршілік ) адамның ақиқи, ішкітұлғалық болмысы, субъект пен объектінің тікелей біртұтастығы, субъектінің өзінің “дүниедегі болмысын” бастан кешіруі
Негізін салған – дат ойшылы Серен Къеркегор. “Немесе-немесе”, “Үрей мен діріл”.
Мартин Хайдеггер – неміс ойшылы. Еңбектері: “Болмыс және уақыт”.”Уақыт және болмыс”.
Афоризмі “Тіл-болмыстың үйі”.
Экзистенциализм
Мартин
Хайдеггер
(1880 – 1976 гг.)
Карл
Ясперс
(1883 – 1969 гг.)
Жан Поль Сартр
(1905 – 1980 гг.)
Карл Ясперс –неміс ойшылы, психиатр. Негізгі еңбектері:
“Жалпы психология”, “Тарих тағлымы” тб. Негізі ұғымдары: “коммуникация”, “діңгектік ауқыт” ұғымын енгізді.
Жан-Поль Сартр – француз ойшылы, жазушысы, атеистік экзистенциализмнің негізін салушы. Басты еңбектері: “Болмыс және ештеме”, “Экзистенциализм – ол гуманизм”” Елестету” және тб.
Альбер Камю – француз ойшылы, жазушы, публицист., Нобель сыйлығының иегері.
Еңбектері – “Бөгде”, “Сизиф туралы аңыз”, “Індет”, “Бүлікшіл адам” тб. Басты мәселесі – өмір мәні мәселесі, шын мәнінде адам өмірі мағынасыз, мәнсіз. Адам өмірі-абсурд. Өмір алдында – ештеме, ажал, өлім тұр. Тек өлім табалдырығындағы адам бұл дүниеде өзін еркін, тыныш және бақытты сезінеді.
М.Хайдеггер мен Жан-Поль Сартрдың еңбектерін талдай келе адам болмысының түрлерін төмендегідей көрсетуге болады.
М.Хайдеггер мен Жан-Поль Сартрдың еңбектерін талдай келе адам болмысының түрлерін төмендегідей көрсетуге болады.
