Мысал 1. Концентрациясы 0,1 моль/л натрий гидрокарбонаты ерітіндісінің гидролиз дәрежесі нешеге тең?
Шешуі: HCO3+ Н2О ОН + H2CO3; сг және с – гидролизденген және еріген тұз концентрациясы ; сг (HCO3)= H2СО3 = ОH = Кг (HCO3)с = 2,5108101 = 5105 моль/л. Одан һ = 5105 /101 = 5104 = 0,05% , егер сондай концентрациядағы натрий карбонатының ерітіндісін суда ерітсе, гидролиз дәрежесі 0,0005% болар еді.
Мысал 2.Калий ацетатының 0,1М ерітіндісі үшін гидролиз дәрежесі мен ерітінді рН –ын есептеу керек. Шешуі: Гидролиз теңдеуі:
СН3СОО+ Н2О ОН + СН3СООН, алдымен гидролиз константасын анықтау керек, қышқыл диссоциация константасы 1,8105,
одан Кг = Ксу/КD = 1014 /1,8105 = 5,561010 . Енді гидролиз дәрежесін есептесе, һ = Кг/с = 5,561010 /0,1 = 7,5105 ; ОH = һс = 7,5105 0,1= 7,5106 моль/л. Олай болса, рОН =- lg ОH = - lg(7,5106 )= - 6,88 = -(-5,12)=5,12. Сонда рН = 14 – рОН = 14 – 5,12 = 8,88.
Қайталауға және өздік бақылауға арналған сұрақтар: 1.Гидролиз процесі деген не?
2.Гидролиз константасы және дәрежесі қалай есептеледі?
3.Қандай тұздар гидролизге ұшырайды?
4.Гидролиздену дәрежесіне әсер ететін факторлар;
5.Реакция қай уақытта аяғына дейін жүреді?