-қоры бойынша :сарқылайтын, сарқылмайтын; -химиялық құрамы бойынша :органикалық және бейорганикалық; -агрегаттық күйі бойынша :қатты, сұйық, газ; Сонымен қатар:
-біріншілік шикізат:су, ауа, жанғыш пайдалы қазбалар. -екіншілік: өнеркәсіптік және тұтынылатын қылдықтар. -табиғи және жасанды: кокс, каучук, бояулар, шайырлар. Минералды шикізат –жер қыртысында өндірілетін пайдалы қызбалар.
Жанғыш минералы шикізат –көмір, мүнай, газ.
Өсімдік және жануар текті шикізат қолданылуына байланысты тағамдық және техникалық болып бөлінеді.
Тағамдық шикізат –ауыл,орман,балық шаруашылығның өнімдері.
Техникалық шикізат –тамақ өнеркәсібіне жарамсыз,бірақ тұрмыста пайдаланатын шикізат.
Екінші минералды ресурстар – химиялық шикізаттың негізгі көзі.Өндіріс қалдықтары,қосымша өнімдер жатады.
Өндіріс қалдықтары – өнім өндіру процесінде түзілетін аздап немесе толығымен өзінің сапасын жоғарлатқан және стандартқа сай келмейтін шикізат қалдығын, жартылай өнімдерді,материалдарды айтады.
Тұтыну қалдықтары – қайта қалпыа келтіру экономикалық тиімсіз тұтынылған әртүрлі бұйымдар мен заттар.
Қосымша өнімдер – өндірістік процестің мақсаты өнім болып табылмайтын,бірақ өндірістің негізгі өнімдерімен қатар шикізатты өңдеу процесінде түзіледі.
Шикізатқа қойылатын талаптар: - пайдаланудың қауіпсіздігі жəне беріктігі - дайындау процесстерінен толық өтілуі - шикізаттың қолжетімді болуы - экологиялық қауіпсіздік Күнделікті өмірде, тұрмыста тіпті шыны керек технологиялық өндіріс орындарының өзінен шикізатты өңдеу барысында қалдық өнімдер қалады. Бұл қалдық өнімдер өндірістің өнімділігін төмендетіп, шығымын арттыратын жағдайдан бөлек қоршаған ортаны ластап, зиянын тигізеді. Бұндай жағдайларды болдырмас үшін шикізат қалдығын қайта өңдеу әдісі қолданылады.
