І бөлім: Оқушылардың жаратылыстану пәнін окытудың әдіснамалық теориялық негіздерін анықтау


Оқушыларға экологиялық тәрбие беру



бет9/31
Дата15.06.2023
өлшемі303,36 Kb.
#101686
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   31
Оқушыларға экологиялық тәрбие беру – дүниетануды оқытуда маңызды міндеттердің бірі болуы тиіс. Сабақтар мен сыныптан тыс жұмыстар үшін өз өлкесінің табиғатын қорғау жөнінде нақтылы шаралар белгілеп, әрбір тақырыпты оқытуда оқушылардың экологиялық білімін қалыптастырып отыру қажет.
Оқушыларға тәрбие беруге ықпал етумен бірге, олардың қоршаға ортаға деген жауапкершілік сезімдерін қалыптастырудың үлкен маңызы бар. Мұғалім балаларды қоршаған ортамен, табиғаттағы адамдардың еңбек әрекетімен таныстыра отырып, оқушылардың назарын адам әрекетінен болып жатқан өзгерістерге айрықша аударуы, оның қандай пайдасы мен зияны болатынына көздерін жеткізеді.
Табиғат пен адам қашанда қарым-қатынаста, үнемі байланыста болады. Оларды бір-бірінен бөліп қарауға болмайды. Адамның тіршілік әрекеті табиғатқа әсер етеді. Табиғатта кездесіп жатқан өзгерістердің көбі адам қолымен жасалады. Соның ішінде табиғатқа зиян келтіретінкелеңсіз әрекеттер де баршылық. Олар ауаның, судың ластануы, өсімдіктер санының азаюы, топырақ құрамының өзгеруі, т.б. Осы өзгерістердің барлығы адам өміріне, денсаулығына әсер етеді. Табиғат пен өзара қарым-қатынастың бұзылуы экологиялық апаттарға әкеледі.
Жеке оқушыны жан-жақты дамыту және тәрбиелеу ісінде сабақтан тыс жұмыстарды дұрыс ұйымдастырудың маңызы зор, тек осы жағдайда нәтижеге жетуге болады. Сабақтар мен сыныптан тыс жұмыстар мазмұндары бірін-бірі ұдайы толықтырып, дамытып отыруы қажет. Белгіленген жоспар бойынша жүргізілетін сабақтар әр уақытта оқушыларды қызықтыратын, ойландыратын, экологиялық проблемаларды жан-жақты ашып көрсете алмайды. Сондықтан сабақта өтілген материалдарды тереңдетіп оқып-үйрену үшін сыныптан тыс жұмыстарды өткізудің маңызы зор.
Сыныптан тыс жұмыстарды өткізу және оған дайындық барысы.
Оқушылардың бақылау жүргізуіне, қарапйым тәжірибелер жасай білуіне, белгіленген әдебиеттерді оқуына мүмкікдік жасау қажет. Сыныптан тыс жұмыстар да туған өлкенің экологиялық жағдайы туралы ғылыми хабарламалар көбірек қамтылуы тиіс. Қазіргі кезде үкімет тарапынан, ғалымдар мен білім саласы қызметкерлерінің экологиялық білім мен тәрбие беруге үлкен көңіл бөлуі, оның ғаламдық проблемалар қатарынан орын алып тұрғанын дәлелдейді. Себебі, қазіргі кезеңде адам мен оны қоршаған ортаның қарым-қатынасы күрделене түскені бәрімізге мәлім. Жер шарындағы халық санының жедел өсуі мен өндіргіш күштердің күрт дамуы адамның табиғатқа ықпалын күшейтті. Әсіресе, ХХ ғасырдың екінші жартысынан бастап адам мен табиғат арасында жаңа жағдай қалыптасты. Адамзат қажетіне керек шикізатқа сұраныс материалдардың, өндірістің көлемін арттырады,жер қойнауы мен мұхит байлығы жедел игеріле бастады. “Табиғатқа бағынбаймыз, оны өз игілігімізге айналдырып, бермесін тартып аламыз” деген көзқарас қалыптасты. Мұның барлығының жер бетіндегі тіршілікке тигізген әсері табиғаттың өзіне тән құбылыстардан табиғи өзгерістер мен жел, су тасқыны, жер сілкінісі әсерінен әлдеқайда асып түсті. Бүгінгі таңда халыққа экологиялық білім мен тәрбие беру мәселесін мемлекеттік деңгейде кең көтерудің қажеттігі осыдан туып отыр. Экологиялық білім беру дегеніміз – адамзат қауымының, қоғамның, табиғаттың және қоршаған ортаның үйлестігін және оны тиімді пайдаланудың жолдарын халыққа түсіндіру. Экологиялық және табиғатты қорғау Заңдарын жетілдіру оларды бұлжытпай орындау, табиғи ресурстарды тиімді пайдалануда жауапкершілікті күшейту, қоршаған ортаның табиғаты мен адам денсаулығының үйлестігін арттыру, экологиялық жағдайлар жайлы мәліметтердің халыққа жетуін қамтамасыз ету. Үздіксіз экологиялық білім берудің негіздері қазақ халқының табиғатпен қарым-қатынас үстінде туған тарихи көзқарасы мен салт-дәстүрінен бастау алады. Көшпелі тұрмыс кешкен қазақтар өзінің бүкіл тыныс-тіршілігін табиғатпен байланыстырған. Оны аялап, аң-құсына дейін киелі санап, өзен, су бойын таза ұстаған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   31




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет