I теоретические основы логопедии



бет192/203
Дата03.02.2023
өлшемі2 Mb.
#64963
түріОқулық
1   ...   188   189   190   191   192   193   194   195   ...   203
12-тапсырма
Дизартрияның көмескі түрінде логопедиалық жұмысты жүргізбеуге болатын бағыт:

  1. дыбыс айтуын түзету

  2. гиперкинезінен айықтыру

  3. сөйлеу тілінің просодикалық жағын қалыптастыру

  4. фонематикалық қабілетін дамыту

  5. қолдың ұсақ бұлшық еттерін дамыту



13-тапсырма
Моторлы афазиямен шатастыратын дизартрияның түрі:

  1. бульбарлы (сопақша ми)

  2. псевдобульбарлы (жалған сопақша ми)

  3. экстропирамидалды

  4. мишық

  5. қыртыс асты



14-тапсырма
Дизартрияның анықтамасы:

  1. сөйлеу аппартының анатомиалық физиологиялық ақаулығының салдарынан дыбыс айту мен дыбыстың әуездігінің бұзылуы

  2. сөйлеу мүшелерінің иннервациясының жеткіліксіздігіне байланысты дыбыс aйтуы ырғақтылығы, дем алу, дауысының бұзылуы

  3. сөйлеу тілінің сөз қоры мен грамматикасы сақталғанда дыбыс айтуының бұзылуы

  4. сөйлеу тілінің жалдамдылығы мен ырғақтылығының бұзылуы

  5. сөйлеу тілінің мүлдем дамымауы



15-тапсырма
Осы структураның бұзылу салдарынан сопақша ми дизартрия пайда болады:

  1. Вернике орталығы

  2. ми қыртысы ядроларының бұзылуы

  3. жуп нерв жүйелерінің ядроларының бузылуы

  4. мишық ядроларының бұзылуы

  5. пирамидалық жолдың бузылуы



ТҰТЫҚПА



  1. Тырыспалық емес сипаттағы сөйлеу тілінің темпін және ырғағын сипаттау (брадилалия, тахилалия, т.б.).

  2. Тырыспа сипатындағы сөйлеу тілінің темпін және ырғақтың бұзылуын сипаттау - тұтықпа.

  3. Тұтықпаның патогенетикалық механизмін ашып көрсету.

  4. Тұтықпаның этиологиясын сипаттау.

  5. Тұтықпа формасын және түрін сипаттау.

  6. Тұтықпаға қазіргі көзқарасты сипаттау.

  7. Тұтықпаны жоюдың кешенді (комплексті) әдістерін ашып көрсету.

  8. Тұтықпаның симптоматикасын анықтау.

  9. Тұтықпасы бар адамды тұлға ретіндегі тәрбиелеу қажеттілігін негіздеу.

  10. Тұтықпаны алдын алу негізгі бағыттарын ашу және керектігін негіздеу.

  11. Тұтықпасы бар балаларды тексеруінің мазмұнын және ерекшеліктерін ашу.

  12. Тұттықпаны түзету бойынша әдістемелерді атау және оның түрлілігін түсіндіру.

  13. Тұтықпасы бар мектепке дейінгі балалармен логопедиялық жұмыстың өзіндік ерекшеліктерін көрсету.

  14. Тұтықпасы бар мектеп жасындағы балалармен логопедиялық жұмыстардың өзіндік ерекшеліктері.

  15. Тұтығатын жасөспірім және ересектермен логопедиялық жұмыстың өзіндік ерекшеліктерін көрсету.

  16. Тұтықпасы бар балалар үшін арнайы балабақша бағдарламасының негізгі бөлімдерін атау.



Тәжірибелік тапсырмалар
І. Тұтықпа түрін анықтау:
а) Бұзылыстың психогендік негізгі бар; тұтықпа – қалыпты сөйлеу тілі онтогенезі фонында байқалады. Клиникалық көрінудің психогендік факторға тәуелділігі байқалады.
Тұлғаның сөздік кемістікке деген реакциясы бар.

б) Орталық жүйке жүйесінің ерте диффуздық зақымы байқалады; сөздік онтогенездің кейбір кешеулдеуі; тұтықпаның біртіндеп басталуы.


Сөйлеу тілінің бұзылысының монотондығы, бірқалыптылығы, оның сыртқы жағдайдан аз тәуелділігі. Тұтықпаның дыбыс айтудың бұзылысымен жиі сәйкестенуі. Тұлғаның сөйлеу тілі кемістігіне деген реакциясының төмен болуы. Клиникалық сипаттауда ОЖЖ-ң органикалық жетіспеушілігінің белгілерінің болуы.

ІІ. Графикалық жазу:


Невротикалық тұтықпа

^ Невроз тәріздес тұтықпа


а) Тұтықпа психогенді-реактивті түрінде басталады;


б) Сөйлеу тілі дамуының, жалпы моторикасының кеш дамуы тән;
в) Тұтықпа көбінесе біртіндеп басталады, сөйлеу тілінде сөз тіркестері қалыптасқан кезде байқалады;
г) Сөйлеу тілінде сөз тіркестеріні ерте байқалады;
д) Алғашқы сөз бір жастан кейін пайда болады, сөз тіркесі 2-2,5 жаста қалыптасады, сөз қоры баяу толықтырылады.
ІІІ. Тұтығатын баланың анамнезін жинауға арналған сұрақтарды келесі бағыттар бойынша тұжырымдап, дәптерге жазу:

  • ананың жүктілігінің өтуі және босануы;

  • балада сөйлеу функциясының қалыптасу сипаты;

  • моторлы сферасының дамуының сипаты;

  • ауырған аурулары;

Ұсынылған сұрақтарды негіздеп беру.

ІV. Келесі педагогикалық міндеттерді шешу:






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   188   189   190   191   192   193   194   195   ...   203




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет