Тест тапсырмалары (Сөйлем ішіне қойылатын тыныс белгілері

Тест тапсырмалары (Сөйлем ішіне қойылатын тыныс белгілері 

бойынша) 

 

1.  Сөйлемге қандай тыныс белгісі қажет?  

Кенжеш  əлдене  деп  былдырап  біресе  əкесінің  біресе  шешесінің 

тізесіне асылады.                                                                  

а) сұрау белгісі  

       ə) нүктелі үтір  

       б) нүкте  

в) үтір  

2.  Сөйлем ішіне қойылатын тыныс белгілерінің негізгі қызметі: 

       а) сөздердің мағынасын, қызметін даралау  

       ə) сөйлемді тиянақтау  

       б) ойды тұжырымдау   

        в) жетекшілік қызмет  

3.  Нүктелі  үтір  негізінен  қай  сөйлем  мүшесіне  қатысты  қойылады?                                                

а) бастауыш  

   ə) баяндауыш  

   б) анықтауыш   

   в) толықтауыш 

4.  Адамның  жаманы  мылжың,  жақсысы  жомарт.  Жетіспей  тұрған 

тыныс белгісін тап. 

а) үтір    

ə) нүктелі үтір   

б) сызықша   

в) жақша 

5.  Автор  сөзі  төл  сөзден  бұрын  келген  жағдайда  автор  сөзінен  кейін 

қойылатын тыныс белгісі: 

а) қос нүкте  

ə) сызықша   

б) үтір   

в) ешқандай тыныс белгісі қойылмайды  

6.  Қандай  тыныс  белгісі  жетіспей  тұр?      Есен.  Өкінбе!  Сен  адал  дəрігер 

екеніңді таныттың!.. Нəзипа терезе жақтауына сүйеніп тұрып қалады.  

а) нүкте   

ə) қос нүкте  

б)сызықша   

в) жақша 

7.  Иə,  жобаға  келеді,  мына  «данышпан  қыз»  дұрыс  айтып  отыр. 

Тырнақшаның қойылу себебін анықта 

а) ажуа   

ə) кері мағына   

б) тура мағына  

в) басқа біреудің сөзі 

8.  Жаны тəттілердің атын аударамыз, қамшы береміз. 

 

65 

 

 Қандай тыныс белгісі жетіспей тұр? 

а) жақша   

ə) тырнақша  

б) нүкте  

в) көп нүкте 

9.Бірыңғай  мүшелерден  кейін  келген  жалпылауыш  сөздің  алдынан 

қойылатын тыныс белгісі: 

а) сызықша  

ə) қос нүкте  

б) нүкте  

в) көп нүкте 

10.Қайталанып  келген  жалғаулық  шылаулар  арқылы  байланысқан  құрмалас 

сөйлемдердің арасына қойылатын тыныс белгісі: 

а) үтір   

ə) нүкте    

б) нүктелі үтір    

в) көп нүкте 

11.Қате қойылған тыныс белгісін тап:  

а) Абай кемеңгерлікке жетудің ізгі жолы мен қиын жолын таңдады.  

ə) Ақыл ісі аңдау.   

б) Қос аққу бізге жақындап қалды.    

в) Сұлу қарағайлар сылаң қағып бой түзеді.  

12.Қате қойылған тыныс белгісін тап  

а)  Бұл  жиында  Ызғұтты,,  Жақып,  Майбасар  сияқты  үлкендер  жəне 

балалардан Құдайберді, Абай бар.  

ə) Сен өзің тіпті ірі сөйлейді екенсің ə    

б) Абай да мол құшағын кең ашып, Əбішті құшағына алды.   

в) Əкем жауабы қысқа қайырылды. 

13. Қате қойылған тыныс белгісін тап:  

а) Ол кісіге қосылып бұлақ аршуға біз де кірісеміз.   

ə) Адамды адам түсінбеу бір ақырет  

б) Өзен бойын қуарған ағаштардан тазартуда 

в) Ой, айналайындар, шаршап қалған боларсыңдар? 

14. Қате қойылған тыныс белгісін тап  

а) Ілініп тұр тауларға, Дамылдап тірлік қалған ба?!   

ə) Ғажайып қой туған жер!  

б) Арманға қол созым қалды.  

в) Жақыныңды жаралама? 

15. Қате қойылған тыныс белгісін тап:  

а) Қазақ əдебиеті газетінде ұзақ жылдар қызмет атқарды.   

ə) Біраздан кейін маужырап, басым көпшілігі ұйқыға кетті.   

б) Əуезов басын шайқады.  

в) Сұлу қарағайлар сылаң қағып бой түзеді. 

 

 

 

66 

 

Пайдаланылған əдебиеттер 

1.Аханов К.А. Тіл білімінің негіздері. – Алматы, 1998. 

2.  Атабаева  М.,  Есмағанбетова  Ш.  Қазақ  тілі:  əдістемелік  нұсқау.  –

Алматы: «Мектеп», 2005. –88 бет. 

3.  Əмір  Р.,  Атабаева  М.  Қазақ  тілі:  жалпы  білім  беретін  мектептің  9-

сыныбына арналған оқулық. – Алматы : «Мектеп» , 2005. –  240 бет.    

4.Байтұрсынов А. Жазу қосымша белгілері мен тыныс белгілерінің жалпы 

ережесі. Тіл тағлымы. – Алматы,1994. 

5. Жиенбаев С. Сөйлемнің тыныс белгілері. – Алматы. 1940. 

6.    Мұсабекова  Ф.  Тыныс  белгілерін  оқытудың  кейбір  мəселелері.  –

Алматы, 1959. 

7.Оразбаева Ф.Ш.,Рахметова С.Р. Қазақ тілін оқыту əдістемесі. –Алматы, 

2005. 

8. Сыздықова Р. Емле жəне тыныс белгілері. –Алматы, 1996. 

9. Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы (емле, тыныс белгілері, сөз сазы). 

–Астана: Елорда, 2000, - 532 б. 

10. Күдеринова Қ. Бірге жəне бөлек жазылатын сөздердің орфографиясы. 

– Алматы, 2005. –144бет. 

 

 

Қысқартылған сөздер мен пайдаланылған көркем əдебиеттер 

1.  А. – А.Құнанбаев.Қара сөз. Поэмалар Алматы: «Ел», 1993. 

2.  Ə.Н. – Ə.Нұршайықов . Төрт томдық шығармалар жинағы. – Алматы: 

Жазушы, – 1992. 

3.  Б.М. – Б. Момышұлы Ұшқан ұя. Повесть, əңгіме, нақылдар. – Алматы: 

Атамұра, 2003. – 240 бет. 

4.  З.Қ. – З. Қабдол. Əуезов. – Алматы: «Санат». 1997, 352 бет. 

5.  М.Ə. – М.Əуезов. Абай жолы: Роман-эпопея. – Алматы: Жеті жарғы, 

1997.  1 кітап. – 320 бет. 

6.  М.Ə. – М.Əуезов. Абай жолы: Роман-эпопея. – Алматы: Жеті жарғы, 

1997.  2 кітап. – 352 бет. 

7.  М.Ə. – М.Əуезов. Абай жолы: Роман-эпопея. – Алматы: «Жеті жарғы», 

1997.  3 кітап. – 320 бет. 

8.  М.Ə. – М.Əуезов. Абай жолы: Роман-эпопея. – Алматы: «Жеті жарғы», 

1997.  4 кітап. – 336 бет. 

9.  М.М. – М.Мақатаев. Шығармаларының төрт томдық толық жинағы. 4-

том.  – Алматы: «Жалын баспасы» ЖШС, 2002. – 432 бет.  

10. М.М. – М.Мақатаев.Шығармаларының толық жинағы: Көп томдық. 2-

басылым, 1-том. – Алматы: «Жалын баспасы» .ЖШС,2006.  – 320 бет. 

11.  М.М. – М.Мақатаев.Аманат: Жыр жинағы. – Алматы: Атамұра, 2002.  

– 304 бет. 

12. Н.К. – Н.Келімбетов. Үміт үзгім келмейді: Хикаят-монолог.Эссе – 

Алматы: Раритет, 2005. –432 бет. 

13. С.Е. – С.Ерубаев. Менің құрдастарым. Роман. – Алматы: Атамұра, 

2003. – 176 бет. 

 

67 

 

14. Т.Ə. – Т.Əбдіков.  Əке. –Алматы, Атамұра, 2002. –200 бет. 

15. Т.Ə. – Т.Əбдіков. Оң қол. Повестер мен əңгімелер. –Алматы, Атамұра, 

2002. –352 бет.