Информация о проведении Облумц
жүктеу/скачать 4,22 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Инструктивно - методическое письмо ǀ 2016 - 2017 учебный год
- Курс жүктемесінің көлемі
- «Русский язык» для школ с русским языком обучения
Оқу жүктемесінің көлемі: оқыту орыс тілінде жүргізілетін мектептерде: 5- сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 6-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 7-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 8-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 9-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; оқыту орыс, ұйғыр, өзбек, тәжік тілдерінде жүргізілетін мектептерде: 5- сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 6- сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 7-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 8-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 9-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында –34 сағат. Білім алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылау, аралық жәнеқорытынды аттестаттау өткізудің үлгілік ережелеріне сәйкес 5-8-сыныптағы білім алушылар оқу жылы аяқталғаннан кейін 31 мамырға дейін емтихан түрінде аралық аттестаттаудан өтеді. Жалпы білім беретін күндізгімектептердің 9- сыныптың білім алушылары таңдауы бойынша «Қазақәдебиеті» пәнінен қорытынды мемлекеттік емтихан түрінде (ауызша) қорытынды аттестаттаудан Инструктивно - методическое письмо ǀ 2016 - 2017 учебный год
80 өтеді.
Шығарма – оқушылардың тілдік және әдебиеттік білімдері мен өзінің таным, түйсік, көзқарасының тәжірибелеріне сүйене отырып өз ойын жүйелі, әдеби тіл қалыбында бере білуге машықтандыратын жазбаша тәжірибелік жұмыстың бірі. Шығарма құрылымы: 1)
кіріспе; 2)
негізгі бөлім; 3)
қорытынды. Шығарма жазуға қойылатын негізгі талаптар: –
–
жазып отырған тақырыптан алшақтамай, оның мазмұнын нақты ашуы; – шығарманы 5-сыныптан бастап жазады, бірақ 5,6-сыныптарда үйрету шығарма болып саналады, сондықтан 5,6-сыныптарда үлгі жоспар беріледі. Кез келген шығарма мен мазмұндама екі бағамен бағаланады: 1- шісі: жұмысының мазмұны мен көркемдік сапасы, тіл байлығы үшін: – мазмұны мен идеясы, – ой-пікірдің жүйелілігі; – стилі;
– грамматикалық сауаттылығы; – әдеби материалдарды пайдалануы. 2- шісі: грамматикалық сауаттылығы үшін: – оқушы жұмысының мәтін мазмұны мен негізгі ойға сәйкестігі, тақырыптың толық ашылуы; – баяндау жүйесі; – сөздік қорының деңгейі; – сөйлем құрылысы, мәтіннің стильдік біртектілігі, сөз шеберлігіне назар аударылады; – орфографиялық, пунктуациялық және грамматикалық қателіктері бойынша сауаттылығы бағаланады. Мазмұндама – оқушының қазақ тілі мен әдебиетінен алған білімін тексерудің негізгі нысандарының бірі. Мазмұндама арқылы баланың өз ойын жазбаша жүйелі баяндай білу қабілеті мен тіл байлығы, сауаттылық деңгейі айқын көрінеді (1, 2-кесте).
1- кесте – Қазақ әдебиеті пәндерінен мазмұндама мәтінінің көлемі Мазмұндама мәтініндегі сөз мөлшері Сынып Сөз мөлшері 5 80-100
6 100-120
7 120-140
8 140-160
9 160-180
Инструктивно - методическое письмо ǀ 2016 - 2017 учебный год
81 2- кесте – Мазмұнда мәтінінің шартты белгілері. Шартты белгілер Белгілер Нені білдіреді? / емле қатесі белгіленеді V тыныс белгісінен кеткен қате Z абзац керек деген белгі Z артық қойылған абзац ? екі ұшты, осы сөйлемді ойлан деген белгі ?! пікірді немесе фактіні бұрмалаудан кеткен кемшілік ! осы жерге ерекше көңіл аудар ~ ~ ауыстыруды керек ететін, бірнеше қайталанған сөздер мен сөйлемдер ...
стильдік жағынан дұрыс құрылмаған, жөндеп жаз деген белгі
... сөз қалдырып кетсе, түсініксіз сөйлемдерді белгілейді
Оқушының білім дағдысын қалыптастыруда мазмұндаманың мынандай түрлерін жүргізуге болады: – дайын мәтін бойынша; – сурет бойынша; – аяқталмаған мәтін бойынша мазмұндама. Мәтін мазмұнын мазмұндап жазу формалары әр түрлі болады: – мәтін мазмұнын дәлме-дәл жеткізіп жазу; – мәтін мазмұнын өз бетінше меңгеріп, өз сөзімен құру; – өз ниетімен қосымша оқиға қосу; – мәтін формасын өзгерте мазмұндау, яғни, бірінші жақ, осы шақ формасында немесе керісінше мазмұндау; – қысқарта мазмұндау, яғни, берілген мәтіннің негізгі мәселелерін ғана мазмұндау; – мәтін мазмұнына байланысты дәйексөз және эпиграф келтіре отырып мазмұндау; – берілген мәтін мазмұнына сәйкес ой қорытындысын жасау. Шығарма мен мазмұндаманы бағалау. Оқушы жазбасын тексеру, бағалау негізінен бес салаға бөлініп қарстырылады: 1)
2)
ой-пікірдің жүйелілігі; 3)
стилі; 4)
грамматикалық сауаттылығы; 5)
әдеби материалдарды пайдалануы. Шығарма мен мазмұндама екі бағамен бағаланады: Бірінші баға – мазмұны мен тіл шеберлігіне (көркем тілмен жеткізілуі) қойылса, екінші баға – сауаттылығына, яғни, орфографиялық, пунктуациялық және тілдік нормалардың сақталуына қойылады. Дәптерлерді тексеру тәртібі. 5-9 - сыныпта жұмыс дәптерлері аптасына 1рет тексерілуі қажет (3-кесте).
Инструктивно - методическое письмо ǀ 2016 - 2017 учебный год
82 3- кесте – Оқушы дәптерлерінің саны Пән Жұмыс дәптері Жазба жұмыс дәптері Сөздік
Қазақ әдебиеті 1 1 1 3
«Қазақ әдебиеті» пәнінен дәптердегі жазба жұмыстарын келесі тәртіп бойынша орындау ұсынылады: – дәптерге ұқыпты, түсінікті жазу; – көк сиялы қаламмен жазу және қажет кезінде қара қарындаш пайдалану; «Қазақ әдебиеті» пәнінен жазба жұмыстарына арналған дәптер (бұл дәптерге мазмұндамалар, шығармалар, эсселер орындалады) және «Қазақ әдебиеті» пәнінен сөздікке арналған дәптері. Дәптерлердегі барлық жұмыстар төмендегі талаптарды, ережелерді сақтай отырып жүргізілуі керек: – ай аты мен күн реті жазбаша жазылады; – күн реті мен жұмыс түрінен соң нүкте қойылмайды. Дәптердің басынан, жол тасталмай, барлық жазбалар бір деңгейде жазылады. Үлгі:
Қазанның тоғызы Сынып жұмысы Сабақ тақырыбы жазылады. 19-
жаттығу; – үй жұмысы сынып жұмысының жалғасы деп есептелінеді де, күн реті жазылмайды; – жаттығу (тапсырма) сөзі толық жазылады. Мысалы: 13-жаттығу (тапсырма); – сынып жұмысын немесе үй жұмысын орындағанда тапсырмалар арасында жол қалдырылмайды; – мәтін азат жолдан басталады; – сынып жұмысы мен үй жұмысының арасында 2 жол қалдырылады.
«Қазақ әдебиеті» пәнінен сабақтан тыс іс-шараларды ұйымдастыруда келесі мерекелерді ескеру ұсынылады: – 2
қараша – ағартушы, педагог, фольклоршы, этнограф, жазушы Ыбырай Алтынсариннің туғанына 175 жыл(1841-1889жж); – 5қыркүйек – қазақтың ақыны, әдебиет зерттеуші ғалымы, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 145 жыл (1872-1937жж); – Исатай Таймановтың 225 жылдығы (1791-1838 жж) – халық көтерілісінің саяси көсемі, қайсар қолбасшысы, халық батыры; – 5наурыз – қазақтың көрнекті қоғам қайраткері, қазақтың 20 ғасыр басындағы ұлт-азаттық қозғалысының негізін салушы әрі көсемі, халқымыздың тұңғыш саяси Алаш партиясының ұйымдастырушысы және ұлттық Алашорда автономиялы үкіметінің төрағасы, этнограф, әдебиеттанушы, аудармашы, публицист Әлихан Бөкейхановтың 150 жылдығы (1866-1937 жж); – Қазыбек би Келдібекұлының 350 жылдығы - қазақ халқының XVII – XVIII- ғасырлардағы ұлы үш биінің бірі, көрнекті қоғам және мемлекет Инструктивно - методическое письмо ǀ 2016 - 2017 учебный год
83 қайраткері (1659-1765 жж). Әдістемелік бірлестік білім беру ұйымындағы әдістемелік қызметтіңнегізгі құрылымдық бөлігі болып табылады. Әдістемелік бірлестік бір немесе бірнеше бағыттас пәндер бойынша оқу-тәрбие, әдістемелік, эксперименттік және сыныптан тыс жұмыстарды жүргізеді. Әдістемелік бірлестік бір пән немесе бірнеше бағыттас пәндер бойынша құрамында кемінде 5 мұғалім болған жағдайда құрылады. Әдістемелік бірлестіктерді құру, олардың санына, құрамына өзгерістер енгізу мектеп директорының бұйрығымен жүзеге асырылады. Әдістемелік бірлестіктер тікелей директордың әдістемелік жұмысы жөніндегі орынбасарына бағынады. «Қазақ тілі мен әдебиеті» пәндері мұғалімдерінің әдістемелік бірлестігінің 2016-
2017 оқу жылының отырыстарында келесі тақырыптарды қарастыру ұсынылады: 1)
мұғалімі: тәжірибе және кәсіби диалог»»; 2)
« Білім беруді жаңарту аясында жаңа ақпараттық технология арқылыоқушылардың қазақ тілін үйренуге деген ынта-ықыласын арттыру және жан-жақты дамыған, сыни көзқарасы бар тұлға қалыптастыру: халықаралық
тәжірибе және отандық практика». «Қазақ әдебиеті» пәнін оқытуда жаңаша әдістер мен иновациялық технологияларын пайдалану оқушының белсенділігін, шығармашылық ізденісін арттырып, пәнге деген қызығушылығын оятады. Осыған орай пәнді оқытуды ұйымдастыру барысында «Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» жобасын қолдануды ұсынамыз. Мұнда әрбір сабақтың мазмұнына сай әдістер мен тәсілдері дұрыс таңдап, саралап, даралап оқыту ұсынылады. Оқушылардың қазақ тілін өз еркімен, ынтасымен қызыға, түсініп оқуға, қадірлеуге, бағалауға, жақсы меңгеруге, ауызекі дұрыс сөйлеуге үйрету мақсатында белсенді оқыту, коммуникативтік технология негізінде оқытуда қазақ әдебиеті сабақтарында «Әдеби шеңбер», «Болжау», «Блум таксономиясы», «Венн диаграммасы», «Кубизм», «Жолаушының екі жақты күнделігі», «Галлереяны аралау», «Үщ қадамды сұхбат» стратегияларын қолдануарқылы оқушылардың сөздік қорын, ойлау, ауызекі сөйлеу қабілеттерін дамытуға болады. Жалпы алғанда «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша сабақтарды түрлендіріп, әр түрлі форматта өткізу ұсынылады, атап айтқанда: тренингтер, дөңгелек үстелдер, баспасөз-конференциялары және т.б. оқушылардың сабақтағы жауапкершілігін, белсенділігін, өзін-өзі бағалауын қамтамасыз етеді.
«Абайтану» курсы ҚР Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі №115 бұйрығымен бекітілген оқу бағдарламасы арқылы оқыту жүзеге асырылады. Курстың білім мазмұны ұлы ақын шығармаларын терең де, жан-жақты
Инструктивно - методическое письмо ǀ 2016 - 2017 учебный год
84 таныту арқылы елжанды, халқымыздың әдебиетін, өнерін, салт-дәстүрін, мәдениетін, тілін ұлттық құндылық ретінде бағалайтын, эстетикалық талғамы жоғары, білім, білік, дағдылармен қаруланған, түйген ойларын іс жүзінде өз кәдесіне жарата білетін, ұлттық сана-сезімі қалыптасқан, өркениетті қоғамда өмір сүруге лайықты, терең ойлайтын дара тұлға қалыптастыруға бағытталған. Курсты қазақ тілі мен әдебиеті немесе біліктілікті арттыру және қайта даярлау бойынша арнайы курстардан өткен пән мұғалімдері жүргізеді. Мұғалімдерге көмек ретінде «Абайтану» курсы бағдарламасының мазмұнын жобалау мен өткізу бойынша әдістемелік құралдар әзірленіп, Академия сайтына ( www.nao.kz ) орналастырылды. Жалпы білім беретін мектептердің 9-сыныбына арналған «Абайтану» курсын ҚР БҒМ 2012 жылғы 8 қарашадағы №500 бұйрығымен бекітілген негізгі орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларының вариативтік компоненті есебінен жүргізу ұсынылады.
9- сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағатты құрайды. Курс бойынша білім алушылардың оқу жетістігін ағымдық бағалау, сондай-ақ емтихан жүргізілмейді.
Предмет обучения в школьном курсе русского языка – современный русский литературный язык в его реальном функционировании в условиях полиэтнического Казахстана. Он закладывает фундамент общего филологического образования учащихся как целостной системы, изучающей духовную культуру народа, выраженную в языке и литературном творчестве. Программа предполагает изучение теоретических сведений о языке, имеющих познавательно-практическую направленность, которая обеспечит эффективное общение в социально-бытовой, социально-культурной, официально-деловой сферах общения. В целом, все содержание учебного предмета направлено на повышение культуры общения на русском языке и формирует навыки, необходимые для активной социальной и производственной деятельности конкурентоспособной личности в современном мире.
– освоения описательной и функциональной языковой системы, норм употребления средств разных уровней, активизации последних в продуктивной речевой деятельности, обогащения словарного запаса и синтаксического строя речи; –
культурой общения, механизмами совершенствования речи и творческого использования языка. Предмет «Русский язык» должен быть направлен на формирование коммуникативных навыков учащихся, чтобы учащийся мог в любой Инструктивно - методическое письмо ǀ 2016 - 2017 учебный год
85 стандартной и нестандартной ситуации высказать собственную точку зрения, доказать и обосновать при необходимости, умело вести диалог в условиях межкультурной коммуникации. Важным компонентом в обучении русскому языку должна быть ориентация на формирование функциональной грамотности личности, одним из компонентов которой является грамотность чтения. В связи с этим при обучении русскому языку необходимо усилить работу по формированию данного вида функциональной грамотности как необходимого навыка применения знаний и умений при решении широкого диапазона жизненных задач в различных сферах человеческой деятельности, а также в межличностном общении и социальных отношениях. Следует усилить работу с текстом как источником информации, направленную на развитие скорочтения, умений выделять главную и второстепенную, явную и скрытую, текстовую и внетекстовую информацию, лаконично представлять информацию и выступать перед публикой, излагать собственную точку зрения, аргументировать ее в устной (в дискуссиях, дебатах, докладе и др.) и письменной (эссе) формах. На уроках с целью формирования ИКТ - компетенций учащихся следует включать разнообразные виды работы с информацией из различных источников, включая инновационные коммуникационные технологии (словари, справочники, СМИ, интернет, компьютер и др.). Поскольку предметом обучения является современный русский литературный язык в его реальном функционировании в современных условиях полиэтнического Казахстана, на уроках русского языка рекомендуется использовать тесты различных стилей и жанров, охватывающих различные аспекты социально-экономической и культурной жизни общества. Работа с художественными, научными, научно-популярными текстами и текстами СМИ, фрагментами речевого общения в официальной/неофициальной обстановке позволят учащимся повысить уровень орфографической, пунктуационной, стилистической грамотности, а также уровень речевой культуры, отработать навыки анализа и составления связных высказываний различных стилей, типов и жанров речи. При отборе текстового материала необходимо усилить воспитательный компонент содержания образования. Тексты должны быть отобраны с учетом этнокультурного компонента (сведения о национально-культурной специфике русского языка, о культуре русского, казахского народов и других народов, проживающих на территории нашей страны). Содержание текстов должно быть направлено на формирование духовно-нравственных качеств и патриотических чувств учащихся, на формирование казахстанского патриотизма и стремления воплотить в жизнь общенациональную идею «Mәңгілік Ел», на развитие толерантности и умения общаться в условиях межэтнической и межкультурной коммуникации. Организация учебного процесса при ориентации на развитие критического мышления предполагает равноправные взаимодействия субъектов обучения, диалогические отношения между ними, возможность высказывать свои
Инструктивно - методическое письмо ǀ 2016 - 2017 учебный год
86 суждения, рассчитывая быть услышанным, выслушивать, понимать и принимать другие мнения, выстраивать систему аргументов в защиту своей позиции, сопоставлять разные позиции, участвуя вдискуссии. При изучении предмета «Русский язык» развитие критического мышления должно быть связано в первую очередь с работой с текстом. При этом необходимо объединение приемов учебной работы по видам учебной деятельности в зависимости от характера текста (текст информационный или художественный) и способа работы с ним (чтение готового текста или создание письменного текста). Чтение имеет огромный развивающий и воспитательный потенциал: приобщает ребенка к духовному опыту человечества, развивает его ум, облагораживает чувства. При изучении русского языка учащиеся будут глубже понимать прочитанное, овладеют активными способами чтения и приемами работы с художественным текстом, что позволит повысить культуру речи, эстетическое развитие, сформирует активную личность, умеющую творчески и самостоятельно работать с текстом, информацией. Необходимо развивать такие читательские умения, как нахождение информации, заданной в явном виде; формулирование выводов; интерпретация и обобщение информации; анализ и оценка содержания, языковыхособенностей и структуры текста. При повышении уровня орфографической и пунктуационной грамотности учащихся следует уделять большое внимание внутрипредметным связям (морфемика, словообразование, лексика и этимология), формированию умения распознавать разнообразные синтаксические структуры в тексте и применять полученные знания на практике, в продуктивной речевой деятельности. В связи с этим важно формировать представления о системе русского языка (фонетика, лексика, состав слова и словообразование, морфология, синтаксис), правилах функционирования языковых средств в речи, нормах русского литературного языка, об обогащении словарного запаса и грамматического строя речи. При изучении любого языкового явления необходимо опираться на его семантическую характеристику и функциональные особенности, что способствует развитию у учащихся чувства языка, потребности совершенствовать свою речь. Для совершенствования коммуникативных навыков и развития чувства языка важно проводить работу с синонимами, антонимами на разных языковых уровнях, осуществлять стилистический и жанровый анализ текстов, редактирование текста, стилистическую и жанровую трансформацию текста и др. Также в процессе обучения русскому языку необходимо использовать различные формы коллективной и индивидуальной работы, обсуждение проблемных вопросов, решение лингвистических задач и др.
Для более глубокого изучения предмета «Русский язык» учащимся можно предложить дополнительные корректировочные курсы по орфографии, пунктуации и культуре речи.
в 5, 6, 7, 8 классах – 3 часа в неделю, общее количество в год – по 102 часа |