Информатиканың іргелі негіздері
жүктеу/скачать 1,13 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ақпарат қасиеттері.
| Ақпараттарды кодтау.
Екілік сандар көмегімен кез келген алфавиттің символдары кодтар түрінде таңбалана алады, яғни бұл — кез келген тиіде жазылған мәлімет екілік кодтар түрінде бейнеленеді деген сөз. Мысалы, ЭЕМ-де латын, қазақ алфавиттерінің әріптері және цифрлар 0 мен 1 тізбегінен тұратын сегіз екілік таңбамен бейнеленеді: Әріп Код Әріп Код Сан Код A 10000000 A 01000001 0 00110000 Ә 11110000 В 01000010 1 00110001 Б 10000001 С 01000011 2 00110010 В 10000010 D 01000100 3 00110011 Г 10000011 Е 01000101 4 00110100 F 11110001 F 01000110 5 00110101 "AHA" деген сөз 24-разрядты мынадай екілік сандармен бейнеленеді: AHA - 10000000 10001011 10000000 Компьютердің жадында сақталатын ақпараттың барлық түрлері - сөздер, сандар, суреттер, компьютер жұмысын басқару программалары - бәрі де екілік сандар тізбегі түрінде жазылады. Сондықтан есептеу техникасында 0 мен 1-ден тұратын екілік сан таңбалары арнайы терминмен бит деп аталады. Бит - ағылшын тіліндегі bit (binary digit - екілік таңба) деген қысқарган сөз. ЭЕМ-де қолданылатын символдық таңбаларды бейнелейтін сегіз разрядты екілік санды "байт" (ағылшынның byte деген сөзінен) деп атау келісілген. 1 байт = 8 бит бір-бірімен қатарласа тізбек түрінде орналасқан, мысалы, Е -10000101, е -10100101, / - 00101111, 8 - 00111000 т.с.с. Ақпарат қасиеттері. Объективтік. Ақпарат біреудің пікіріне немесе тұжырымына, алу әдістеріне тәуелсіздігімен сипатталады. Неғұрлым ақпаратты алу және өңдеу әдістеріне субъективті элементтер аз болса, соғұрлым ақпарат объективті болады. Деректілік. Егерде ақпаратта істің шынайы нақты жағдайы көрсетілсе, онда ол ақпарат деректі. Деректі емес ақпараттүсініспеушілікке немесе теріс шешім қабылдануына апарады.Уақыт өте келе деректі ақпарат ескіру қасиетіне байланысты, дерексіз ақпаратқа айналуы мүмкін, яғни істің нақты жағдайы көрсетілмей қалады. Толықтылық. Егер белгілі бір шешім қабылдауға немесетүсінуге ақпарат жеткілікті болса, онда ол толық. Толық емес ақпаратболсын, артығымен берілген ақпарат болсын дұрыс шешім қабыдауға кедергі келтіреді немесе қателікке апарады. Дәлдік. Ақпараттың дәлдігі объектінің, үрдістің, құбылыстың және с.с. нақты жағдайына жақындау дәрежесімен анықталады. Құндылық. Ақпараттың құндылығы оның мәселені шешу үшін қаншалықты маңыздылығына, жәнеде адамның қандайда бір іс-әректтерінде қаншалықты қолданыс табатындығына тәуелді. Көкейтесті. Ақпараттың көкейтестілігі – ол уақыттың ағымды сәтіне ақпараттың сәйкестік дәрежесі. Дер кезілік. Тек қана дер кезінде алынған ақпарат күтілген пайда әкелуі мүмкін. Күнбұрын берілген ақпарат болсын (онда ол меңгерілмеуі мүмкін), кешеулете берілген ақпарат болсын бірдейқажетсіз болады.Егер құнды және дер кезінде берілген ақпарат түсініксіз мәнерде берілсе, ол пайдасыз болып қалуы мүмкін. Түсініліктілік. Ақпарат түсінікті бола бастайды, егер ол кімге арналғандығына байланысты соның тілімен берілсе. Мүмкіндік. Ана немесе мына ақпаратты алу мүмкіндік өлшемі.Немесе ақпарат жетімді түрде (қабылдау деңгейінде) жеткізілуі қажет. Сондықтан мысалы, бір ұғым мектеп оқулықтарында және ғылыми басылымдарда әртүрлі баяндалады. Ықшамдық. Ақпаратты ықшамды (қысып, ежелеусіз) немесе кең (толық, сөзуарлы) баяндауға болады. Ақпараттың ықшамдылығы анықтамаларда, энциклопедияларда, оқулықтарда, алуан түрлі нұсқамаларда қажет. Ұсынылу формасына байланысты ақпарат: мәтіндік, сандық, графикалық, әуендік, аралас деп бөлінеді.Қоғамдық мәніне қарай ақпарат: күнделікті, саяси-қоғамдық, эстетикалық, ғылыми, техникалық, өндірістік, басқарушылық, т.б. деп бөле беруге болады. жүктеу/скачать 1,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|