Тірек-қимыл аппараты бұзылған балалардың ерекшеліктері «Тірек-қимыл аппаратының функцияларының бұзылуы» (NODA) ұғымы ұжымдық сипатқа ие және органикалық орталық немесе перифериялық шыққан қозғалтқыштың бұзылуларын қамтиды. Тірек-қимыл аппараты бұзылулары бар балалар мынадай санаттармен ұсынылған:
• церебральді сал ауруымен ауыратын балалар (церебралдық шалдығу); - азайту немесе қалдық сатылардағы полиомиелит зардаптары;
• миопатия;
• туа біткен және сатып алынған тірек-қимыл аппаратының дамымауы және деформациясы.
Тірек кимыл-қозғалысында ауытқуы бар тұлғаларға арнайы білім беру
Балалық сал ауруынан зардап шеккен балаларға түзетушілік қолдаудың негізі бағыттары - емдік, психологиялық, педагогикалык, логопедиялык және әлеуметтік көмек көрсету. Соның ішінде ерте жастан әлеуметтік бейімдеу мен жалпы және кәсіби білім алуды қамтамасыз ету аса маңызды. Балалармен жүргізілетін жұмыстын барлығы бір бірімен тығыз байланыста, кешенді болуы тиіс. Мамандардың бәрі өз әрекеттерің басқа мамандармен бір келісімге келе жүргізеді.
Балалық сал ауруды оңалтудың шаралары дәрігерлік емдеу, түрлі сипап емдеу, емдік дене шынықтыру, ортопедиялық көмек пен физиотерапиялық емді қамтиды.
Балалық сал ауруы бар балаларға түзету — педагогикалық көмек көрсетудің негізгі принциптері:
Түзету - педагогикалық көмек көрсетудің кешенді сипаты. Бұл жағдай тірек-қимыл, сөйлеу тіліндегі, психикалык кемістіктердің динамикасын үнемі қадағалау, өзерестерді есепке алып отыруды білдіреді.
Ағзадағы сақталган жүйе, мүшелерге сүйене отырып, ерте жастан дамытушылық ықпалды жүзеге асыру. Бұл жерде балалық сал ауруларын ерте жастан анықтау өзекті жұмыс бағыты. Көбінесе балалық сал ауруын анықтағанына қарамастан түзетушілік көмек тек 3-4 жастан кейін басталады. Әрине түзетушілік көмектің кеш басталуына байланысты, бала дамуында екіншілік кемістіктердің пайда болады да, түзету мен дамыту жағдайын күрделендіреді.
Түзету жұмысын жетекші әрекетке тәуелді ұйымдастыру. Балалық сал ауруы бар балалардың психикалық және сөйлеу тіліндегі ауытқушылықтар көп жағдайда әрекетсіз қалу салдарынан пайда болады. Сол себепті, түзету-педагогикалық жұмыста баланың жасына сай жетекші әрекетті белсендіру тиімді құрал. 1 жаска дейінгі баланың жетекші әрекеті - ересектермен эмоциялык қарым-қатынасы, 1-3 жасқа дейін - заттық әрекет, 3-7 жасындағы (мектеп жасына дейінгі ) балаларда - ойын әрекеті, мектеп жасында - оқу әрекет.
1
Дәріс №10
Сөйлеу тілінде күрделі кемістігі бар балаларды оқыту
