Инклюзивті білім беру
Ақыл-ой жетіспеушілігі түсінігі, оның түрлері және себептері. Олигофрения, жалпы мінездеме
жүктеу/скачать 391,78 Kb.
|
3-лекция казакша
- Бұл бет үшін навигация:
- 70-тен төмен.
| 2. Ақыл-ой жетіспеушілігі түсінігі, оның түрлері және себептері. Олигофрения, жалпы мінездеме.
Олигофрения, немесе ақыл-ой кемістігі – бұл туа біткен және туғаннан кейінгі бірінші жылдарда пайда болған кемақылдылық, жалпы алғанда психикалық дамымаған әлеуметтік бейімделудің қиындауынан интеллектуалды кемшіліктің басым болып көрінуі. Американдық Ақыл-ой Кемістігі Ассоциациясының ережесіне сәйкес, ақыл-ойдың кемтарлығы былай сипатталады: 1. Жалпы интеллектуалды даму деңгейінің айқын төмендеуі. 2. Ерекше тапшылық немесе бейімделуге қабілетінің жоқтығы. Белгіленген өзгерістердің 18 жасқа дейін көрініс беруі. Олигофренияның ең бедерлі көрінуі – интеллектінің дамымауы. Олигофрениямен ауыратындардың интеллектуалды коэффициенті (IQ) 70-тен төмен. Туа біткен кем ақылдықты психикалық әрекеттің ыдырау белгісі бар жүре пайда болған кем ақылдықтан (деменция) ажырату керек. Кемақылдықтың этиологиясы (себептері). Кемақылдықтың себептері болып келетін тұқымқуалаудың ескерілген аурулары мен бұзылуларының 300-ден астам түрі бар. Олигофренияның пайда болуына себеп болған барлық қызметші факторларды тұқымқуалағыш (эндогенді) және сыртқы (экзогенді) деп бөлу қалыптасқан. Соған сәйкес олигрофенияның түрлерін, көбінесе тұқымқуалаушылық факторларының және сыртқы ортаның әсер етуіне байланысты бөледі (құрсақ ішіндегі, туу барысында және ерте балалық шақта әсер ету). Бірақ, тұқымқуалаушылықтың (генетикалық) және сыртқы факторлардың әсерінен, үйлесуінен пайда болған кемақылдықтың формалары да бар. Олигофренияның барлық жағдайларының арасындағы тұқымқуалаудың ескерілген формасының үлесі 69,5-тан 90% құрайды. Егер кемақылдықпен ата-ананың екеуі де ауырса, онда олардың балаларының олигофрения проценті 45,9-100% құрайды. Егер олигофрениямен ата-ананың біреуі ауырса, онда оларда кемақылды балалар 33,3-тен 58,1%. 36,1% олигофрениямен ауыратындарға біреуі немесе екеуі де кемақылды балалар болады. Екі олигофрендердің неке кезінде туған кемақылды балалар қаупі 42,2% -ті құрайды, ал екі ата-ананың біреуінде кемақылды жағдайда, қауіп 19,9% -ті құрайды. Екі дені сау адамның некесі кезінде баланың кемақылдылығымен туу қаупі небары 1,3% . Олигофрения - бұл аурушаң процесс емес, патологиялық қалып-жайы, ақыл-ой дамуының және жалпы психиканың тежелуін тудырған, бұрынғы аурушаң процестің біркездері ісер ету себептерінің қорытындысы. Арнайы клиникалық зерттеулердің шешімі бойынша, олигофрения кезінде бас миындағы үлкен жарты шар қабығының диффузды, немесе тұтас зақымдануы басталуы белгі болып келеді. Осыған байланысты, тек барлық үлкен жарты шар қабығының сандық зақымдануы ғана емес, сондай-ақ бас миы қабығындағы нейродинамикалық процестердің сапалық бұзылуы да орын алады. Олигофренияға прогресті даму тән емес, кем ақылдық деменция кезіндегідей (жүре пайда болған кем ақылдық) өрбіп өспейді, керісінше, көптеген дер кезінде емдеу және түзету жағдайларында интеллектуалды дамудың жақсаруы мүмкін (ауыр дәрежедегілерді есептемегенде). жүктеу/скачать 391,78 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|