Интеллект – бұл тәжірибе мен білім жинау, проблемаларды шешу, бейімдеу үшін қолдану қабілеті бар күрделі ұғым.
Интеллектуалды бұзылулар – ақыл-ой қабілеттерін дамытудың сапалық және сандық ауытқулары. Олар аурудың орталық симптомы (олигофрения, деменция, ПДБ (психикалық даму бөгелісі бар) немесе қайталама (эпилепсия, шизофрения, эндокринопатия) болуы мүмкін.
БАЕҚ ПДБ (Психикалық даму белгісі) бар білім алушыларды оқыту (біз не дамытамыз?)
*Балалардың танымдық белсенділігін дамыту; *Жалпы интеллектуалдық дағдыларды дамыту: талдау, салыстыру әдістері, жинақтау, топтастыру және жіктеу дағдылары; *Зейінді, көру, есту, тактильді жетілдіру қабылдау, есте сақтау және т. б, *Оқу іс-әрекетін қалыпқа келтіру, іскерлікті қалыптастыру тапсырмада бағдарлану, өзін-өзі бақылау мен өзін-өзі бағалауға тәрбиелеу; *Балалардың сөздік қорын, ауызша монологиялық сөйлеуін дамыту, қоршаған орта туралы білім мен түсініктерді қалыптастыру; *Жеке саланы дамыту: эмоцияларды, ерік-жігерді дамыту және нығайту, өз еркімен мінез-құлық дағдыларын, өз еркімен іс-әрекеттер арқылы реттеу, дербестік және өз іс-әрекеттері үшін жауапкершілікке; *Коммуникация құралдарын, құрылымдық әдіс-тәсілдерді дамыту және өңдеу, қарым-қатынас және өзара іс-қимыл (отбасы мүшелерімен, құрдастарымен, мінез-құлық дағдыларын қалыптастыру; *Әлеуметтік байланыстарды барынша кеңейту; *Соматикалық және психикалық денсаулықты нығайту, жұмысқа қабілеттілікті сақтау, сарқылудың алдын алу, психофизикалық шамадан тыс жүктеме, эмоционалды бұзылулардан қорғау. Зияткерлік-танымдық саласы дамыған балалармен жеке түзету жұмыс жүргізу бағдарламасы Мақсаты: *Мектеп жасына дейінгі балалардың зияткерлік және танымдық қабілеттерін дамыту, эмоционалдық саласын дамыту; Қолдың ұсақ моторикасын дамыту.
Міндеттері: *Концентрация, көлем, ауысу қабілеттерін оқыту, зейіннің тұрақтылығы;
ерікті зейіннің дамуы;
*Көру жадының, қысқа мерзімді есту қабілетінің дамуы. Жады, мақсатты есте сақтау, ауызша есте сақтау: көру, есту және моториканы үйлестіруді дамыту анализаторлары;
*Кеңістіктік көріністердің дамуы, фонемалық қабылдау, қабылдау тұтастығы: жалпылау, алаңдаушылық, оқшаулау ойлау процестерін дамыту, талдау қабілетін дамыту.
*Интроспекция: логикалық ойлауды дамыту: елестету мен қиялдың дамуы: эмоционалды және бұлшықеттің ширығуын жеңілдету
Мүмкіндігі шектеулі балалар – күрделі және әртүрлі сипаттағы топ. Дамудың әртүрлі ауытқулары балаларға әр түрлі әсер етеді. Кейбір ақаулар баланың дамуы кезінде толығымен жойылуы мүмкін, басқалары тек түзетіледі, ал кейбіреулері ғана оңалады. Осыған сәйкес педагогикалық жұмыстың әртүрлі формалары бар. Жұмыс кезінде ақыл-ой бұзылушылықтары бар балалармен қарапайым мұғалім де табысты жұмыс жүргізе алуы мүмкін, егер ол жеткілікті икемді болса, оған қызықты материалдар мен арнайы әдістерді, әр түрлі тәсілдері қолданып, жүрегіне жол таба білсе. Мұндай сыныптағы мұғалім жеке айырмашылықтарды құрметтеуге міндетті, ұжым мүшелерінің ұсыныстарын тыңдап, қолдана білуі керек және бір командадағы басқа мұғалімдермен бірге жұмыс істеуге ынтымақтастықта болуы керек.