Институты

Бағдарламада ұсьшылған көркем өдебиет шығармалары 
төрбиепзінің қалауы бойынша таңдауға үсьшылған.
Сөздердің көп мағы налы ж өне бір-біріне үқсас, ж акы н
мағыналы (синоним) болатынын үғындырып, сөйлеу, сөйлесу 
кезінде орьшды қолданып, ол сөздерді шағын мөтіннен тауып, 
а ж ы р а т а б іл у ге ү й р е т у . К ө ң іл -к ү й е р е к ш е л іг ін е орай 
қолданылатын сөздерді, мағыналас сөздерді дөл тауып, таңдап 
алуға, өдеби ш ығармаларда кездесетін бейнелі сөздерді тауып 
айтуға үйрету.
А уы зекі сөйлеу мөдениеттілігі. Сөйлеп отырған адамды 
тыңдау, өзіне қойылған сүраққа түсініп, ойланып жауап беру. 
С үрақ-ж ауап түрінде сөйлесу кезінде өр түрлі сөйлемдерге ой 
екпінін дүрыс қойып айта білу.
Т ө р б и еш і ү сы н ған б е л гіл і бір т а қ ы р ы п қ а , не сурет 
бойынш а орфоэпия нормасын бүзбай, өңгіме қүрап айтуға 
ж атты қты ру.
Оқу ж ы лы бойьша сөздің дыбыстан қүралатынын, кейбір 
дыбыстың айты лу ерекш елігін түсіндіру. Баланы айтылуы 
киын р, л, с, ш, щ, б, в, п, ц, ф т. б. дыбыстарды дүрыс айтып 
үйренуге жаттықтыру.
Г р а м м а т и к а л ы қ т ү л ғ а д а ж ү й е л і сө й л еу ге ү й р е ту . 
А у ы зш а сөйлеуге үйрету. Затты ң аты н білдіретін сөздер. 
З а т т ы ң іс-ө р е к е тін , қи м ы л ы н , за т т ы ң сынын, сапасы н 
білдіретін сөздерді, мөлшерін білдіретін сөздерді, іс-қимыл 
өрекетін, мезгіл, мекен, мақсат, амалын білдіретін сөздерді, 
көм екш і м ағы наны білдіретін сөздерді, сөйлемді аж ы рата 
білуге, сөйлемді сөзге талдау төсілдеріне үйрету. Диалог, 
м онолог түрінде сөйлеуге үйрету. Синоним сөздерді жөне 
көркемдегіш, бейнелеуіш сөздерді білдіру.
С өйлеу проц есін д е сө зд ер д і ж е к е ш е , көпш е септеп, 
төуелдеп, жіктеп айта білуге үйрету.
Сөйлем, сөз, буын, дыбыс туралы үғы м дарды меңгерту.
А уы зш а байланыстырып сөйлеу дағдыларьш жетілдіру. 
Берілетін білім дағдылары: оқыған шағын ертегі, өңгімелерді 
түсініп, ж үйелі түрде, оқиға желісін бүзбай, қайталамай, сөз 
қалдырмай, орын ауыстырмай өңгімелеуге дағдыландыру.
Мазмүнды (сурет бойынша) өңгіме күрап айта білу. Сол 
мазмүнға үқсас оқиға жөнінде өздігінен өңгімелеп беріп, сурет 
мазмүнын толықтырып айтуға үйрету.
Өзіне бүры ннан таны с, кү н д ел ікті өмірде көріп-біліп, 
қолданып жүрген заттарға (үй ж ануарлары мен қүстар, гүл, 
ағаш тар т. б.) сипаттама беру.
170

Е р т е г і, ә ң гім е , т а қ п а қ т а р д ы с а х н а л а у . Ж а ң а д ан
м еңгертілген сөздерді, бейнелі сөздер мен сөз тіркестерін 
колдана білуге үйрету.
САУАТ АШ УДЫҢ ДАЯРЛЫҚ КЕЗЕҢІ
Мектепке даярлық тобындағы алға койылатьш міндет - ана 
тіліндегі барлық дыбыстар мен өріптерді үйрету. Сөзді буындап 
және түтас оқуға жаттықтыру.
Сауат ашу аптасына бір рет арнайы өткізіліп, апта ішінде 
басқа сабақтармен, тәрбие ж үм ы стары м ен кешенді түрде 
жүргізіледі.
Балабақшада төрбие, білім беру жүмысы тоқсан бойынша 
жүргізіледі. Немесе кезеңге бөлініп, төртінші кезең демалу, 
сауықтыруға арналады.
Толы қ оқы ту міндетін 1-сыныптың оқу бағдарламасы 
ж үзеге асыруды көздесе, ал бақш аның даярлы қ тобының 
бағдарламасы мектепке, яғни 1-сыныпқа барған бала күрделі 
бағдарламаны қиындықсыз меңгеріп кетуі үшін буындап, түтас 
оқи білу дағдысын қалыіггастыруды қамтиды.
Б ірініиі кезеңде сөз, сөйлем туралы үғым беру, сөздің 
дыбыстан қүралатыньш, сөз қүрап түрған дыбыс санына сәйкес 
ол сөздер өр түрлі болатынын (үзақ, қысқа, балапан, ат, қой 
т. б.) нақты мысалдар келтіре отырып түсіндіру. Сөз ішінен 
бір дыбысты таңдап алып, ажырата білуге, атап айтуға (а, р, 
ш, т, б) жаттьщтыру.
Дыбыстардың дауысты (а, ө, ү, ү, о, ө, ы), дауыссыз (с, з, ш,
б, т, д), болып бөлінетінін, оларды ң ж еке айтқандағы үн 
ерекшелігін байқатып, салыстыру. Арнайы тапсырма бойынша 
дыбыс пен сөз, сөйлем қүрату. (ата, өже, әке, шеше). Күз түсті. 
А лм а пісті. Әжем айран берді. Атам ертегі айтып берді. 
Сейлемді сөзге, сөзді дыбысқа талдату (ауызша).
А, ш, с, л, у, о, п, р, н, н, м, и, й, т дыбыстарымен таныстыру, 
олардьщ өріп таңбаларын көрсету. Дыбыс жөне өріп дегенді 
аж ы рата білуге үйрету. Үйренген дыбыстарды сөздің кез- 
келген ж ерінен (сөз басында, ортасында, аяғында) тауы п 
көрсете білуге үйрену. (Су, нан, май) т.б. Кеспе өліппені 
қолдана отырып, буын, сөз, сөйлем қүрату. Ңүралған буын, сөз, 
сөйлемдерді оқуға төселдіру.

жүктеу/скачать 7,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: