Институты

Әдептілік — әдемілік. Дастарқан басында өзін-өзі ұстау, 
д а с т а р қ а н ғ а ү л кен кісіден бүры н қ о л созбау, ас иесіне 
р и за ш ы л ы қ білдіру, асты төкп ей -ш аш п ай іш іп, тағам ды
ысырап қылмаура үйрету.
Ересектер тобы
Б а л а л а р ғ а е р т е г іл е р д і с а х н а л а т а о т ы р ы п , о н д ағы
ү л тгы қ тағам н ы ң ж асалу ж олдары н тереңірек меңгерту.
Үлттық ыдыс-аяқтар жөнінде толығырақ түсіндіру. Дастархан 
мөзіріне байланы сты тиым сөздердің мағынасын түсіндіру. 
Ертегі, өңгімелерді сахналату арқы лы бауырсақтың ж асалу 
жолын үйрету. Қонақ күту, қонаққа бару сияқты хальщтьщ 
салт-дөстүрді меңгерту. Дастархан мөзірін жасауды үйрету. 
Ондағы тағам аттары, олардьщ неден жасалатынын ойын-ермек 
ж а т т ы ғ у л а р ы а р қ ы л ы м е ң ге р т у . М ө д ен и -ги ги ен ал ы қ
ережелердің дастархан басында орындалуьш қадағалау яғни, 
төжірибеде күнделікті түрмыста қолдануын бақылау.
Ауыз әдебиеті үлгілерінен. "Өлген қазан" - ертегісі, үлттьщ 
т а ғ а м д а р : ш ү б а т , ір ім ш ік , м а л т а , ж е н т , т а л қ а н , тар ы , 
наурызкөже. Ыдыс-аяқтар: торсық, табақ, мосы, шөйнек т. б.
Тиым сөздер: "Дастарқанды аш ы қ тастам а”, "Қонаққа 
кетік кесемен шөй күйма", "Пыш ақты шалкасынан қойма”, 
"Нанды ая қ қ а баспа".
Ертегі, өңгімелерді кейіптендіру, сахналау. I. Жансүтіров 
"Малта”, М. Етекбаев "Нан қайдан шығады?", Ө. Түрманжанов 
"Қайдан келді, бауырсақ?”, 3. Бейсенбаев ”Нан" оқу фильмін 
көрсету.
О й ы н -е р м е к ж а т т ы ғ у л а р ы . М. Ә лім баев "Н аркөз - 
халықта бар сөз", Е. Өтетілеуов "Наурызкөже", Б. Әлімжанов 
"Төгілген қайм ақ”, Қ. Мырзалиев "Қымыз", "Малта”, Е. Елубаев 
”Күбі”, Ө. Акьшбеков ”Асханадағы ереже”.
Әдептілік — әдемілік. Дастарқан мөзірін жасауда үй-ішіне 
жөрдемдесу. Үлкендердің ”обал болады”, ”ысырап болады”, ”үят 
болады” деген сөздеріне ден қойьш, есінде сақтауға үйрету. 
Қуыршақпен өтілетін ойындар арқылы халқымыздың қонақ 
күту өнегелерін меңгерту.
М ект епалды даярлы ц тобы
Б а л а л а р ғ а "Қ он ақ к ү ту ”, "Ш а й х а н а ”, "Қ ы м ы зх а н а ”, 
с и я қ т ы м а з м ү н д ы -р ө л д і о й ы н д а р д ы о й н а ты п , о н д а ғы
2 3 0

ұ л тты қ тағам д ар мен ү л тты к ы д ы с-аяқтарды ң аттары н, 
олардың неден ж асалаты ны н айтқызу.
Бүрынғы топтарда меңгергев тағамдар туралы мақал- 
мөтел, ж ү м б ақ, ж аң ы л тп аш үйрету. Д астархан, үл тты қ 
тағамдар туралы тиым сөздердің мағьшасьш түсіндіру. Шай 
мөзірін өздігінен өзірлеу, дастарханды жинауды меңгерту. 
Тамақтан соң ас қайыру, тілек айтуға үйрету. Топтағы тамақ 
іш кендегі ке зе к ш іл ік ті дүры с а тқ а р у ға м аш ы қтан ды ру. 
Үлкендер еңбегіяе, аспазшыға алғыс айту. Мәдени-гигиеналық 
ережелерді дүрыс орындату.
Ауыз өдебиеті үлгілерінен. "Қожанасырдың май сатып 
а л у ы ”, Б үры н таны сы п-білген ү л тт ы қ тағам д ар ж ай л ы
түсініктерін кеңейту, олар туралы м ақал-мөтел, ж үм бақ, 
жаңылтпаш тар үйрену.
Тиым сөздер: "Нанды бір қолыңмен үзбе", "Түзды шашпа, 
а я қ қ а баспа", ”Д астарқанды қағазбен сүртпе”, ”А қты аяқ 
астына төкпе", "Таңғы асты қалдырма”.
Ертегі, әңгімелерді кейіптендіру. М. Төрежанов "Өнегелі 
қыз", Б. Мүстафин ”Ак тоқаш ”, М. Айымбетов "Күн - күлше", 
Ә. Табылдиев "Уыз тойы", Т. Жүртбаев "Уыз” Ә. Дүйсенбиев 
"Бөтеңке, шүжьщ, балқаймақ”.
Ойын-ермек жаттығулары. Қ. Мырзалиев ”Өзід пісірген 
ас т ә т т і”, М. Т өреж анов ”3 а й р а к ү й ға н ш өй ”, Ғ. Өкеев 
"Әжемізге барайық", Н. Ж анаев "Бауы рсақ”, М. Әлімбаев 
"Қымыз", "Малта”, "Ж ент”, "Қызыл ірімшік”, "Балқаймақ", 
"Ж ая", "Ш үжық", "Қымызхана" мазмүнды-рөлді ойыны.
Әдептілік — өдемілік. Шөй мөзірін өзірлеу, дастарқанды 
өздігінен жинай білу. Нан қадірін үмытпау, өзі пайдаланған 
қасық, шанышкыны дастарқан үстіне тастай салмай, өзі ас 
ішкен ыдыстың ішіне қою, астан соң ас қайыру, бата-тілек 
айту. "Асқа адалдық, басқа амандық болсьш", "Асқа - береке, 
адамға - канағат, бөледен бізді аман ет, өумин" т. б. бата- 
тілектер.

жүктеу/скачать 7,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: