Issn 2518-198х индексі 74623 Индекс 74623 Қ ар ағ анд ы уни вер си тетiнiң ÕÀÁÀÐØÛÑÛ
Қазақстанның тілдік саясатының əлеуметтік-лингвистикалық қыры
жүктеу/скачать 5,53 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Социолингвистический аспект языковой политики Казахстана
| Қазақстанның тілдік саясатының əлеуметтік-лингвистикалық қыры
Мақалада қазіргі əлеуметтік лингвистикадағы тіл саясатының тұжырымдамалары талқыланды. Қазақстандағы тіл саясаты туралы зерттеулерге шолу жасалған. Зерттеулер Қазақстандағы тіл саясатының негізгі тұжырымдамаларына негізделген. Авторлар тіл саясаты, тілдік ахуал, билингвизм, көптілділік, үштілділік сияқты ұғымдарды қарастырған. Сондай-ақ əлеуметтік лингвистика мониторингінің келесі функцияларын анықтап көрсетті: Қазақстанда тұратын этникалық топтардың мемлекеттік тіл, ана тілі жəне орыс тілі деңгейін талдау жəне мониторингі; қазақстандық қоғамда əлеуметтік-қатынастық жүйесіндегі мемлекеттік тілдің ролі; мемлекеттік тіл мəртебесін іске асыру жөніндегі іс-шараларды қоғамдық бағалау; қоғамдағы тіл функцияларының басым дəрежесі мен сипаты; қарым-қатынас, білім алу жəне шығармашылықта тілді еркін таңдауды жүзеге асыру; Қазақстан мен басқа елдерде халықтың көші-қон мотивациясындағы тіл мəселесінің орны. Кілт сөздер: əлеуметтік лингвистика, тілдік саясат, тілдік ахуал, билингвизм, көптілділік, үштілділік, қоғамның тілдік дамуы. Г.Ю. Аманбаева, Ш.Н. Исабек Социолингвистический аспект языковой политики Казахстана В статье рассмотрено понятие языковой политики в современной социолингвистике. Произведен об- зор исследований, посвященных языковой политике в Казахстане. Исследование базируется на основ- ных положениях Концепции языковой политики Республики Казахстан. Рассмотрены такие понятия, как «языковая политика», «языковая ситуация», «билингвизм», «многоязычие», «трехъязычие». Авто- рами выделены следующие функции социолингвистического мониторинга: анализ и мониторинг уровня знаний государственного, родного и русского языков этносов, проживающих в Казахстане; роль государственного языка в социально-коммуникативной системе казахстанского общества; обще- ственная оценка мероприятий по реализации статуса государственного языка; характер и степень до- минирования функции языка в обществе; осуществление свободного выбора языка общения, обучения и творчества; место языкового вопроса в миграционной мотивации населения Казахстана и других стран. Ключевые слова: социолингвистика, языковая политика, языковая ситуация, мультилингвизм, трехъязычие, языковое развитие общества. References 1 Khassenov, Е.А. (2002). Sotsiolinhvisticheskie problemy urbanizatsii [Sociolinguistic problems of urbanization]. Аlmaty: Kazakhstan [in Russian]. 2 Suleimenova, E.D., Shaimerdenova, N.Zh., Smagulova, Zh.S., & Аkanova, D.Kh. (2007). Slovar sotsiolinhvisticheskikh terminov [Dictionary of sociolinguistic terms]. E.D. Suleimenova (Ed.). Аlmaty: Izdatelstvo Kazakhskoho universiteta [in Russian]. 3 Аbassilov, А.М., & Аssanbayeva, S.А. (2015). Sotsiolinhisticheskie issledovaniia v Kazakhstane: novye vozmozhnosti i problemy [Sociolinguistic research in Kazakhstan: new opportunities and challenges]. Mezhdunarodnyi zhurnal eksperimentalnoho obrazovaniia — Mezhdunarodn yzhurnal eksperimentalnoho obrazovaniya, 3, 2, 192–196. Retrieved from https://expeducation.ru/ru /article/view?id=6778 (accessed date: 16.01.2017) [in Russian]. Sociolinguistic aspect of language… Серия «Филология». № 2(86)/2017 29 4 Retrieved from http://www.kazportal.kz/yazyikovaya-politika-kazahstana/ [in Russian]. 5 Nazarbayev, N.A. (2007). Novyi Kazakhstan v novom mire: Poslanie Prezidenta Respubliki Kazakhstan narodu Kazakhstana [New Kazakhstan in the new world: The Message of the President of the Republic of Kazakhstan to the people of Kazakhstan]. Aktiubinskii vestnik — Aktobe Bulletin. adilet.zan.kz Retrieved from http://adilet.zan.kz/rus/docs/K070002007_#z0 [in Russian]. 6 Khassanuly, B. (2011). Iazyki narodov Kazakhstana: ot stratehii molchaniia k stratehii razvitiia (sotsiopsikholinhvisticheskie aspekty) [Languages of Kazakhstan people: from silence strategy to development strategy (socio-psycholinguistic aspects)]. Almaty: Arda [in Russian]. 7 Filimonova, M.S. (2012). Bilinhvizm kak tendentsiia iazykovoho razvitiia sovremennoho obshchestva [Bilingualism as the trend of language development of modern society]. Sovremennye problemy nauki i obrazovaniia — Modern problems of science and education, 1, 136–136. Retrieved from https://science-education.ru [in Russian]. 8 Suleimenova, E.D., & Smagulova, Zh.S. (2005). Iazykovaia situatsiia i iazykovoe planirovanie v Kazakhstane [Language situation and language planning in Kazakhstan]. E.D. Suleimenova. (Eds.). Аlmaty: Izdatelstvo Kazakhskoho universiteta [in Russian]. 30 Вестник Карагандинского университета УДК 81 Т.В. Фурсанова, А. Нугманова Карагандинский государственный университет им. Е.А. Букетова, Казахстан (E-mail: tvfursanova@mail.ru, aliya-mj@mail.ru) жүктеу/скачать 5,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|