108
қолдану арқылы олардың кәсіби әдісі жинақталады. Сонымен кәсіби іс-
әрекеттің технологиясы мен кәсіби өзіндік санасы қалыптасады. Өз бетімен
жұмыс істеу жас мамандарды тиянақтылыққа, төзімділікке,
бастаған ісін
жемісті аяқтауға тәрбиелесе, ал мен үшін мұғалім еңбегін бағалайтын ең жақсы
көрсеткіштердің бірі. Мысалы жас мамандарды тәрбиелеуде жүргізілетін
жұмыстарымның бірнеше түрлерін жұмыс барысында әр кезеңде
ұйымдастырамын. Өз ұжымымның арасында «Жас және жаңадан келген
ұстаздардың кәсіби бейімделуіне көмек» атты семинар – тенинг өткіздім.
Семинарда жас мамандарға көмек көрсету және ұжымда жағымды
психологиялық ахуал қалыптастыра отырып, жас мамандардың кәсіби
құлшынысын арттыру, жігерлендіру және бейімделуіне ықпал жасау еді. Бұл
семинар - тренинг жоспары бойынша ең алдымен танысу жаттығуы жүргізілді.
Бұл жаттығуда мұғалімдер шеңбер құрып, өз – өздерін таныстырып, осы кезге
дейінгі жұмысында болған қуанышты сәттерімен бөлісті. Келесі бөлімде «Сіз
қандай жұмысшысыз?» деп аталатын проективті әдістеме жүргіздім.
Мұғалімдердің арасында топқа бөліп «Мұғалімдерге арналған жағдаяттық
сұрақтар» атты пікірталас алаңын өткіздім. 1-ші топқа Мұғалімдер бөлмесінде
екі жас әріптес сөзге келісіп қалды оны үлкендер
тоқтатуға да тырыспады,
ренжіштің негізгі себебі берілген тапсырманы уақытылы орындамадыңыз деп
тапсырма беруші маман ренжішін білдірген еді келесі жас маман оның бұл
талапшылдығын түсінгісі келмей сен кімсің маған бұйрық беретін деген сөздер
арқылы өз ренішін бастады. Тіпті бір –бірлерінің көңілдерін қалдыратын сөздер
айтып жандарын жаралап үлгерді. Отырған үлкендердің сыйламай әбден
ұрысты. Бұл түсініспестіктің арты немен аяқталады. Қандай ұсыны кеңес
берген болар едіңіздер? 2-ші топқа Екі сынып жетекші арасында үнемі
бәсекелестік байқалады. Үнемі екі сынып жетекшіде өз сыныптарының
жетістіктерін айтып мақтанып отырады. Қандай шара болмасын менің
сыныбым ана сыныптан озуы тиіс деген қағиданы ұсынады.
Бірінің сыныбы
үздік шығып шын марапатқа лайық болса екінші сынып жетекші оны көре
алмай ашуға бой беріп келесі сынып жетекшінің еңбегін жоққа шығарады. Бұл
бәсекелестікті қалай тоқтатуға болады. Қандай ұсыныс кеңес берер едіңіздер?
деген ситуациялық сұрақтарды шешуге пікірталас жүргізілді.
Психологиялық бейімделу- педагогикалық үрдісте субъектілердің
психологиялық жағдайын түсінуге икемделуі десек, технологиялық бейімделу-
оқушылардың іс-әрекетін ұйымдастырудың әдістерін меңгеру.
Болашақ жаңа формация мұғалімін қалыптастырудың басты бағыттарына
инновациялық, шығармашылық ойлары бар тәрбие идеясы жатады. Соның
нәтижесінде әлеуметтік мәнді сипаты,қарым-қатынасы, түрткісі және
қалыптасқан құзырлық тірегі бар оқушының жаңа тұлғасы қалыптасады. Сол
себепті болашақ мұғалімнен шығармашылық бағыттағы педагогикалық іс-
әрекеттер талап етіледі. Олар төмендегілер:
- Болашақ педагог өзінің мүмкіндігін нақты бағалай білуге үйренуі, әлде
және әлсіз жағын, мүмкіндіктерін әділ бағалауды білуі (өзін-өзі реттеу, өзін-өзі
109
бағалау, эмоционалды көңіл күйді
көрсете білу, қарым-қатынастық,
дидактикалық қабілеттері, ерекшеліктері, т.б.)
- жалпы мәдени –интеллектуалдық іс-әрекетті меңгеруі (ойлау, есте сақтау,
қабылдау, елестету, көңіл бөлу)
- жастарды патриоттық рухта тәрбиелей отырып Отан игілігі үшін жемісті
еңбек етуге ұмтылдыру және мемлекет пен қоғам үшін өзінің іс-әрекетінің
маңыздылығын түсінуі.[2]
Әр күні өзгеріске толы бүгінгі жауапты кезеңде заман көшінен қалып
қоймай уақыт талабына сай ертеңгі болашақ жас ұрпақты білімді етіп тәрбиелеу
ұстаздарға зор жауапкершілікті жүктейді. Ол мұғалімнен үздіксіз ізденуді, өз
білімін үнемі жетілдіріп отыруға талап етеді. Өйткені еліміздің ертеңгі жас
ұрпақтың қолында. Мұғалімнің шеберлігі мен жетістігі – сапалы білім және
жақсы тәрбие алған шәкіртінде.
Қорыта келгенде егеменді еліміздің өркениет деңгейіне жеткізетін білімді
ұрпақты қалыптастыруда мемлекеттік стандартты
бағдарламаны басшылыққа
ала отырып, әр сабақты мазмұнды өткізілуіне аса көңіл бөлінуі үшін қандай
технологиямен жұмыс істеп, қандай оқыту әдісін пайдалану мұғалімнің өз
еркінде. Маңыздысы – жас ұрпақты жан-жақты оқыту болып табылады.
Әдебиеттер тізімі:
1.
Қазақстан мектебі журналы №6 2009ж
2.
К.Өстеміров Еңбекке баулу. Алматы.Атамұра 2000ж.157б.
3.
М.Жұмабаев Педагогика Алматы. Ана тілі,1992ж 147б
Достарыңызбен бөлісу: