Жаратылыстану және география институты тҧңғышбаева З. Б. Цитология және гистология

145 
Шеміршектің 
орта 
зонасының 
хондробластары 
бірте-бірте 
дифференциацияланып (жіктеліп), хондроциттерге айналады. Олар 
коллагендік талшықтар мен жасуша аралық аморфты затты синтездеу 
кабілетінен ажырайды. Шеміршектің тереңгі зоналарында хондриоциттер 
дӛңгеленеді және амитоздық тәсілмен бӛліне бастайды. Бірақ, шеміршек 
ұлпасының жасуша аралық заты тығыз болғандықтан, олар бір-бірінен 
қашықтай алмай, клеткалардың изогендік топтарын құрайды. Изогендік 
топтарды шеміршек капсуласы қоршайды. Шеміршек ұлпасында қан 
тамырлары болмайды. Шеміршектің қоректенуі перихондрдың тамырлар 
торы арқылы қамтамасыз етіледі. Жалпы, шеміршекте жасуша аралық зат 
оксифильді болады. Шеміршектің бұл түріндегі аралық затында 
фибриллалардың коллагенді екінші түрі орналасқан. Аралық затта 
хондронектин деген гликопротеин болады, ол хондроциттерді жабыстырып, 
тіректік қызмет атқарады. 
Эластинді немесе серпілмелі шеміршек ұлпасы адам мен
сүтқоректілердің құлақ қалқаншасында, сыртқы есту жолында, кӛмекей үсті 
шеміршекте және кӛмекейдің кейбір шеміршектері – мүйіз және сына 
тәрізділерінде кездеседі. Құрылысы гиалинді шеміршек ұлпасына ұқсас. Түсі 
сарғыш, мӛлдір емес. Бұл шеміршек те перихондриймен қапталған, 
жасушалары изогенді топтар құрайды. Айырмасы жасуша аралық затында 
жіңішке коллагендік талшықтардан басқа жуан эластиндік талшықтар торы 
болады (11-сурет).
Серпілмелі шеміршек ұлпасында гиалиндік шеміршекке қарағанда 
жасушалардың изогендік топтары аз болады. Эластинді шеміршек 
ешқашан известелінбейді, ӛйткені аралық затында хондратин 
сульфаттары мен гликоген, липидтер аз болады, кальций тұздары 
байқалмайды. 

жүктеу/скачать 6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: