Кесте 3. Судағы аммиактың болжамды анықтамасы

Колбаға 50 мл зерттелетін су құйыңыз, 1 мл фермент КNaС
4
H
4
О
6
 
.
4Н
2
О тұзын, 1 мл 
Неслер реактивін құйыңыз және мұқият араластырыңыз. 5 минуттан кейін колба құрамының бір 
бөлігін 10 мм кюветке құйып, бақылау ерітіндісі ретінде тазартылған суды пайдаланып, көк 
жарық сүзгісі бар Фэктегі оптикалық тығыздықты өлшеңіз. Нәтиже 4 кесте деректерімен 
салыстырылады.
4. Азот қышқылы тұздарының (нитриттердің)құрамын анықтау 
Судағы нитрит азотын анықтау принципі азот қышқылының Грисс реактивімен 
әрекеттесіп, қызғылт түсті Азо бояғыш түзу қабілетіне негізделген. Нитриттердің болуы мен 
индикативті құрамын ерітіндіні алынған Азо бояғышпен бояудың қарқындылығымен бағалауға 
болады. Реакция теңдеу бойынша жүреді: 
 
№1 зертханалық жұмыс. Судың мөлдірлігі. Қалқыған заттар мөлшері 
 Жұмыстың мақсаты: судың мөлдірлігі мен қалқыған заттар мөлшерін анықтауды үйрену. 
1.1 Теориялық кіріспе 
Мөлдірлік – қалқыған заттар мен коллоидты қоспаларды оңай және лезде бақылауға 
мүмкіндік беретін су сапасының технологиялық көрсеткіші. Мөлдірліктің өлшемі болып 
ішіндегі бақыланатын затты байқауға болатын су бағанының биіктігі табылады. Заттың 
көрінуіне байланысты мөлдірліктің бірнеше түрін ажыратады. Ақ тақташаны (әдетте фарфор) 
немесе диаметрі 20 см дискті бақылау «диск бойынша мөлдірлік» деп аталады. Бұл шама тек 
жер үсті суаттарының (өзен, көл, су қоймалар) сулары үшін өлшенеді. 
«Крест бойынша» мөлдірлікті қалыңдығы 1 мм айқасқан қара екі түзу түсірілген ақ 
тақташа көмегімен анықтайды. Жылуэнергетикада көбінесе әріптерінің биіктігі 3,5 мм 
стандартты типографтық шрифт оқылатын су бағанының биіктігіне тең «шрифт бойынша 
(Снеллен бойынша)» мөлдірлік қолданылады. 
Судың мөлдірлік бойынша жіктелуі 1.1 кестеде келтірілген. 
1.1 к е с т е - Судың мөлдірлігін бағалау 
Мөлдірлікті бағалау 
«Шрифт бойынша» 
мөлдірлік, см 
Қалқыған заттардың 
мөлшері, мг/дм
3
Мөлдір 
30 
3 – 4 
Әлсіз лай 
25 – 30 
5 – 6 
Орташа лай 
20 – 25 
6 – 10 
Лай 
10 – 20 
10 – 30 
Өте лай 
10 
30 
«Крест бойынша» мөлдірлік пен «шрифт бойынша» мөлдірліктің және қалқыған заттар 
құрамының арасында өзара байланыс бар, ол 1.2 кестеде келтірілген. Бірақ мөлдірліктің мәні 
арқылы қалқыған заттардың құрамын бағалау айтарлықтай болжамды болады, өйткені ол суда 
еріген заттардың түсіне де байланысты. 
1.2 к е с т е - Мөлдірлік бойынша қалқыған заттардың құрамын бағалау 
Мөлдірлік, см 
Қалқыған 
заттар, 
мг/дм
3
Мөлдірлік, см 
Қалқыған 
заттар, 
мг/дм
3
«крест 
бойынша» 
«шрифт 
бойынша» 
«крест 
бойынша» 
«шрифт 
бойынша» 
0,5 
5 
160-300 
16 
160 
9-14 
2 
20 
40-120 
17 
170 
8-12 
3 
30 
30-90 
18 
180 
7-10 
5 
50 
16-75 
19 
190 
6-9 
6 
60 
14-52 
21 
210 
5-8 
8 
80 
11-40 
23 
230 
4-6 
9,5 
95 
10-33 
25 
250 
3-6 

11 
110 
10-27 
26 
260 
3-6 
12,5 
125 
10-20 
28 
280 
3-6 
14 
140 
10-17 
30 
300 
3-6 
Қалқыған заттар – сүзгі арқылы талданатын сынаманы өткізгенде сүзгіде қалып қоятын 
суда ерімейтін бөлшектер. Олар не тура, яғни сынаманы сүзуден кейін сүзгіде қалған 
қалдықтарды 105 – 110ºС-та қалыпты салмаққа дейін кептіріп және өлшеп, не жанама, яғни 
қоспалардың жалпы мөлшері мен еріген заттардың мөлшері арасындағы айырма арқылы 
анықталады. Қалқыған заттарды анықтау үшін сүзгілеуді, центрифугирлеуді немесе жанама 
есептеуді қолдануға болады. Анықтау әдісін таңдау қойылған мақсатқа, зертхананың 
жабдықтарының құрамына, қалқыған заттардың мөлшері мен сипатына байланысты. Азғантай 
мөлшерді (50мг/дм
3
-ден аз) дәл анықтау үшін мембраналық сүзгі арқылы сүзуді қолданады. 
Қалқыған заттардың мөлшері көп болатын суды талдау үшін қағаз сүзгіні пайдаланған жөн. 

жүктеу/скачать 0,82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: