Мұрағат бағдарламалары ақпаратты ораудың арнайы алгоритмдерін қолдану арқылы дискілердегі ақпаратты қысуға, яғни кішірек файлдардың көшірмелерін жасауға, сондай-ақ бірнеше файлдардың көшірмелерін бір Мұрағаттық файлға біріктіруге мүмкіндік береді. Мұрағат бағдарламаларын қолдану файлдар мұрағатын құру кезінде өте пайдалы, өйткені көп жағдайда оларды Мұрағат бағдарламаларымен қысқаннан кейін сақтау әлдеқайда ыңғайлы. Бұл бағдарламалардың өкілдері-WinRar және WinZip. Ақпараттың сақтық көшірмесін жасау бағдарламалары компьютердің қатты дискісіндегі маңызды ақпаратты мезгіл-мезгіл қосымша медиаға көшіруге мүмкіндік береді. Сақтық көшірме бағдарламаларының өкілдері-APBackUp, Acronis True Image. Антивирустық программалар Антивирустық программалар компьютерлік вирустармен инфекцияның алдын алуға және вирусты жұқтырудың салдарын жоюға арналған. Бағдарламалардың антивирустық тобының өкілдері-Kaspersky Antivirus, DrWeb, Norton Antivirusжәне т. б.
Байланыс бағдарламалары компьютерлер арасында ақпарат алмасуды ұйымдастыруға арналған. Бұл бағдарламалар кабель арқылы сериялық порттарға қосылған кезде файлдарды бір компьютерден екіншісіне оңай жіберуге мүмкіндік береді. Мұндай бағдарламалардың тағы бір түрі компьютерлерді телефон желісі арқылы байланыстыруға мүмкіндік береді (модем болған жағдайда). Олар телефон хабарламаларын жіберуге және қабылдауға мүмкіндік береді. Байланыс бағдарламаларының өкілдері-Venta Fax, Cute FTP. Компьютерді диагностикалауға арналған бағдарламалар компьютердің конфигурациясын (жад мөлшері, оның қолданылуы, дискілердің түрлері және т.б.) тексеруге, компьютер құрылғыларының жұмысын тексеруге, оның жұмысын бағалауға мүмкіндік береді. Компьютерлік диагностика бағдарламаларының өкілдері-Sisoft Sandra, Norton System Information. Дискіні оңтайландыру бағдарламалары дискідегі деректерді орналастыруды оңтайландыру арқылы дискідегі ақпаратқа жылдам қол жеткізуге мүмкіндік береді. Бұл бағдарламалар әр файлдың барлық бөліктерін бір-біріне жылжытады (фрагментацияны жояды), барлық файлдарды дискінің басында жинайды және т.б., соның арқасында диск бастарының қозғалысы азаяды (яғни деректерге қол жетімділік тездейді) және Дискінің тозуы төмендейді. Дискіні оңтайландыру бағдарламаларының өкілдері - Norton Disk Doctor, Microsoft Scandisk.
Операциялық жүйе - бұл бір жағынан ДК аппараттық құралдары мен пайдаланушы арасындағы интерфейс қызметін атқаратын, ал екінші жағынан есептеу машиналарының ресурстарын барынша тиімді пайдалануға және сенімді есептеуді ұйымдастыруға арналған бағдарламалар кешені.
Бағдарламалық жасақтама құрамдастарының ешқайсысы компьютердің аппараттық құралдарына тікелей қол жеткізе алмайды (ОЖ-нің өзінен басқа).
Операциялық жүйе бағдарламалық жасақтаманы әзірлеушілерге функциялардың ең аз қажетті жиынтығын қамтамасыз ете отырып, құрылғыларды іске асыру және пайдалану егжей-тегжейлерінен абстракциялауға мүмкіндік береді (қараңыз: қолданбалы бағдарламалау интерфейсі).
Көптеген есептеу жүйелерінде операциялық жүйе жүйелік бағдарламалық қамтамасыз етудің негізгі, ең маңызды (кейде жалғыз) бөлігі болып табылады. 1990 жылдардан бастап ең көп таралған операциялық жүйелер Windows отбасы, UNIX және UNIX тәрізді жүйелер болды.
Есептеу жүйесінің төрт деңгейі бар (3.2-сурет):
- Аппараттық қамтамасыз ету;
- Операциялық жүйе;
- жүйелік кітапханалар;
- Қолданбалы бағдарламалар.
