Жастардың саяси мәдениеті Қазақстандағы азаматтық қоғамды
жүктеу/скачать 484,48 Kb.
|
Диссертационная работа Рыстиной И.
Жастар және сайлауЖастар мемлекеттңі проблемаларын өткір сезінетін және қабылдайтын топтардың бірі болып табылады, бұл фактыны елемеу немесе оны жеткілікті деңгейде зерделемеу жастардың саяси жоғары бағалауларды дұрыс түсінбеуіне әкеліп соқтырады. Ол өз кезегінде жастардың бүтіндей әлеуметтік топ және жеке ағланда индивид ретінде билік институттарының: биліктен, оның практикасынан, нақты бір тұлғалардан және мекемелерден, билікті көрсететін рәсімдерден жатсыну миханизмін тудырады әжне қоғамның көңіл -күйі мен саяси жүйеге сенім деңгейінің маңызды индикаторы болып табылады. Саяси жғоары бағалауларды, жеке алғанда қазақстандық жастардың электоралды әлеуетін талдау саяси институттарды еліміздің азаматтар ының бағалау процесінің маңызды құрамы болып табылады [146]. Сондықтан, жас сайлаушылардың сайлау туралы ақпараттандырылуына қатысты сұрақ, оған берілген жауаптар олардың электоралды белсенділігіне байланысты болғандықтан өте маңызды. Қазіргі уақытта мұндай нәтижелерді жеткілікті түрде жақсы деп айтуға болады. Жеткілікті үтрде белсенді және қарқынды орта ретінде жастар, ірі ауқымда жүргізіліп отырған ақпараттық жұмыстар кезінде осы және өзге де үрдістер туралы жеткілікті түрде жылдам хабарланады. Жас азамат есейе келе жекеқызығушылықпен ғана емес, осы үрдістерге көптеп тартылу (заңдар, салықтар, бюджет, жалақы және с.с.) себепті саясатпен етене араласа бастайды. Зерттеуңді өте ерте мерзімін есепке ала отырып, жастардың алдағы болатын сайлау туралы ақпаратты білуінің осы көрсеткіштері (сайлауға дейін 2 жыл) жеткілікті дәрежеде жоғары болып есептеледі және жалпы алғанда элеторалды циклды ақпараттық қолдаудың дұрыс жүргізіліп отырғандығы туралы растайды. Қандай да бір жоғары немесе орта арнаулы білімі бар бар адамдар өз елінің саяси өмірі туралы неғұрлым көп хабары болады. Сол уақытта оқуға айтарлықтай уақытын жұмсайтын респонденттер дипломы бар жас сайланушылардан салыстырмалыүрдте пайыздық қалып қоюшылықты көрсетеді. Мұндай көрсеткіш студент жастардың жалпы алғанда еліміздегі саяси үрдістерге жеткілікті түрде жоғары қызығушылығы туралы куәландырады. Алдағы уақытта болатын сайлау туралы жастардың хабардар болу үрдістерінің экономикалық бөлшектеріне жекелей назар аударған жөн. Зерттеулердің қорытындылары бойынша тұрақты кірістері жоқ (студенттер мен мектеп оқушылары) респонденттер, сондай -ақ кірісі 15.000 теңгеден төмен сұрау салынғандар жалпы саяси және сайлау үрдістерімен атап айтқанда кірістері неғұрлым жоғары деңгейдегі құрдастарына қарағанда анағұрлым аз қызығушылық танытады. Осы көрсеткіштер қаржылық қиыншылықтарға (ай сайынғы кірістері өте аз) тап болып отырған халықтың арасында, сондай-ақ еліміздің ішкі саяси үрдістерінің экономикалық компоненттерімен (заңдар, салықтар, бюджет, жалақы) сирек кездесетін – ай сайынғы тұрақты кірістері жоқ мектеп оқушылары мен бірінші курс студенттері арасында саяси үрдістерге қызығушылық деңгейінің төмендеу заңдылығын растайды. Жастардың абсентеизмі – мемлекет жүргізіп отырған саясатқа қарсы қарсылық белгісі ретінде жиі қолданылатын апаттық құралдарының бірі. Жас сайлаушылар сайлау үкні өз таңдауларын жасауға келмейді, өйткені олар «мұнымен ештеңе де шешілмейтіндігіне» сенімді. Мұндай көңіл-күй қазақстан жастарының арасында қаншалықты күшті, бұл кімге ұнайды және кімге дауыс беруді жоспарлап отыр – осы барлық мәселелерді біз зерттеулеріміздің осы бөлігінде зерделеуге тырыстық. Жастар жоспарланған сайлауларға қатысуға ниет білдірі п отыр ма? Жоғарыда көрсетілген диограммадан 81% жас сайлаушылардың кезекті электоралдық циклін қолдайтыны туралы қорытынды жасауға болады. Бұл ретте Президент сайлауына бару тіпті бұл деңгейден де асып кетуі және 87% - ды құруы мүмкін – бұл сөзсіз өте жоғары көрсеткіш болып табылады. Жастар арасындағы депутаттар мен олардың қызметтерін қолдаудың әлсіздігін ескере отырып, Парламентте сайүлрагуізуджі жоспарлап отырғандардың рейтингі біршама төмендігі ешкімді де таң қалдырмайды. Соған қарамастан бұл сайлауға баруды жоспарлап отырғандар көрсеткіші 82%-ға тең, бұл саяси үрдістерді жүргізуді белгілегенге дейінгі, әсіресе, екі жыл ішінде шектен тыс жоғары нәтиже болып табылады. Зерттеудің соншалықты ерте сатысында (сайлауға дейін 2 жыл) алдағы болатын саясиүрдісте р туралы жастардңы хабардар болуының 74% -дағы жалпы көрсеткіші баламалы және мемлекет тарапынан бір қалыпты және жоспарлы табылады. қапараттық жұмыстар жүргізілуінің заңды нәтижесі болып Басқа да әлеуметтік жіктердегі сияқты сайлау туралы жастардың хабардар болу деңгейі экономикалық компонентке тікелей қатысты болады. Хабардар болудың көрсеткішіне әсер етуші екінші шешуші заңды фактор сауалнамаға жауап берушілердңі жас шамасы болып табылады. Осы факторды, біздің ойымыз бойынша, жастаүршін айрықша сипаттағ ы жекелеген трендке жатқызуға болады. Алдағы болатын сайлау туралы жастардың хабардар болу көрсеткіштері ішінара жергілікті орындарда жүргізілетін ақпараттық жұмыстарға да, сондай - ақ ақпарат көздерінің жалпы массивіндегі қазақстандық БАҚ-тың сегмент шамасына да байланысты болады. Шамамен 18% жастар осы немесе бқаас да шамада олардың әлеуметтік құқықтары сенімді кепілдендірілген деп есептейді. Біз өз сауалнамаға жауап берушілерімізден «Сіздердің құқықтарыңыз бен бостандықтарыңыз бұзылған жағдайда сіздер өз қарсылықтарыңызды қандай нысанда көрсетуге дайынсыздар?» - деп сұрадық және жауаптың 14 нұсқасын таңдауға ұсындық. Алынған нәтижелер өз кезегінде жас ұрпақ арасында билік заңдылығының жоғары деңгейін растады – 30,5%-ы өз проблемаларын жергілікті мемлекеттік органдарға хат жаза отырып, тағы бір 13,2%-ы орталық мемлекеттік органдарға хат жаза отырып, шеше алатындықтарын мәлімдеді. Рейтингте өшк басшылардың төрттен бір бөлігін митингтер мен демонстрацияларға қатысу (11,8%) және халықаралық құқық қорғау ұйымдарына хат жазу мен өтініш білдіру (11,5%) сияқты жастар қарсылығының осындай түрлері ойландырады екен. митингілер мен демонстрацияларға қатысу қарбаласу, көтеріліске шығу халықаралық құқық қорғау ұйымдарына хат жазу, өтініш білдіру жергілігті мемлекеттік органдарға хат жазу, өтініш білдіру мемлекеттік биліктің орталық органдарына хат жазу, өтініш білдіру Сіздің округыңыз бойынша сайланған барлық деңгейдегі депутаттарға шағымдар мен өтініш білдіру БАҚ-қа жариялау Құқық қорғау күштеріне және азаматтық белсенді қарсылық көрсету қатыспаймын еш нәтиже болмайды сотқа шағымданамын біртіндеп іс-әркетке жасаймын «Нұр Отан» ХДП-ға жүгінемін жауап беруге қиналамын Біріншіден, жастар меншіктіқкұқықтарының бұзушылықтары туралы ашық айтып отыр, алайда бұл ретте қандай құқықтар екенін түстеп айта алмайды. ұлБ жастардың кейбір құқықтық сауатсыздығы туралы куәландырады, түптеп келгенде оппозициялық құрылымдардың кеңінен таралған ұрандарына пайдаланылуы мүмкін. Екіншіден, мұндай іс-қимылдар түптеп келгенде нақты айтылып отырған проблемаларды (сыбайлас жемқорлық, нашақорлық) жолға қоюы да ғажап емес. Осылайша Қазақстан жастарының қарсылық әлеуетінің деңгейі (олардың құқықтары бұзылған жағдайда белсенді және агрессивті іс-қимылдарға дайындықтары) жеткілікті түрде жоғары – 16,9%. Бұдан әрі біз жастар арасында республиканың саяси партияларын танушылыққа арналған зерттеу жұмыстарын жүргіздік. Жастарға таныс партияларының аттары жазылған жауаптың нұсқаларын таңдау ұсынылды: Әділет» демократиялық партиясы «Ақ жол» Қазақстанның демократиялық партиясы «Ауыл» Қазақстанның әлеуметтік-демократиялық партиясы Қазақстанның коммунистік халықтық партиясы Қазақстанның коммунистік партиясы «Нұр Отан» ХДП «Азат» жалпы халықтық әлеуметтік-демократиялық партиясы Қазақстанның патриоттар партиясы Руханият партиясы Ешқайсысын Жауап беруге қиналамын Партияларды танушылқыты бағалаудан кейінгі қадам осы саяси ұйымдарды қолдау туралы сұрақ болды: жүктеу/скачать 484,48 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|