Жобалау аа-аа 69. А. Файоль ұсынған басқару құрлымының жетістігі мен кемшілігін талдаңыз
Жобалау негізінде инновациялық үдерістерді мәдени дамыту тәжірибесінде қалыптасқан бағыттар
жүктеу/скачать 120,42 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 87 .Жобалау арқылы жаңа мәдениет тудыру және білім беру мен ғылыми әрекеттердің мәдени инновациялық түрі петіндегі схемаларына талдау жасаңыз
| 60. Жобалау негізінде инновациялық үдерістерді мәдени дамыту тәжірибесінде қалыптасқан бағыттар
Педагогикалық тәжірибенің даму барысында кем дегенде үш мәдени - инновациялық құрылым қалыптасты деп айта аламыз. Біріншісі, катехезистік, діни педагогика деуге болады, оның базалық мазмұны діни ритуалдар мен символдар аясындағы тәртіп пен әрекеттермен байланыстырамыз. XVI ғасырдың аяғында Ян Амос Коменский идеяларының ықпалымен екінші, эпистемологиялық педагогикалық құрылым қалыптасты. Оның негізгі мазмұны объектіге бағытталған оқыту болса, басты девизі «барлығына да барлық білімді беру» болып танылды. Бұл құрылым осы күнге дейін оқытудың негізіне алынып келеді, яғни, мәдениет тасымалдау құралы ретінде теориялар мен модельдерді оқытуды, білім беруді ұйымдастырудың әлеуметтік-мәдени түрі ретінде сыныпсабақ жүйесін негізге алады. Үшінші, педагогикалық құрылымды инструменталдық немесе технологиялық атауға болады. XVIІІ ғасырдың аяғы - XIX ғасырдың басында пайда болған құрылым білім мазмұнына негізінен құралдар мен әдіс- тәсілдер ұсынған болатын. Бүгінгі кезең педагогикада мүлдем жаңа құрылым қалыптасып келе жатқанын көрсетіп отыр, оның негізіне жоғарыда аталған құрылымдарға қарағанда білім, білік, дағдылар мен қажетті сапалар синтезі ретінде қалыптасып келе жатқаны белгілі. 87 .Жобалау арқылы жаңа мәдениет тудыру және білім беру мен ғылыми әрекеттердің мәдени инновациялық түрі петіндегі схемаларына талдау жасаңыз«Инновация» термині ғылымға XIX ғасырдан бері қоғам дамуын көрсететін қажетті көрсеткіштерінің бірі ретінде белгілі болды. Ең әуелі бұл ұғым антропология және этнография ғылымдарында пайдаланылып, мәдени өзгерістерді зерттеулер барысында «дәстүрлі» деген түсініктің қарама қарсы мәні ретінде қолданылды. XX ғасырдың басында «инновациялық жаңғыртулар» терминін экономика саласы кеңінен пайдаланып, шаруашылық субъектілерінің кәсіпкерлік табыстарын қамтамасыз ететін элементтер комбинациясы ретінде қарастыра бастады. 30-жылдардан бері бұл түсінік менеджерлер арасында белгілі бір «фирманың инновациялық саясаты» термині ретінде кеңінен тарап, инновация «дәстүрлі» үғымына қарама қарсы колданылатын болды. Жобалау мен ғылыми зерттеудің өзара байланыстылығы. Жобалау әрекетінің ықпалымен ғылыми зерттеулердің ғылыми-техникалық әрекеттердің басты түрі ретінде қарастырылуы азая бастады, сондай- ақ, жоспарлау түрі де жобалауға сәйкес өзгеріске түсті. Ақпараттық технологияның дамуына сай компьютерлік бағдарламалау мен басқарутетіктері, оның құралдары өзгерді, осыдан келіп, жобалау түсінігі үнемі өзгеріп отыратыныбелгілі болды. Солай бола тұрса да, жобалау мен зерттеуді біріктіретін нәрсе – олар үшіншынайы объектілердің ортақ болуы, ал объект өзін нысан ретінде алып отырған жағдайға сайғылыми танымдық немесе жобалау қатынасы болған кезде ғана шынайы объект бола алады.Жобалаудың жаңа сипаты оның жүйелі зерттеу әрекетімен тығыз байланыстылығында,яғни жобалау мен зерттеудің біріктірілуі бүгінгі өркениет тудырып отырған құбылыс.Өндірістің жүйелі құрылымына зерттеушілік, құрастырушылық және ұйымдастыру, басқаруәрекеттерінің енуі өндіріс барысында өнім өндіру мен қатар оны ойлап шығару, өзгертіп отыружәне қайта құру технологияларының қатар жүретінін көрсетеді. Бұл жағдайда әрекеттіұйымдастырудың біртұтас түрі қалыптасуына қызығушылық пайда болады, өйткені олтұтастық жаңа технологиялар мен жаңа әрекеттердің пайда болуы, дамытылуы жәнеқұрастырылуы қызметтерін қамтиды. Оны әрекеттің біртұтас түрі ретінде қарастыра отырып,оның дәстүрлі түсініктегі бөлісу мен тұтыну үрдістерінен де жоғары деңгейде екенін көреаламыз.Даму барысында жобалау қызметі басқа әрекеттер түрлерімен байланысу негізінде қайтақұруға, өзгерістерге ұшырап отырды, оны ғылымда жобалаудың эволюциясы ретінде: құрастыру әрекетінен – дәстүрлі классикалық жобалауға, классикалық дәстүрлі жобалаудан – қазіргі заманға жобалауға бағыт алуы деп көрсетеді. Классикалық жобалауға жататын архитектурадағы, техникалық ғылымдардағы дәстүрлі жобалардан басқа, жоба түрінде болғанымен мазмұны мүлдем басқаша қазіргі заманғы квазижобалар қатарына әлеуметтік жобалау әрекеттерін жатқызуға болады. қарастырылуы азая бастады, сондай- ақ, жоспарлау түрі де жобалауға сәйкес өзгеріске түсті. Ақпараттық технологияның дамуына сай компьютерлік бағдарламалау мен басқару тетіктері, оның құралдары өзгерді, осыдан келіп, жобалау түсінігі үнемі өзгеріп отыратыны белгілі болды. Солай бола тұрса да, жобалау мен зерттеуді біріктіретін нәрсе – олар үшін шынайы объектілердің ортақ болуы, ал объект өзін нысан ретінде алып отырған жағдайға сай ғылыми танымдық немесе жобалау қатынасы болған кезде ғана шынайы объект бола алады. Жобалаудың жаңа сипаты оның жүйелі зерттеу әрекетімен тығыз байланыстылығында, яғни жобалау мен зерттеудің біріктірілуі бүгінгі өркениет тудырып отырған құбылыс. Өндірістің жүйелі құрылымына зерттеушілік, құрастырушылық және ұйымдастыру, басқару әрекеттерінің енуі өндіріс барысында өнім өндіру мен қатар оны ойлап шығару, өзгертіп отыру және қайта құру технологияларының қатар жүретінін көрсетеді. Бұл жағдайда әрекетті ұйымдастырудың біртұтас түрі қалыптасуына қызығушылық пайда болады, өйткені ол тұтастық жаңа технологиялар мен жаңа әрекеттердің пайда болуы, дамытылуы және құрастырылуы қызметтерін қамтиды. Оны әрекеттің біртұтас түрі ретінде қарастыра отырып, оның дәстүрлі түсініктегі бөлісу мен тұтыну үрдістерінен де жоғары деңгейде екенін көре аламыз. Даму барысында жобалау қызметі басқа әрекеттер түрлерімен байланысу негізінде қайта құруға, өзгерістерге ұшырап отырды, оны ғылымда жобалаудың эволюциясы ретінде: құрастыру әрекетінен – дәстүрлі классикалық жобалауға, классикалық дәстүрлі жобалаудан – қазіргі заманға жобалауға бағыт алуы депкөрсетеді.Классикалық жобалауға жататын архитектурадағы, техникалық ғылымдардағы дәстүрлі жобалардан басқа, жоба түрінде болғанымен мазмұны мүлдем басқаша қазіргі заманғы квазижобалар қатарына әлеуметтік жобалау әрекеттерін жатқызуға болады. жүктеу/скачать 120,42 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|