Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім
РНҚ-лы вирустар үлкен топтан тұратын вирустар. Оларға 12 тұқымдастық кіреді
жүктеу/скачать 2,19 Mb.
|
Микробиология 5
РНҚ-лы вирустар үлкен топтан тұратын вирустар. Оларға 12 тұқымдастық кіредіPicornaviridae Enterovirus Calicividae Birnaviridae Paramyxoviridae Orthomyxoviridae Rhabdoviridae Bunyaviridae Arenaviridae Retroviridae Reoviridae Coronaviridae Picornaviridae тұқымдастығындағы вирустар пішіні куб тәрізді, қарапайым вирус, вириондарының үлкендігі 20-30 нм болатын вирустар. Вирустар цитоплазмада өсіп-жетіледі. Туыстастықтары:Enterovirus – ішкі ас қорыту жүйесінде болатын, адам энторовирустары, полиовирустар, ЕСНО, Коксаки вирустар жатады; Cardiovirus туысына энцефаломиокардит, Менго вирустар жатады; Rhinovirus туысына ірі қара риновирустар жатады; Aphtovirus туысына аусыл ауруының вирусы жатады. Calicividae тұқымдасы өте қарапайым вирустар, вирион мөлшері 20-30 нм, куб тәрізді. Сыртқы жағында ойықша келген ішке кіріп тұратын жерлері бар. Togaviridae тұқымдастығына вирустар күрделі вирустар. Туыстықтары: Alphavirus, Rubivirus, Restivirus, Flavivirus. Birnaviridae тұқымдастығына жаңадан белгілі болған РНҚ бар вирустар жатады. Вирус куб тәрізді симметриялы, капсидінде 92 капсомер бар, вирион мөлшері 50-70 нм қарапайым вирус. Coronaviridaeтұқымдастығы олардың сыртында шығып тұратын тікенекшесі болады. Вирион мөлшері 80-130 нм, спиральге ұқсас симметриядан тұрады. Адам мен жануар вирустарын қоздырады. Paramyxoviridae тұқымдастығы күрделі вирус, вирион мөлшері 150-300 нм, пішіні спиральді симметриялы. Вирустардың құрамында 5-7 дейін полипептид бар. Үш туыстыққа бөлінеді: Paramyxovirus туысына Ньюкасл ауруының вирусы, паротит, парагрипп вирустары жатады; Morbillivirus ет қоректілер, ірі қара обасының вирустары жатады; Pneumovirus туысы тыныс ауруларының вирусы. Orthomyxoviridae тұқымдасына тұмау аруының вирустары жатады. Вирустары тыныс жолдарының кілгейлі қабығында өсіп-жетіледі. Олардың пішіні сфера, сопақша, спиральді симметриялы, вирион мөлшері 50-150 нм болатын вирус. Бұл вирустар өзгеріп отыратын сол себепті тұмаумен күресу қыйын. Rhabdoviridae тұқымдасының вирустарының пішіні оқ тәрізді , үлкендігі 130-180 нм болатын вирустар. Бұл омыртқалы және омыртқасыз, өсімдік вирустарының үлкен тобы. Екі туыстығ бар: Vesiculovirus, Lissavirus. Bunyaviridae үлкен тұқымдастық оған 250 түрлі вирус жатады. Пішіндері сфера, спиральді симметриялы, вирион мөлшері 90-100 нм күрделі вирустар. Вирус геномы сақиналы үзілмелі. Bunyavirus туысына 150-ге жуық вирус бар; Phlebovirus туысына шіркей безгек ауруының вирусы; Nairovirus Қырымда пайда болған безгек, Найроби ауруының вирусы; Uukuvirus туысына Укуниеми вирусы жатады. Arenaviridae тұқымдасына жататын вирустардың ішкі жағында құм тәрізді түйіршіктер бар. Вириондардың пішіні әр түрлі, вирион мөлшері 50-60 нм. Белгілі бір аумақта ғана тарайтын аса қауіпті жұқпалы аурулар таралады. Оған хориоменингит вирусы, безгек ауруының, Ласса, Парана, Пичинде вирустары жатады. Retroviridae тұқымдасына жататын вирустар сфера пішінді, спираль тәрізді симметрия, үлкендігі 80-100 нм. Вирустардың көбеюі генетикалық хабар РНҚ-тан ДНҚ- ға қарай жүреді. Reoviridae тұқымдастығына вирион мөлшері 70 нм, спиральді симметриялы. Реовирустар геномының ерекшелігі РНҚ-лы екі жіптен және 10-12 бөліктен, геномы теріс жіпті РНҚ-нан тұрады. Реовирусттардың туыстастығы: Reovirus туысына адам, маймыл, ит, құыс реовирустар жатады; Orbivirus туысына омыртқалылар вирустары жатады; Rotavirus туысына жаңа туған бала мен мал диарея вирустары жатады. жүктеу/скачать 2,19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|