К. Д. Бузаубакова жоғары мектеп педагогикасы



бет41/171
Дата15.12.2022
өлшемі4,55 Mb.
#57541
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   171
Сурет-56. «Заң», «Оқыту процесінің заңдылығы » ұғымдарының мәні
57-суретте оқыту процесінің заңдылықтары ашылды.





Сурет-57. Оқытудың жалпы заңдылықтары


Заңдылықтар студент мен оқытушыны іс-әрекетінің сипатына, оның қолданатын құралдарына, оқыту әдістері және оқу материалының мазмұнына тәуелді. Оның көрініс табуы оқытушынің оқыту мақсатына толықтығын сезінеме және мақсаты жауап беретін әдістері мен құралдарын қолдануына тәуелді.
Оқыту процесін танымның арнайы процесі ретінде оның үнемі қозғалыстағы, дамушы процесс ретінде – қарама-қайшылықтарында түсіңдіру керек. Осыған байланысты оқытушы ешқандай тікелей түзуліктің шыңдық жолында тұрақты қозғалыс тетіктерінің болмайтынын және керісінше үлкеңді кішілі серпілістердің, құлдыраудың, күтпеген ойлардың туындайтынын, толғаныстарын болатынын білу керек.
Таным бейнемен беріле отырып, қайшылықтардан пайда болады. Онда логикалық талдау, индуция да, мәңдісі де, мәнсізі де болады. Жалпы ретті қарама-қайшылықтар пайда болады (58-сурет).



Сурет-58. Оқыту процесіндегі танымдық қарама-қайшылықтар


Негізгі қайшылықтар оқыту процесінің қозғаушы күші, себебі таным процесі де сарқылмайтын құбылыс. М.А.Данилов оны оқытудың қозғалыстағы қадамдары танымдық және практикалық міндеттермен студенттердің білімдерінің, іскерлікгерінің және дағдыларның деңгейлерінің, олардың ой-өрісінің дамуы мен қатынастары арасыңдағы қарама-қайшылықтар деп түсіндіреді.
Педагогикалық процестің қозғаушы күшін, М.А.Данилов тұлғаның дамуының қарама-қайшылықтарымен байланыстырады. Педагогикалық процесстін ішкі қозғаушы күші танымдык еңбек, практикалық, қоғамдық сииаттағы талаптар мен оларды іске асырудағы студенттердің іс жүзіндегі мүмкіндіктерінің арасыңдағы қарама-қайшылықтар, яғни, әрбір жеке тұлғаның оқытудың қозғаушы күші – бір жағынан оған қойылатын талаптар мен екінші жағындағы оның құраддары мен мотивтерінің арасындағы қарама-қайшылықтар.
Қажеттілік мотивсіз жасалмайды. Сондықтан студенттердің мотивациясы, жеке тұлға мен ұжымды оқытудың қозғаушы күшін құрайтын қарама-қайшылық маңызды компоненті болып есептеледі.
Қарама-қайшылық мазмұнды болған жағдайда ғана студенттер үшін
мәнді болып, оқьпудың қозғаушы күші бола алады, ал, қарама-қайшылықтың шешімі – олардың анық ұғынулары керек қажеттілік. Оқьпудың қозғаушы күші ретінде қарама-қайшылықтың болуы шартты – студенттердің танымдық өрісіне сәйкестігі.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   171




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет