Үй жануарлары ішек бөлімдерінің ұзындығы (м) (А.И. Акаевский,
1984)
Жануарлар
түрі
Ішек бөлімдері
Ішек
ұзындығаның
дене
ұзындығына
катынасы
Ащы ішек Жуан ішек
Жуан ішек
ұзындығының
ащы ішек
ұзындығына
қатынасы
Сиыр
35-40
7-10
1 : 5,0
1 : 22
Қой
21-32
4-7
1 : 5,7
1 : 32
Ешкі
17-25
4-7
1:4,3
1 : 25
Шошқа
17-21
3,7-4,1
1 : 4,6
1 : 16
Жылқы
19-30
6-9
1 : 3,4
1 : 10
Ит
5,5-7,1
0,7-1,0
1 : 5,8
1 : 5
Мысық
1,4-1,8
0,3-0,45
1 : 5,4
1:4,5
Қоян
2,9-3,2
2,1-2, 3
1: 1,5
1: 10
Онтогенез. Эмбриондық дамудың бастапқы кезеңінде алғашқы ішек
түтігінің вентральды қабырғасы, ұрықтың сарыуыз қапшығы куысымен тесік
арқылы өзара байланыста болады. Ішек түтігінің осы тұсы, оның ортаңғы
бөлімі болып есептелінеді. Ортаңғы бөлімнен алғашқы ішек түтігі
краниальды бағытта өсіп, алдыңғы ішек, ал каудальды бағытта артқы ішек
бөлімдерін құрайды. Алдыңғы ішектің түйықталған ұшы алғашқы ауыз
куысына жанасып, одан жұтқыншақ жарғағы арқылы бөлініп тұрады. Ал
артқы ішектің түйықталған ұшы аналь аумағы эктодермасымен бірігіп,
клоака жарғағын түзеді. Кейінен бұл екі жарғақ тесіліп, ішек түтігі ауыз бен
аналь тесіктері арқылы сыртқы ортамен қатысады.
Ауыз куысының дамуы. Онтогенезде ауыз куысы ұрықтың бас
беліміндегі мандай томпегінің төменгі жағындағы эктодермадан дамып
қалыптасады. Алдымен ауыз шұңқыры пайда болады. Ол одан əрі дененің
ішіне қарай тереңдей өсіп, эмбриондық алғашқы ішек түтігінің алдыңғы
түйықталған ұшына жақындап жанасады. Ауыз шұңқыры ішек түтігінен тек
жұтқыншақ жарғағы арқылы ғана бөлініп тұрады. Дамудың келесі кезеңінде
жұтқыншақ жарғағы тесіліп, ауыз қуысы ішек қуысымен өзара байланысады.
265
Ауыз қуысының бүйір жəне төменгі қабырғаларында висцеральды (желбезек)
доғалар пайда болып, олардан ауыз куысының негізі қалыптасады. Ауыз
қуысы
мүшелеріндегі
дəнекер
ұлпалық
қабаттар
мен
аралықтар
мезенхимадан жетіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |
