К. Жаңабеков Г. К. Жаңабекова Жануарлар морфологиясы жəне латын терминологиясы


жануарлар өңештерінде кілегей болетін бездер оңештің тек басталар аймақтары қабырғаларында ғана кездеседі. Шошқада



бет327/607
Дата30.12.2023
өлшемі3,09 Mb.
#145123
1   ...   323   324   325   326   327   328   329   330   ...   607
Байланысты:
Морфология-emirsaba.org

жануарлар өңештерінде кілегей болетін бездер оңештің тек басталар
аймақтары қабырғаларында ғана кездеседі. Шошқада бездер өңештің мойын 
бөлігінде орналасады. Етті қабығының қарынға жақын соңғы бөлімдері
бірыңғай салалы ет ұлпасынан тұрады. Итте кілегей бөлетін бездер жақсы 
жетілген. Олар өңештің барлық бөлімдерінде болады. Кілегейлі өңеш бездері
кұрылысы жағынан күрделі көпіршікше- түтікше бездерге жатады. Без 
ацинустары (соңғы бөлімдері) өңештің кілегейлі қабығының кілегейліасты
негізінде орналасады. Ацинустардың құрылысы сілекей бездеріндегі 
кілегейлі ацинустар құрылысына ұқсас, яғни олардың қабырғаларын
бірқабатты призма тəрізді мукоциттер құрайды. Бездердің шығару өзектері 
өңештің ішкі бетіне ашылып, өңеш кілегейлі қабығының; ішкі бетін сылап
тұратын кілегей бөледі. 


139 – сурет. Ит өңешінің колденең кесіндісі.
1 — кілегейлі қабық, 2 — көпқабатты жалпақ эпителий, 3 — кілегейлі қабықтың 
өзіндік тақташасы, 4 — кілегейлі қабықтың етті тақташасы, 5 — кілегейлі қабықтың
кілегейліасты негізі, 6 — өңештің кілегейлі безінің ацинустары, 7 - етті қабықтың ішкі 
сақинаша қабаты, 8 — етті қабықтың сыртқы ұзынша қабаты, 9 — адвентиция қабығы:


284



ҚАРЫН 
Қарын (желудок) — ventriculus s. gaster — азық қорыту түтігінің
қапшық тəрізді кеңейген болігі. Ол сол бөлу, механикалық (азықты қозғау, 
араластыру, сығу) жəне биологиялық (микроорганизмдердің комегімен көп
болімді қарынның алдыңғы болімдерінде) өңдеу, қорыту (сол құрамындағы 
ферменттердің қатысуымен күрделі органикалық заттарды белоктарды
қарапайым құрамына ыдырату), қорытылған қоректік заттарды сіңіру, 
ыдырау өнімдерін бөлу (экскреция) қызметтерін атқарады.
Қарын болімдерінің санына байланысты: бір болімді жəне көп болімді 
қарын болып екі топқа, ал кілегейлі қабығының құрылысына сəйкес: безсіз,
безді жəне безсіз-безді немесе аралас қарын болып үш топқа болінеді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   323   324   325   326   327   328   329   330   ...   607




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет