Бақылау сұрақтары мен тапсырмалар

156
 
 
ГЛОССАРИЙ 
 
Анализ     -     тиісті      объектіні      жан-жақты      талдап  кӛрсететін, 
ғылыми-логикалық тҧрғыдан ой-топшылаулар жасайтын зерттеу әдісі. 
Аннотация  – кітаптың, мақаланың мазмҧнын кӛрсететін қысқаша тҥсінік.  
Аргумент – бір нәрсені дәлелдеуге негіз болатын логикалық тҧжырым. 
Апробация    (лат.  aprobatio)  шындықты  сӛзбе-сӛз  мақҧлдау,  растау, 
қасиеттерді бекіту. 
Әдіснама  -  (грек  тілінен  «methodos»  -жол,  әдіс,  және  «logos»  -  тҥсінік, 
идея)  –  ғылыми  таным  іс-әрекетінің  формалары,  тәсілдері  мен  қҧру 
принциптері туралы ілім. 
Баяндама  – белгілі бір мәселе бойынша айтылатын хабарлама, кең ақпар. 
Библиография  -  кітаптар  мен  журналдардың  ішіндегі  мәліметін, 
анықтамасын білдіретін кӛрсеткіштер.  
Брошюра    -    шағын    кӛлемдегі    шығарма    берілген,  жҧмсақ 
мҧқабамен шығатын жҥқа кітап.  
Гипотеза  –  ғылыми  болжам,  жорамалдау,  жобалау.  Ой  амалымен  тығыз 
байланысты ҧғым. 
Ғылым  –  табиғат  пен  қоғамның  даму  заңдылығы  туралы  білім  жҥйесі 
және сол ғылымның белгілі бір тарауы, саласы. 
Гносеология (грек. «gnosis» -таным, «logos» - тҥсінік,ілім) – бҧл таным 
және бейнелеу теориясы. 
Зерттеу –  1) бір нәрсенің жайын анықтау, іздену 
 
         2) байқау, бақылау, тексеру. 
Зерттеу әдістері – объективті шынайылықты жинақтау тәсілдері. 
Идея  (тілінен  idea-кӛрінген  нәрсе)  –  тҧжырыммен  рәсімделген  ой; 
теориялық  қҧрылымның  негізінде  жатқан  кӛрнекті,  кӛрінетін  бейне 
тҥрінде ҧсынылған анықтауыш ой. 
Инновация    (лат.тілінен  innovatio-жаңарту,  жаңалық,  ӛзгерту)  –  жаңаның 
мазмҧны және ҧйымдастырылуы. 
Интерпретация (лат. interpretatio) ғылымда тҥсіндіру, мағынасын ашу. 
Концепция  –  жалпы  тҥрде  айтылған  белгілі  бір  нысан  туралы  ойша 
абстрактілі  тҥсінік;  анықтамалар  мен  категориялардың  суреттемесін 
жасайтын кӛзқарастар жиынтығы. 
Метод – (грек тілінен methodos-әдіс – тәсіл) – зерттеу немесе тану жолы; 
табиғат пен қоғам ӛмірінің қҧбылыстарын танып – білудің әдіс-тәсілдері, 
әрекеті теориялық тҧрғыда зерттеп, тәжірибеде іске асыру тәсілі. 
Модельдеу  –  зерттеу  объектісі  ӛзімен  ҧқсастық  қатынастағы  басқа  бір 
объектімен алмастырылатын зерттеу әдісі. 
Озық  тәжірибе  -  ғылыми  жетістіктерге  негізделген,  жаңашыл,  ілгері 
басқан ҥрдістер.  

157
 
 
Объект  –  адамның,  субъектінің  танымның  және  әрекеттің  заты.                                                                   
Педагогикалық зерттеу әдіснамасы - ғылыми-танымдық педагогикалық іс-
әрекеттің  амал,  тәсілдері  мен  тҥрлері,  қҧрылымдық  принциптері  туралы 
ілім.  
Проблема    (грек  сӛзі  problema  -  міндет,  тапсырма)  –  теориялық  және 
практикалқ шешімін кҥткен ӛзекті де, аса қажетті мәселе.  
Программа    -   атқарылатын    істің    жоспары,  оның  мақсаттары  мен 
міндеттерінің бағыты, жиынтығы.  
Принцип  –  терең  және  жан-жақты  ғылыми  негізделген,  жалпылама 
сипатқа  ие    бастау  тҧжырымдары,  негізгі  идеалға  сай  ауытқымай  іс-
әрекет кӛрсету тәртібі.  
Публикация  -  баспасӛзде   жалпыға  арналып  жарияланған  хабар, 
жазылған материал. 
Субъект  -  .адам,  қоршаған  әлемді  танушы,  оны  ӛзіне  табындыру 
мақсатында оған әсер  етуші.  
Тақырып  (грек  сӛзі  thema  -  ҧсыну,  зерттеу,  талқылау  пәні)  -  мәселенің 
қысқа-нҧсқа тҧжырымдамасы. 
Таным  –  адам  санасындағы  обьективті  ақиқатты  бейнелеуге  бағытталған 
адам қызметінің қоғамдық-тарихи процесі. 
Таным теориясы – танымның мазмҧны, заңдылықтары мен тҥрлері туралы 
ілім. 
Теория (грек. theona – бақылау, қадағалау, зерттеу) – ойлаудағы ақиқаттың 
жалпы бейнелену формасы. 
Тест (ағылш. test)  – байқау, тексеру, тәжірибе, сынау, зерттеу. 
Тҧжырым  (тезис)  –  белгілі  бір  зерттеу  жҧмысының  тҥйіні,  байламы, 
шешімі. 
Факт  –  кӛптеген  қҧбылыстар  мен  байланыстардың  кӛрінісі,  олардың 
қорытындылануы. 
Эксперимент (лат. еxperimentum - сынама, тәжірибе, сынақ).   
Педагогикалық эксперимент – оқу немесе тәрбие жҧмысы саласында 
ғылыми қойылған тәжірибе 
Эссе  -    публицистикалық   сарындағы    очеркке    ҧқсас   шығарма.     
Мысалы,     ғылыми     эссе,     тарихи     эссе, публицистикалық эссе т.б. 
 
 

жүктеу/скачать 1,02 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: