Казахская головная архитектурно-строительная академия


НИКОЛАЙ КУЗАНСКИЙ ФИЛОСОФИЯСЫ



бет4/6
Дата06.01.2022
өлшемі1,25 Mb.
#14784
1   2   3   4   5   6

2. НИКОЛАЙ КУЗАНСКИЙ ФИЛОСОФИЯСЫ

  • Құдайлық бастау барлық ғаламның шексіз мүмкіндігі болады. «Мәңгілік дүниеге келу» шектеусізден шектілердің, дарадан көптің, абстрактілі қарапайымнан нақты күрделілердің, дербестің өрбуінен тұрады.
  • Н. Кузанский космологиясының бастауы жердің Ғалам орталығы еместігін, оның басқа планеталар, мысалы Күн сияқты өз табиғатының бар екенін және әр уақытта қалыпты қозғалыста болатынын болжауға мүмкіндік берді.
  • Н. Кузанский табиғат әлемін, әлемдік жанмен жанданған тірі ағза есебінде елестетеді. Бұл әлемнің барлық бөліктері жалпы байланыста болады, қалыпты қозғалыста өмір сүреді. Табиғат қайшылықты, ол қарама-қарсылықтардың бірлігі есебінде көрінісін табады. «Барлық заттар, – дейді ол, – қарама-қарсылықтардан тұрады, біреуі екіншісін жеңуі арқылы өз табиғатын екі түрлі қарама қарсылықтар арқылы айқындайды... шексіздік бізді кез келген қарама-қарсылықты толық меңгеруге мәжбүр етеді» (Кузанский Н.).
  • Универсум бастауы идеясын Кузанский жаңа платоншылдардың эманация (латынша
  • emanatio – өту, тарату деген сөз. Антика философиясында кездесетін универсум,
  • яғни жоғары және жетілген онтологиялық сатыдан жетілмеген және төменгі
  • сатыларға өту деген сөз қағидасына сәйкес дамытады.
  • Адам жаратылысынан табиғатты тануға деген қабілетке ие болған микрокосм.
  • Оның таным мүмкіндігі құдайдікіне ұқсас, еркін шығармашылық ақыл арқылы жүзеге а
  • сады. Ақылдың үш түрі, үш түрлі қабілет: сезім (сезім мен елестетуден тұрады),
  • естілік және ақыл-парасат болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет