Байланысты: akhanov k grammatika teoriiasynyn negizderi
§ 15. Грамматикадагы маңызды үгымдардың бірі - грамма
тикалык категория туралы үғым. Грамматикалык категория
туралы үгым грамматикалык магына мен грамматикалык форма
туралы ұғымдармен үштасып жатады, олармен эрқашан тыгыз
байланысты болады. Бүлай дейтініміз мынадан: 1) грамматикалык
магына грамматикалык категориядан тыс, оган байланыссыз
өмір сүрмейді, қайта оның элементі ретінде грамматикалык ка-
тегорияның қүрамында өмір сүреді; 2) грамматикалык категория
грамматикалык формамен тыгыз байланысты. Қандай бір грам
матикалык категория болмасын, ол біртектес грамматикалык
магыналарды білдіріп, кемінде екі түрлі формада көрінуі шарт.
Мысалы, бір гана салыстырмалы шырай әздігінен шырай
категориясын қүрай алмаган болар еді. Сын есімнің шырайы
грамматикалык категория ретінде танылуы үшін, салыстырмалы
шырайдан басқа жай шырай, күшейтпелі шырайлардың болуы
жэне шырайдың бұл түрлерінің эртүрлі формалармен берілуі шарт.
Сонда гана сын есімнің шырайлары грамматикалык категория
ретінде таныла алады.
