574 - жаттығу . Шартты бағыныңқы сабақтастың жасалу жолда рын ажыратып , тісті сурауларын колыныздар .
1. Енді жол түссе , ол орманды толық игеруге елдің күші жетеді ( Ғ.С. ) . 2. Дәл осы минутта мұғалім кіріп келмегенде , мұның аяғы жақсылықпен тына қоюы екі талай еді ( М. И. ) . 3. Жол ұзамай , көбейген қалың көмір қойнына кіргізбейді ( Ғ . Муст . ) . 4. Саз бен құмға кездессе , машинадан түйе жүйрік(С. М. ) . 5. Егер қазекеңнің көзі жаңағы бір кезде кемпірі әкеліп ұсынған қолындағы газет бетіндегі суретке түспегенде , қызықты жайлар басталып кетуі мүмкін еді ( Ә . Ә . ) . 6. Әр күннің қорытындысын қағазға түсірмей , ешкім үйіне де кетпейді ( М. И. ) . 7. Бұл гүлде сенің есігіңнің алдындағы не үйің де мәпелеп өсірген гүлден ерекше бір қасиет бар . Оның өскен ортасын білмейінше , жұмбақ қасиетін де түсінуге болмайды ( А. Лек . )
575 - жаттығу . Шарт мағынасының кандай жолмен ( шартты салалас аркылы немесе шартты бағыныңқы сабақтас арқылы беріліп тұрғанын ажыратып , олардын арасындағы айырмашылықты көрсе тіңіздер . Содан кейін шартты салаласты шартты бағынысы сабактаска , керісінше , шартты бағыныңқылы сабақтасты шартты салаласқа айналдырыңыздар .
1. Бір елді бір ел жақсы білсе , жақсы өнегесін де алар еді ( М. Ә . ) . 2. Егін еrе біледі екенсің - мал бағу ға және жетіл ( ғ . с . ) . 3. Қызыл орамалды алдындағы бұтаға іле салмағанда , Айшаның бұл жерде екенін біліп те болар емес ( А. Тоқм . ) . 4. Ойдан сәл серrісе болды жападан - жалғыз тұрған өзін көреді ( М. И. ) . Әкімшілігіңізді шоқпар етіп ала жүгіргеніңіз артта қалғандығы ңызды аңғартады . Сынаған екен - оны сырқатыңызға шига деп білуіңіз керек еді ( С. А.д. ) . 6. Егер дәл қазір жұмысы болмаса , ол осылай ұзақ уақыт отыра беруге бар еді ( М. И. ) . 7. Киім калың болғанда , дәл осы күйде болмаған болар едім ( А. Тоқм . )
Достарыңызбен бөлісу: |