144
13
тарау
САЛҚЫН ЖӘНЕ ЖЕҢІЛ ТАҒАМДАР
ТЕХНОЛОГИЯСЫ
13.1.
Тамақтануда салқын тағамдардың мәні
Тамақтану ҥрдісі салқын тағамдар мен жеңіл тамақтардан
бастау алатыны бекер емес: олардың басты міндеті — тәбетті
ашу, ағзаның басты, екінші тағамды қабылдауға дайындау.
Ол ең алдымен салқын тағамдардың әдемі безендірілуін
қамтамасыз етеді. Атақты физиолог И. П. Павлов жазғандай:
«Ас ең алдымен кӛзбен желінеді». Әдемі ыдыс-аяқтың да алар
орны ерекше, бҧл тағамдарды әсерлі ҧсыну ҥшін қажет, —
хрусталь вазалары, салат салатын ыдыстар, фарфор
тәрелкелері және т. б.
Тәбеттің ашылуы тағамдардың жоғары дәм сапасымен,
олардың қҧрамындағы заттармен, асқазан шырынын бӛлуге
әсер ететін – органикалық қышқылдары бар, кӛкӛністердің
хошиістендіргіш заттары, ет, балық, қҧс, саңырауқҧлақ және
т.б. қҧрамындағы ӛндіруші заттармен қамтамасыз етіледі.
Сонымен қатар ет, қҧс, балық, жҧмыртқадан жасалынған
салқын тағамдар толыққанды ақуыз кӛзі болып табылады.
Ӛсімдік майлары, майонез, қаймақ, салқын тағамдарды
араластыру ҥшін қолданылатындар, олардың ішінен майдың
жоғарғы қҧрамын және қҧнарлылығын қамтиды. Жоғары
қҧнарлы тағамдарға еттен жасалынған гастрономиялық азық-
тҥліктер — шҧжық, ветчина, қҧйрық май жатады.
Жаңа піскен кӛкӛністер мен жемістерден жасалынған
тағамдар дәрумендерге, әсіресе С дәруменіне, сонымен қатар
минералды тҧздарға толы.
Салқын тағамдар адамдардың қоғамдық тамақтану
орындарынан алыс жерде орналасқан кезде, қала сыртындағы
іс-шараларда,
стадиондарда,
кросс
сынды
спорттық
жарыстарда және т.б. тамақтануын қамтамасыз етеді.
13.2.
Салқын тағамдар жіктелімі
Салқын тағамдар келесі топтарға бӛлінеді:
•
бутербродтар (ашық, жабық, жеңіл тамақ);
|
