Кіріспе; Дәрумендер туралы түсінік



бет1/6
Дата07.06.2023
өлшемі52,48 Kb.
#99492
  1   2   3   4   5   6

«Астана Медицина Университеті» АҚ

Тақырыбы: Дәрумендер және олардың жіктелуі.

Орындаған: Басымбеков Н.


208 гр. ОМ
Тексерген:

Астана – 2009ж.

Жоспар:

  1. Кіріспе;

  2. Дәрумендер туралы түсінік;

  3. Негізгі бөлім;

  4. Дәрумендердің жіктелуі;

  5. Дәрумендердің адам өміріне маңызы;

  6. Қорытынды;

  7. Қолданылған әдебиеттер.


Кіріспе:
Дәрумендердің қуатты күші Адам ағзасын сауықтырып, жасартады
Дәрумендер – органикалық табиғаттың мейлінше күрделі, белсенді заттары. Олар тек күнделікті тұрмыста пайдаланылатын азық – түліктің құрамы ғана емес, сонымен қатар дәрілік тәжірибеде де қолданылатын, фармотерапиялық шипа көзі. Дәрумендер – адам ағзасының зат алмасуы, жұмыс істеу қабілетінің бірқалыпты болуы үшін аса қажетті, биологиялық жағынан белсенді органикалық қоспалар деп саналады. Ол қоректенудің аса қажетті факторларының ең бастыларының бірі. Дәрумендердің көпшілігі ферменттердің негізгі құрамдас бөлігі. Адамдар күніне жеткілікті тамақтағанда, олар дәрумендерді азық – түлік, көкөніс, жеміс – жидек, шырындардан алады. Адам қартайғанда оның ағзасының дәрумендерді сіңіру қабілеті де нашарлайды. Дәрумендерді қабылдау мөлшері балалар ағзасының физиологиялық қажет етуіне сәйкес болуға тиісті.


Дәрумендердің тапшылығының себептері

Дәруменнің ағзада жетіс-пеушілігі (мүлдем жетіспеу- шілігі – авитаминоз; төменде-уі – гиповитаминоз) түрлі ау- руларды қоздырып, адамның жалпы жағдайын төменде-тіп, аурулар туғызуы мүмкін. Дәрумендер жетіспеуші-лігінің түрлі себептері бар:


1. Адам ағзасына олардың жеткіліксіз мөлшерде түсуі;
2. Ағзадағы дәрумендердің түрлеріне қарамастан, асқоры- ту жүйесінің аурулары салда-рынан олардың қорытылып, сіңуінің бұзылып, нашарлауы. Дәрумендер жетіспеушілігі көбіне «жуанның жіңішкеріп, жіңішкенің үзілген мезгілі» – көктем айларында кездесе- ді. Жалпы, дәрумендер суда еритін (В тобының дәрумен-дері, С және Р дәрумендері) және майда еритін (А,Д,Е және К) болып бөлінеді. Соңғы кездері қоршаған ортамызда болып жатқан таб- ғи құбылыстар мен әлеумет-тік жағдайдың өзгеруі адам ағзасына кері әсерін тигіз-бей қоймайтыны анық. Дәру- мендер тапшылығының ал- дын алу шаралары кейбір дамыған мемлекеттерде күн-делікті пайдаланылатын та-ғам құрамын дәрумендермен толықтыру, байыту арқылы жүзеге асырылатын болса, тіпті кейбір мемлекеттерде полидәрумендер беріліп тұ-рады екен.

Біздің елде мұндай дәру-мен тапшылығының алдын алу шаралары жүргізіле қой-ған жоқ. Сондықтан да әр адам тәуліктік тағам түрле-рін өзгерте отырып, құнарлы тамақтанудың мәні зор екендігін есте сақтағаны жөн. Дәрумендердің табиғаты Дәрумен А (ретинол) – көбінесе ет, жұмыртқа сарысында, сүт өнімдерінде, са- ры май, балық (треска) бауырында, балық майында, ал А продәрумені (каротин) сәбізде, қызыл бұрыш, қара қарақат, қызанақта болады. Адам ағзасында осы каротиннен А дәрумені түзіледі. А дәрумені жетіспеген жағ- дайда науқаста мынадай ша- ғымдар пайда болады: тері- нің және шырышты қабық-тың құрғауы, көздің көру қабілетінің төмендеуі, түкі-ріктің, асқазан сөлі түзілуі- нің бұзылуы, тер, май без-дерінің қызметінің бұзылуы. Балаларда бойының өсуі кідіріп, жалпы дамуы нашарлап, нерв жүйесінде өзге- рістер болуы мүмкін. Химиялық құрамына сай аталады. Мысалы, аскорбин қышқылы немесе с витамині. Барлық витаминдерді екі топқа бөледі. Майда еритіндер және




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет