Кіріспе; Дәрумендер туралы түсінік


Дәрумен В12 (цианоко- баламин)



бет4/6
Дата07.06.2023
өлшемі52,48 Kb.
#99492
1   2   3   4   5   6
Дәрумен В12 (цианоко- баламин). Ол қанның пайда болуына қажет. Бұл дәрумен жетіспесе, ағзада қан азая-ды. В12 дәрумені бар тағам- дар: бауыр, бүйрек, балық тағамдары (балықтың бауы-рында, уылдырығында өте көп). Ал енді етте, сүтте, ірімшікте, жұмыртқаның сары уы- зында бұл дәрумен өте аз. Жүректе де В12 дәрумені бар.

Фолий қышқылы мен В12 дәрумені жетіспесе, адам қа-терлі анемиямен ауырады. В12 дәрумені – кобаламин құрамына көбірек кобальт металының атомы (2 – 4 пайыз) енетін жалғыз дәрумен. Адам ағзасына тәуігіне 3 – 4 микрограмм ғана қажет. В12 дәрумені қанға түспесе, қа-терлі қан азаюы пайда болады. Соның салдарынан қан түйіршектері күрт азаяды, жағдай нашарлайды, әлсіздік пайда болады, бас айналады, жүйке жүйесі бұзылады.



Дәрумен В13 (кальций пангаматы). Оның табиғаты мен әсері толық зерттеліп бітпесе де бұл дәруменді ате- росклерозға, қан айналымы- ның бұзылуына, бауыр ауруларына тағы да басқа сыр-қаттарға емдік қуат көздері ретінде пайдаланады.

 Дәрумен С (аскорбин қышқылы). Ағзадағы қыш-қылдану – қалпына келу про- цестеріне қатысады. Бұл дә-румен жетіспегенде тіс ауруы пайда болады. С дәрумені иммунитетті кү- шейтеді, инфекциялармен кү- реседі, тамырларды, тіс еттерін қоғайды, сперма (ұрық) мөлшерін көбейтеді. Аскорбин қышқылы суда тез ериді. Ол дәрумендердің ең төзімдісі болып саналады, тез қышқылданады. Ол жоғары температурада, металға (әсі-ресе мысқа) жақын болғанда сондай өзгеріске түседі. Аскорбин қышқылын күніне бірнеше грамға дейін көп қабылдау адам денсаулығына зиянды. Бұлай жасау бүйрек ауруына шалдықтыруы мүмкін, дейді дәрігерлер. С дәрумені жетіспегенде ең ұсақ қан тамырлары қабырғаларының өткізгіштігі мен күйректігі күшейеді, адам ағзасының жұқпалы дерттің дамуына тосқауыл қоятын антитело жасау қабілеті кемиді. С гиповитаминозының сипат- ты белгілері – тез шаршағыш-тық, тістер түбінің қанауы, көктемде тұмаумен жиі ауыру-шылық.

С дәруменінің адам ағзасына қажетті мөлшері: 1. Ересектер үшін тәулігіне 50-ден 100 мг-ға дейін. 2. Балалар үшін тәулігіне 30-дан 70 мг-ға дейін. С дәрумені бар тағамдар мен өсімдіктер: цитрусты жемістер, киви, итмұрын (1200 мг-ға дейін), қара қарақат (250 мг), қызылбұрыш (250 мг), бүрген, апельсин, лимон. Бұл дәрумен мал өнімдерінде өте аз. Көкөністі қайнатқанда С дәруменінің ½- іне жуығы жойылады, қуырғанда бүлінбей-ді, тағамды ысытқанда, ұзақ сақтағанда азаяды, тағамдық азық – түлікті ашытқанда С дәрумені сақталады.





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет