Кіріспе зерттеу жұмысының өзектілігі



бет10/17
Дата20.05.2023
өлшемі151,36 Kb.
#95598
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   17
4

We have 20 minutes for breakfast in the morning and hour for lunch. Some students bring sandwiches to school for lunch, but my friends and I always eat in the dining room where you can get a hot meal every day.



5

Lessons end at 4 o’clock, but Mondays and Wednesdays I stay at school until 5 o’clock. I go to the Photography Club and the Athletics Club7 There are lots of clubs and activities at our school. Brian belongs to the Film Society and Gemma plays in the school orchestra.



6

At the end of the day I always spend two hours on homework – sometimes three hours. We get lots of homework now. We’ve got our GCSE (national school exams) exams in June, so there’s always lots of work to do.


Tasks:


  • Read the text quickly to answer the questions:

  1. When does school start and finish?

  2. What does Alan do after school?




  • Read it again. Match the topics with the paragraphs in the text. Write 1-6 in the boxes.

  1. A ctivities after school

  2. F ree time between lessons

  3. S chool clothes

  4. S chool subjects

  5. H omework

  6. T he start of the school day




  • Circle the correct words

  1. There is a school Assembly on Monday mornings/afternoons.

  2. Brian likes/doesn’t like learning languages.

  3. Alan’s friends sometimes/never bring sandwiches to school.

  4. Alan goes to clubs once/twice a week.

  5. He does/doesn’t do a lot of homework.




  • Answer the questions.




  • Is Alan’s school day similar to yours, or very different? Discuss this question with a partner or in a small group.




  • Write

  1. Answer the questions.

  1. What time do you usually get up?

  2. What time do you usually leave your home?

  3. What time do the lessons begin?

  4. What time do you have a break?

  5. Do you have lunch at school? What do you eat?

  6. What time do the lessons finish?

  7. What do you do after school?

  8. How much time do you spend on homework in the evening?

  1. Write a description of your usual school day.

Бұл мәтінді оқып, тапсырмаларды орындай отырып, оқушы салыстыруға мүмкіндік алады. Мәтінге сәйкес біздің елдегі оқу жүйесі мен тілін оқып отырған ағылшындықтардың оқу жүйесінің өзгеше екенін түсініп, сабаққа деген қызығушылығы артады. Бұл олардың басқа елдің әлеуметтік өмірі жайлы мәлімет алып, өздерінің әлеуметтік-мәдени құзырлылығын қалыптастыруларына алып келеді.
Келесі бір тақырып «Тағам және сусын» тақырыбы.
Тақырып бойынша қарапайым сұрақтар қоюдан гөрі, оқушыларды британдық тағам жайлы жаңа ақпараттармен таныстыру, не болмаса, британдық оқушылардың әдетте ішетін тамақтары туралы шағын проект немесе презентация жұмысын беруге болады. Бұл тапсырманы топпен жұмыс кезінде де беруге болады. Мысалы, сыныпта салыстырмалы тұрғыда, «Таңғы ас», «Екінші ас», «Тыста тамақтану» деген сияқты тақырыптар төңірегінде әңгіме өрбітсе болады. Нақтырақ тоқталып өтетін болсақ.
Read the text quickly to check your answers.
What isBritish food?
When someone says 'typical British food', most people think of fish and chips, roast beef on Sundays, and bacon and eggs for breakfast. But is this what people usually eat? What do the teenagers of Britain eat today? We asked James (15), Sophie (15) and Marcus (16).

Breakfast


James:Breakfast for me is a bowl of cereal and some fruit juice. That's all.
Sophie:I never eat a big breakfast. I just have tea and a piece of toast.
Marcus:I love bacon and eggs at the weekend, but not on school days. It's too much.
Lunch
James: It depends. At school I have sandwiches. At the weekend I often have pizza or fish and chips - something quick and easy.
Sophie:I have lunch at school. It's usually some kind of meat with vegetables. At the weekend or in the holidays, I like making salads and omelettes for lunch.
Marcus:I usually just eat some fruit and perhaps a sandwich and some yoghurt. That's enough for me.

  1. Read again and answer the questions.

1What is a typical British Sunday dish?
2 Does Sophie eat a lot for breakfast?
3 When does Marcus have bacon and eggs for breakfast?
4 Who likes an egg dish for lunch?
5 Why doesn't James eat out very often?
6 Where does Marcus sometimes eat out?



  1. What are the main differences between your eating habits and those of James, Sophie and Marcus?

Eating out
James:I live in a very small town and there aren't many restaurants here.
But I like Chinese food a lot and we get a Chinese take-away. My parents sometimes take us out to a restaurant -then it's usually French or Italian food.
Sophie: Indian dishes are my favourite food. There are some really good Indian restaurants here, and I often go to one with my friends. I love chicken tikka masala. Actually, that's one of the most populardishes in Britain these days.
Marcus:I'm lucky –I live in London and youcan get anything here. I don't
eat out very often, but I like Greek food so I sometimes go to a Greek restaurant.
(a)Write notes in answer to these questions.
1How many meals do you eat every day?
2 What food do you often eat? What don't you eat?
3 Do you eat healthy snacks?
4 How much water do you drink a day?
5 What do you do to keep fit?
(b)Work with a partner. Ask and answer the questions and note down your partner's answers.
(c)Write a paragraph about your partner. Use your notes to guide you. Here is an example.
Carol eats three meals a day. She eatsalot of salad and vegetables, but not much meat. She hates carrots ! She doesn't eat a lot of snacks but she sometimes has an ice cream or some chocolate. She drinks two litres of water a day. Keeping fit is very important for Carol. She plays basketball once a week. She alsoswims and rides her bike, and she enjoys going for walks at the weekend.
Тақырыпқа байланысты оқушыларға осындай тапсырмаларды беру британдықтардың тамақтану мәдениетінің өзгешелігін түсінуге мүмкіндік береді, олардың сөйлеу біліктілігін арттырып, өзін шығармашылық дамытуын, өз бетімен креативті ізденуіне септігін тигізеді және де сабаққа деген қызығушылықтары да арта түседі.
Жоғарыда ұсынылған тапсырмалар арқылы оқушылар ағылшын тілді мемлекеттердің дәстүрлері мен әдеттері өзгеше екенін түсіне алады және де сол елдің дәстүрі мен салтына шыдамдылықпен, сыйласымдылықпен қарауға үйренеді. Әрине, ұсынылған тапсырмалар бірнеше ғана тақырыпты қамтып, бір ғана оқулықтан беріліп отыр, бірақ бұндай тапсырмалар жиынтығын құрастыру әр мұғалімнің өз шеберлігі мен шығармашылығына байланысты дер едік.
Қорыта келе айтарымыз, шетел тілі пәнінің мұғалімі сабақты оқушылардың бойында әлеуметтік-мәдени құзырлылықты қалыптастыра алатындай тақырыпқа сәйкес арнайы тапсырмалар жиынтығын дайындап, жаңа оқыту технологияларын басшылыққа ала отырып жоспарлауы қажет, сол кезде ғана әлеуметтік-мәдени құзырлылықты қалыптастыратын материалдармен рухани қаруланған оқушы болашақта шет елге шыққан кезде немесе шет елдіктермен араласқан кезде мәдениетаралық түсінбеушілікке тап болмайды дегіміз келеді.
Білім беру тек қана нағыз, жеке тұлғалық,әлеуметтік,мәдени дамуын қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен бірге болашақта өздігінен білім ала отырып, олардың әрдайым дамудын қамтамссыз етуі керек. Адам ең әуелі өзін-өзі бағалай білуі,өздігінен шешім қабылдай алуы,өз іс -әрекетінің мазмұнын және оны жүзеге асырудың құралдарын таба білуі керек.
Өз бетінше оқу – бұл оқу қызметінің дербес түрі болып табылады.Ол пайда болғаннан бастап оқу танымдық уәжге бағытталады. Шет тілін меңгеруде ол негізіне сыртқы фактордар себептерінен пайда болады[61]. Г.В.Рогова өз бетімен оқу тиімділігі көбіне ішкі уәждің пісіп жетілуіне тәуелді болатындығын атап көрсетті. Ол өздігінен білім алуды мынадай үш топқа бөлді олар- коммуникативті, лингвотанымдық және аспапты.Ішкі мотивацияны қарқынды жүзеге асыру үшін міндетті түрде оның үш түрінің қалыптасуының тұтас және өзара байланысының көмегімен жүзеге асыру керек.
Білім беру қызметінде өз бетімен жұмыс істеуді жүзеге асыру үшін әр түрлі типтегі жаттығуларды орындай алу шеберлігі талап етіледі. Сонымен қатар бұл жаттығулар белгілі бір келелі мәселелік сипатта болып, үйренушілерге танымдық қызметін күшейтуге қызмет атқаруы тиіс. Ұсынылған тапсырмалар қызығушылықты және орындауға деген ықыласты тудыруы тиіс [62].
Жаттығудың түріне байланысты оны орындау үшін үйренушіден белгілі бір іс-әрекет түрлерін білуді талап етеді.
Бұл іс әрекетті пайдалана отырып, үйренуші жоспарланған нәтижені жоспарланған іс әрекеттің арақатынасын белгілейді. Оқыту үрдісінде пайда болған шынайы нәтиже жаңа білім түрі,жаңаша әрекет әдісі ретінде қызмет атқарады. Сонымен бірге, өздігінен білім алуды жүзеге асыру үшін өзінің танымдық қызметін реттеп отыруға үйрену,мақсатын айқындау, жағдайатты таңдауды жүзеге асыру, әрине келесі мақсатта одан шыға білудің жағдаятын, алынған нәтижені бағалап, өз іс- әрекетін дәлдеп, түзетіп отыруы керек.
Шет тілінде балаларды өз бетінше оқуға машықтандыру үшін;

  1. Тілдік қызметтің дәл осы түріне деген уәжін,оқуға деген қызығушылығын қалыптастыру.

  2. Оқу кезіндегі қиыншылықтарды жеңе білуе үйрету, мәтіннен ақпарат ала білуді қалыптастыру

Шет тілінде оқу уәжін қалыптастыру тікелей іс-әрекетпен байланысты.Оқу уәжінің негізін үйренушілердің оның пайдалы әрі қажет екендігін жете түсінуі, сонымен қатар оқу дәл сол кезде оған қанағаттандыру сезімін әкелетіндігін алдын аласезінуі болып табылады.
Үйренуші шет тілінде оқуға неғұрлым қарқынды әрекеттенсе онда оқуға деген қажеттілік көбірек туындайды да,бұл кездегі ең маңыздысы оқушы оқиды.Үйренушілер керекті ақпаратты ала отырып,өздерінің оқуға деген қажеттіліктерін жүзеге асыра алатындай қызықты және тілге жеңіл материалдар керек.Шебер таңдалған және өңделген мәтіндер үйренушілердің тіл қызметінің бұл түріне деген қызығушылығын арттыруға мүмкіндік береді. Бұл мәтіндер үйренушілірдің жас ерекшелік қызығушылығына сай, пәнаралық байланысы болуы керек. Мәтінге түсіндірмелер қосса ішінара кездесетін тілдегі қиыншылықты жеңуге және өз бетімен оқығанда оны түсінуді оңайлатуға жағдай жасалады[83].
Мен өз сабағымда дербес жұмыс жасау үшін танымдық құндылығы және ақпараттық маңызы бар қызықты және көлемі жағынан өте үлкен емес, тәрбиелік бағыттағы мәтіндерді қолданамын. Олар мысалға; How your body grows, Alcohol and your health, Danger. No smoking, Dangerous insects, Habitat II, The other side of the moon, Moving molecules, Volcanoes, Microwave ovens, Radio т.б.
Өз бетімен жұмыс істеу оқушылардың көлем, шоғырландыру, тұрақтылық, қарқындылық, топталушылық қасиеттерін дамытуға ықпал жасап, оқу материалын айқын және түсінікті түрде қабылдауға сонымен қатар өте жылдам әрі берік есте сақтауға және ол ақпарттың ұзақ сақталуына көмектеседі.
Мәдениетаралық түсініктің дамуы – жаңа тілді үйренумен қатар жүретін процесс. Ал шетел тілін сол елдің мәдениетаралық байланысқа түскен кезде адамдар басқа мәдениеттің иегерімен қарым-қатынасқа түседі. Шетел тілін терең меңгергеннің өзінде тілдегі, күнделікті тұрмыс ерекшеліктеріндегі (киім кию, ұлттық аспаздық және тағы басқа), өзін-өзі ұсыну мәнеріндегі ерекшеліктер көп уақытта түсініспеушілікке әкеп соғуы сөзсіз. Бұл айтылған қағида тіл мен мәдениеттің тығыз байланысын көрсетеді. Осыған байланысты біртіндеп тілді оқыту барысында тілді ғана үйретіп коймай, сонымен бірге сол елдің мәдениетін, әдебиетін, салт-дәстүрін де қатар оқыту қажет.
Бұл мәселе көптеген ғалымдардың (Е.М.Верещагин, В.Г.Костомаров, Т.Г.Грушиевидская, В.Д.Попков, А.П.Садохин, С.Г.Тер-Минасова, С.Г Агапова, Е.В.Милосердова, П.В.Сысоев, Н.В.Елухина, Э.П.Комарова, Н.Г.Баженова, М.В.Бергельсон ) еңбектерінде қарастырылған. Бұл аталған ғалымдар тіл мен мәдениеттің тығыз байланысты екенін зерттеген еңбектеріне шолу жасай келе «Мәдениеттің ең маңызды ұлттық-ерекшелік құраушысы – тіл, себебі тіл мәдениеттің қарым-қатынас құралы болуына ықпал ететін факторлардың негізгісі болып табылады» деген тұжырымдамаға келуге болады.
Әр мәдениеттің өзіне тән тілдік жүйесі болады. Осындай жүйе арқылы сол мәдениеттің иегерлері бір-бірімен жан-жақты қарым-қатынасқа түсе алады.[1; 92; 95].
Қазіргі таңда мәдениетаралық біліктілігінің (МБ) көптеген анықтамалары беріліп жүр (И.С.Соловьева, Н.Е.Яковлева, Ю.Л.Вторушина, Н.М.Губина, Г.В.Елизарова, А.П.Садохин т.б.), оның құрылымдық ерекшеліктері тұрғысынан көзқарастар (Г.В.Елизарова, А.П.Садохин, К.М.Ирисханова,И.С.Соловьева, М.В.Плеханова, Н.С.Тырхеева т.б.) . берілген түсіндірмелерді талдау ғалымдардың МБ-ті тәпсірлеудегі барлық көзқарастарын шартты түрде бірнеше топқа бөлуге болады деген қорытынды жасауға мүмкіндік берді[98].
Ғалымдардың бірінші тобы МБ адамның білімі мен іскерліктерінің, қабілеттіліктерінің жиынтығы деп көрсетеді. Ол туралы бір ғалымдар «Овладение межкультурной компетенцией предполагает владение целым комплектом знаний (не только о языке и культуре, но и самом процессе межкультурного общения), формирование специальных способностей и умений межкультурного общения, воспитания особого отношения к собеседнику и процесу общения»[2; 97].
Ғалымдардың екінші тобы МБ ерекшеліктерін тұлғалық идея тұрғысынан тұжырымдауды ұсынады: «Под межкультурной компетенцией понимается способность, позволяющая личности реализовать себя в рамках диалога культур, т.е. в условиях межкультурной коммуникации» [4].Осыған ұқсас ойды келесі цитатадан да байқаймыз: «Межкультурная компетенция – это основанная на знаниях и умениях способность осуществлять межкультурное общение посредством создания общего для коммуникантов значения происходящего и достигать в итоге позитивных для обеих сторон результатов общения» [5].
Соңғы жылдардағы зерттеулерді талдау (2002 жылдан бері) ғалымдардың мәдениетаралық қарым-қатынас компетенция ұғымы туралы көп айтатындарын көрсетеді (О.Р.Бондаренко, В.В.Сафонова, Т.В.Ларина, И.А.Голованова, В.А.Брылева, Н.Е.Яковлева, И.П.Плужник, Л.Г.Ковтун, S.Luchtenberg т.б.).
МБ ұғымы өзінің түсіндірмесінде өзгеріске ұшырауда. Мысалы, Т.Баумер МБ кең және тар мағынасын ажыратады: «Кең мағынада біз мәдениетаралық біліктілік деп басқа адамдармен сәтті қатысымға түсу қабілетін түсінеміз. Бұл қабілет бала кезде көрініс беруі мүмкін және тиісті икемділік пен тиісті күш салудың арқасында ары қарай дамуы мүмкін» [6; 98]. Отандық ғалымдар шетелдік әріптестерінің ойымен келіседі: «Мәдениаралық біліктілік – басқа мәдениет феномендерін қабылдау, түсіну, тәпсірлеу қабілеті және туған ділі мен ұлттық дәстүрлер құндылықтарын салыстыру және оның басқа мәдениетпен ұқсастығы мен айырмашылықтарын таба алу, оларды сыни тұрғыдан түсініп, өзінің өмір көрінісін қалыптастыра алу іскерліктері. Бұл жерде қатысымға және өзара әрекетке дайындық қана емес, сонымен қатар, ерекше мәдени өзіндік түсінігі, өзін-өзі шынайы бағалауы, толеранттылық, эмоционалды тұрақтылық, өзіне деген сенімділік, қайшылық және шиеленісті болдырмау іскерлігі».
Жоғарыда айтылғаннан қорытындылайтынымыз – МБ тәпсірлеу кезінде басты назарда адамдардың бір немесе бірнеше лингвомәдени қауымдастықтарға жататындықтарына қарамастан, адамдардың өзара әрекетінің мәдени факторларын есте сақтау керектігі тұрады.
Мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігінің талаптары заман ерекшеліктеріне байланысты практикалық мақсатпен анықталады. Әуел бастан-ақ мәдениетаралық қарым-қатынас пәнінің негізін салушы Э.Холл мәдениетаралық оқыту өзге мәдениет өкілдерімен тікелей қарым-қатынаста қолдану барысында меңгерілуі керек деп атап өткен. [7].Сондықтан өзіндік ой тұжырымымыз бойынша мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігін дамыту практикалық талапқа сай болу керек деп болжаймыз. 1) Яғни, мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігін қалыптастырудың талабы – бұл процестің тәжірибелік тұрғыда өтуі болып табылады.
1) шынайы қарым-қатынас процесі іс жүзінде қалай өтуін біз толық болжап білмейміз. Сондықтан да мәдениетаралық қарым-қатынасқа үйрету барысында материалдар шынайы өмір талаптарына сәйкестендіріліп, тақырыптар өмір тәжірибесіне сай іріктелуі тиіс деп тұжырымдаймыз.
2) Мәдениетаралық қарым-қатынасқа үйрету жасанды орта жағдайында жүргізіледі. Сондықтан нақты білім, білік, дағдыларды қалыптастыру мақсатында бөтен ел бейнесі шынайы сомдалуы үшін жаңа, түрлі әдіс-тәсіл қолданылуы талап етіледі.
Көпшіліктің айтуынша, бөтен ел өкілімен қарым-қатынасқа түскен уақытта түсінбеушілік негізгі екі мәдени құбылыстың сәйкессіздігі мәселесінде. Сондықтан да ең алдымен,
3) Өз мәдениетінің құбылыстарын жетік түсіне білу керек. Сонда өзге мәдениетті өз мәдениетімен салыстырмалы түрде түсінуге тырысу, яғни шынайы түсіністік алғышарты мәдениетаралық талдау, ұқсастықтарын табу, саралау болып табылады.
4) Білім беру стандарттары өз кезегінде тілдік материалдардың аутенттілігін талап етеді. Аутентті материал негізінде тілді мәдениет элементтерін қанық түрде меңгере аламыз[94; 99].
Тілді мәдениетаралық қарым-қатынас құралы ретінде ол оқушылардың оны түрлі тілдік жағдаяттарда дұрыс қолдана білу біліктілігін қалыптастыру болып табылады. Аталған талаптар өрісімен мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілікті дамытудың тиімді жолдарын анықтауға болады.
Ең алдымен мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігін дамытудың тиімділігі оқыту үрдісінде түрлі әдістемелік амал-айлаларды ұтымды пайдалана білу өзегінде жатыр. Қазіргі таңда ұсынылып отырған жаңа технологиялар мектептегі білім беру жүйесіне жаңа тыныс әкелгендей. Бұл дегеніміз Қазақстан мектептерінде ақпараттандандыру процесін жеделдету білім беру жүйесінің алға басуымен тепе-тең.
Аталған салада еңбектері жарық көрген ғалымдардың бірі - М.В. Кларин Педагогикалық технология – бұл оқытуда белгілі бір мақсатқа қол жеткізу жолындағы қолданылатын барлық қисынды оқыту амалдарын және әдіснамалық құралдардың жүйелі жиынтығы мен жұмыс істеу реті деген анықтама негізін береді. Жаңа технологияларды шет тілін оқытуда қолданудың тиімділігі бұл жастардың мамандыққа бағытталган түрде еркін дамуына жан-жақты білім алуына, шығармашылықпен айналысуына мүмкіндік береді [8; 99]. Сонымен қатар әдістемелік тұрғыда мұғалімдердің жұмыс істеуіне, біліктілікті дамытуда жаңа мүмкіндіктер ашады, кең тыныс береді. Жаңа заманның технологиялық мүмкіндіктері, ақпараттық түрлі жабдықтар білім беру процесінің дамуына зор мүмкіндік береді және де оқыту ісінде оң нәтижеге жетелейді. Қазіргі таңда бірталай ізденушілер мен әдіскерлер еңбектерін аталган мәселені зерттеуге арнап, білім беру процесін ілгері дамытуда. Аталған мәселе бойынша педагогикалық, психологикалық, лингвистикалық, әдістемелік әдебиеттерді зерттей келе педагогикалық, әдістемелік мүмкіншіліктерін ескере отырып, біз келесі әдістемелік технологиялардың келесі түрлерін анықтап отырмыз. Оқушы бойында мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігін дамытудың тиімді жолдарының бірі ойын технологиясы болып табылады. Гальскова Н.Д. пайымдауынша ойын методикасы арқылы мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігін дамытудың өзектілігі қазіргі білім беру жүйесінің дисциплиналық моделінің тұлғаға бағытталған оқыту моделіне ауысуында болып отыр. Алда тұрған негізгі міндет түрлі интерактивті, жаңа әдіс-тәсілдерді ұтымды қолдана білу. Ойын технологиясын қолданудың алғышарты балалардың психикалықерекшелігінде болып табылады. Оқыту процесінде ойлау, ес, зейін, қабылдау және т.б. психологиялық факторларының ескерілуінің маңызы зор. Мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігін дамытуда ойын технологиясын қолдану баланың берілген елтанымдық материалды жеңіл қабылдап есте сақтауына көмегі көп. Яғни оқу прецесінде баланың когнитивтік қабілетін дамытады. Ойын барысында мұғалім бала зейінін мәдени ақпарат өрісіне шоғырлата алады. Әрбір ойынға қатысушы интенциясының өзегінде эмоциялық фактор жатады. Ойын актісінің эмоциялық сипаты елтанымдық материалды меңгерту процесінің эфективтілігін қамтамасыз етуші және баланың танымдық процесін дамытудың стимулы болып табылады. Сонымен ойын технологиясы универсалды сипатқа ие, сондықтан ойынды мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігін дамытудың мақсат, міндеттеріне сәйкестендіруге болады. [9; 84; 87].
Оқушыга білім беру әдісін жаңарту мақсатында қазіргі мектеп практикасында түрлі тәсілдер қолдануда. Осындай жетік әдістердің бірі – проблемалық оқыту болып табылады. Проблемалық оқыту негізі белгілі бір мәселе өзегін ашып, жауап іздеу болып табылады. Білікті ұзтаздардың бірі М. Арғымбаеваның айтуы бойынша оқытудың проблемалық әдісіне: іздену, зерттеу, дамыта оқыту жатады. Және де оның сипаттамасы ретінде келесі факторларды атап өтеді:

  • Проблемалық әдіс оқушыға берілетін білімді дәлелді, саналы түрде баяндай отырып алган білімінің дәлелді екеніне көзін жеткізу

  • Проблемалық баяндау оқушыларды ғылыми тұргыдан ойлауға үйрете отырып, оларға ғылыми ізденудің үлгісін береді, оларды зерттеу ісіне жаттықтырады

  • Проблемалық әдіс оқушының назарын тез билеп, берілген материалға қызығушылығын арттырады.[10].

Аталған фактіге байланысты проблемалық оқытудың мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігін қалыптастыруда тиімділігі зор. Оның негізгі мәні мынада: жаттанды принципке негізделген білім беру студентке тек шешімі дайын мәселелер тізбегін ұсынатын. Бітіруші маманның теориялық білімі терең болғанымен көп жағдайда алға қойылған мәселені шешуде жас маман сасып калатын. Өте келе білім беру парадигмасының өзгеруіне байланысты түрлі әдіс-тәсіл қатары толықты. Проблемалық оқыту әдісі аталған мәселені қарастырады. Студентке белгілі бір проблемалық жағдайды өз бетімен шешуге, ізденуге төселдіреді. Мәдениетаралық қарым-қатынас жағдайында туындаған қандай да бір қарама-қайшылықты мәселе түйінін шешуге оқушыны төселдіреді.
Аталған әдістерден басқа жобалық әдіс тенденциясы да қарқын алып келеді. Бұл әдіске Душейная Т.В. берген анықтамасы бойынша түсінетініміз:
Жоба – оқушылардың өз бетінше жоспарланған және өздігінше осы жоспарды жүзеге асыратын жұмысы. Әрбір жоба өзегінде белгілі бір шешімді қажет ететін мәселе болады. Линво елтанымдық негізінде әрбір студент мүмкіншіліктері өте зор. Мұнда оқушыларден практикалық мақсатқа сай тапсырманы, өздеріне ыңғайлы тәсілмен және ыңғайлы уақытта шығармашылықпен ұйымдастыру талап етіледі [11].
Божбанова Т. Е. Өзінің зерттеу жұмысында жоба әдісінің басты ерекшеліктерін атап өтеді: «Әлемді тану, іскерлік ойлап шығарушылық, айқын мәнерлілік жоба әдісінің негізі болып табылады»[12]. Яғни жоба әдісінің негізгі мақсаты: жан-жақты өз бетімен жұмыс жасай алатын оқушының терең шығармашылық білім деңгейін дамыту және де жоғары білімді алдындағы мәселені шеше алатын компетентті жеке тұлғалар қалыптастыру.
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келеайтарымыз – қазіргі заманағымында техникалық құралдардың мүмкіндіктері мен инновациялық мүмкіндіктерін ұштастырып оқыту мәдениетаралық қарым-қатынас біліктілігіне үйретуді ұйымдастырудың ұтымды тәсілі ретінде қарастырылып отыр.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   17




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет