Тұйықталған
экономика (ағыл., Circutanekonomy) - Тұйықталған
экономика
энергияны үнемдеуге, қайта өңделген экологиялық таза
өнім
өндіру мен оны ұқыптап, бір түрден екінші түрге ауыстырыл
үздіксіз
тұтынуға бағытталған. Ол тұтастай алғанда, кез келген тауарды
бірнеше
рет өңдеуге негізделеді. Қайта өңделген техникалық жəне
биологиялық
материалдардың экономикаға одан əрі белсенді
«қатысуына» кепілдік беретін инновациялық бизнес-модельді əзірлеп,
енгізуде
құнды қазына мен табиғи байлықтың сақталуына мүмкіндік
туғызады
. Оның өміршеңдігіне жəне қажеттіліrіне қазіргі IT-
индустрия
толық дəлел бола алады. Мысал үшін бір тонна электронды
қалдықтардағы
алтынның мөлшері сондай мөлшердегі алтын кенінен
12 есе көп екені есептеліп қойған. Соған қарамастан бұл саладағы
қалдықтар
мөлшері жағынан барлығының алдында тұр, ал, керісінше,
IT-өнімдерді 100% қайта өңделетіндей етіп жобалауға болар еді.
Сондықтан
да тұйықталған экономика экономикалық өсім əдістемесін
өзгертуде
аса маңызды рөл атқарады.
Шпиндель
(нем., Spindel) - ұршық, айналмалы иінді білік. Бұл
еңбекте
үшінші индустриялық революция символы ретінде берілген.
Біз
де өзгертпей қолдандық. Цифрлық технология (ағыл.,
Digitaltechnology) – бұрынғыдай үзіліссіз спектрге емес, үзік
(дискретті) жолақты дабылдарға негізделген. Жолақтардың барлық
деңгейі
дабылдың біркелкі жағдайын сақтайды. Оның өзіне ұқсас
технологиялардан
артықшылығы осында. Цифрлық технология,
негізінен
, есептеуіш цифрлық электроникада, бəрінен бұрын
компьютерде
, электротехниканың əртүрлі салаларында,
робототехникада
, автоматтандыруда, радио жəне телекоммуникацияда,
т
.б. кең қолданылады. Осы уақытқа дейінгі əдебиеттерде «сандық»
«Цифрлық» деген баламалар қатар қолданылып келді. Біз Елбасының
«Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» еңбегіндегі «Цифрлы Қазақстан»
терминіне
орай осы нұсқаны пайдаландық.
Эмпатия
(лат., еmраthеia )- өзге адамдардың жан-дүниесін түсіну мен
жай
-күйін ұғына білу. Оның айқын көрінісі – өзге адамдардың қайғы-
қасіреті
мен мұң-шеріне ортақтасып, оларға жанашырлық білдіру, сол
арқылы
өзгенің ауыр психикалық жай-күйін өз басынан кешіргендей
халге
түсуі. Эмпатияны ғылыми тұрғыда алғаш рет АҚШ психологы
Э
.Титченер (1867-1927) зерделеді. Ол философиядағы «ұнату» сезімінің
теориялық
негіздеріне сүйене отырып, жанашырлық сезімнің
салыстыру
мен ұқсату тəсілдерімен түсіндірілетін танымдық
негіздерін
ашып көрсетті.
Эпигенетика
(көне грек, о- əлденемен келгенді немесе бірдеңенің
үстіндегі
орынды білдіретін қосымша) - ол биологияда, əсіресе
генетикада
– эпигенетикалық тұқым қуалаушылықтың заңдылықтарын
– гендердің өзгеру шапшаңдығын зерттейтін ғылым саласы.
Достарыңызбен бөлісу: |