Білу: Оқыған материалды есте сақтап, қайталап айтып беру;   Түсіну

37 

химиялық қасиеттерін білу. 

ерітінді................қатына-

сы...............саналады.  Ерігін  заттың 

массалық  үлесін  табу  формуласын 

жазыңыз 

3)

Қандай заттармен су әрекеттеседі:

Na,  Au,  CaO,  H

2

,  O

2

,  SO

3

.  Реакция 

теңдеулерін жазыңыз 

4) Суды

қоспалардан 

тазарту 

жолдарына мысал келтіріңіз. [3] 

Түсіну 

Еріткіш,  еріген  зат,  ерітінді 

ұғымыдардың 

мәнін 

түсіну. 

Қаныққан 

ерітінді 

мен 

концентрациялы  ерітіндіні  қалай 

ажыратуға болады? Анализ және 

синтез  бойынша  судың  сандық, 

сапалық 

құрамын 

қалай 

анықтауға болады? 

1) Суспензия мен эмульсияның

айырмашылығын түсіндіріңіз. 

2) Кока-коланың ыдысын ашқанда

неліктен газ бөлінуі байқалады? 

3) Неге ауыз суды тазалау қажет?

4) Дистильденген  суды ішу пайдалы ма?

Қолдану 

Еріген заттың белгілі массалық 

үлесі бойынша ерітінді 

дайындау. 

Судың физикалық және 

химиялық қасиеттерін сипаттай 

алу және бақылау жүргізу. 

Судың қасиеттерін зерттеу және 

жүргізілген химиялық 

эксперимент нәтижелеріне 

қорытынды жасау. 

Тұрмыста  тущы  суды  үнемді 

қолдана білу. 

1) Тұздың 15% -дық  200 г ерітіндісін

дайындау. 

2) Төмендегі әдістер арқылы судан

қандай қоспаларды бөлуге болады? 

а) сүзгі қағаз; 

б) бөлгіш құйғы (воронка); 

в) дистиллятор. 

3) Судың қатысуымен айырылу, қосылу

және орынбасу реакцияларына мысал 

келтіріңіз. 

4) Дәмін татып көрмей- ақ қант

ерітіндісінің тәттілігін қалай анықтауға 

болады: 

а) 50г қант және 250 г су 

б) 50 г су және 10 г қант 

Талдау 

Негіздік 

және 

қышқылдық 

оксидтердің  құрамына  талдау 

жасау,  олардың  ұқсастықтары 

мен 

айырмашылықтарын 

салыстыру. 

Су басқа заттармен әрекеттескенде: 

а) қышқыл; 

б) сілті түзіледі. 

Осы реакция теңдеулеріне мысал 

келтіріңіздер 

Жинақтау  Судың  сапалық  және  сандық 

құрамын  қалай  дәлелдеуге  және 

оның  химиялық  формуласын 

қалай шығаруға болады? 

72 г суды айырғанда  шығатын сутек  пен 

оттектің массасын табыңдар. 

Бағалау 

Адам өмірінде, тұрмыста, 

өнеркәсіпте және 

ауылшаруашылығында судың 

маңызы қаншалықты? 

Егер де адам ағзасына  күніне 1,5 литр су 

қажет болса, жер бетіндегі барлық 

адамдарға  жылына қанша  тұщы су 

қажет? 

38 

 Тапсырма №1. 

«Ғарыш кемесі апатқа ұшырап, бейтаныс планетаға қонуға мәжбүр болды. Кеме капитаны 

ғарышкерлерге  бейтаныс  планетаның  атмосферасын  зерттеуді  ұйғарды.  Оларға  алма, 

малахит  қобдишасы,    әк  суы,  спирт  шамы  ұсынылды.  Осы  заттарды  ғарышкерлер 

пайдалана отырып, төмендегі жағдайларды байқады: кесілген алма өзгеріске ұшырамады, 

әк  суы  лайланбады,  малахит  қобдишасын  қыздырғанда  қара  ұнтаққа,  содан  кейін  қызыл 

түске айналды. Яғни ғарышкерлер қандай қорытындыға келді?»  

Тапсырма №2. 

 «Көлік ішіндегі заттар»  

Қанат ескі үйді жөндеп жатыр. Көлігінің жүк салғышында 1 бөтелке су, алюминий сымын, 

ағаш  кесіндісін  қалдырды.  Көлік  күннің  астында  3  сағат  тұрғаннан  кейін,  оның  ішіндегі 

температура  40

0

 С болды.  

Көлік ішіндегі заттар қандай жағдайда  болды? 

Заттар қандай өзгеріске ұшырады? 

Иә немесе жоқ 

Заттардың температурасы бірдей болды 

Иә/жоқ 

Сәлден кейін су қайнады 

Иә/жоқ 

Сәлден кейін алюминий сымы балқыды 

Иә/жоқ 

Ескерту: әр жауапты түсіндіру ( неге «иә», неге «жоқ») 

 -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 

Өз бетінше жұмыс істеу жауапкершілікті тудырады, дегенмен жеке отырған оқушы өз 

ойын жұпта талқылап, бөліссе ғана сыни тұрғыдан ойлауы қалыптасар еді. Жалғыз отырған 

оқушының  білім  игеру  деңгейінің  төмендігіде  мұғалім  тарапынан  кей  жағдайда  ескерусіз 

қалады.  Мотвациясы  төмен  оқушы  өзара  бірлесіп  жұмыс  жүргізгенде  өз  ойына  ой  қосып, 

білімі  мен  дәлелі    кеңейіп,  сабаққа  деген  қызығушылығы  арттады.  Сондықтанда  кейбір 

тапсырмаларды  екеуара  беруге  де  болады.  Әр  оқушының  пікірі  құнды,  ойын  айтуға 

мүмкіндік  жасалады,  оқушының  танымдық  белсенділігі  мен  қабілеті  ашылады,  өз  ойымен 

бөліседі, білімдерін толықтырады, ақпараттық және коммуникативтік құзыреттілігі арттады.  

Жоғарыда  берілген  тапсырманы  оқушы  орындағаннан  кейін  жауаптарына  қарап,    әр 

оқушының сын тұрғысынан ойлауын бағалауды жүзеге асыруға болады. Осы тапсырмаларды 

орындау  барысында  оқушылардың  сыни  дағдылары  бақылау,  талдау,  қорытынды, 

интерпретация  дамиды.  Әрі  аталмыш  тапсырмаларды  орындаған  нәтижелері  бойынша 

оқушылардың сын тұрғысынан ойлауын негізгі ерекшеліктер сыңаржақтылықтың болмауы, 

пайым,  тәртіп,  өзіндік  сана-сезім,  ұтымдылық  арқылы  бағалауға  болады.  Сын  тұрғысынан 

ойлау  оқушыны  мұғаліммен,  сыныптастарымен  еркін  сөйлесуге,  пікір  таластыруға,  бір-

бірінің  ойын  тыңдауға,  құрметтеуге,  өзекті  мәселені  шешу  жолдарын  іздей  отырып, 

қиындықты жеңуге баулиды 

Пайдаланылған әдебиеттер: 

1.Мұғалімге арналған нұсқаулық, Екінші (негізгі) деңгей: Үшінші басылым, 2012

ж.,www.cpm.kz 

2. Технология постановки учебных целей. Фестиваль педагогических идей.

http://festival.1september.ru

3.Н.Нұрахметов Химия, 8-сынып оқулығы, Алматы «Мектеп» 2012ж.

39 

«ОҚУШЫЛАРДЫҢ  САБАҚҚА ҚАТЫСПАУ СЕБЕБІ НЕДЕ» 

КОУЧИНГ САБАҒЫНА РЕФЛЕКСИЯ 

  

Жантурина Марфуха Саменовна, 

бастауыш класс мұғалімі 

Ақтөбе қаласы 

№ 42 орта мектеп 

Кезекті  коучингіме    «Оқушылардың    сабаққа  қатыспау  себебі  неде?  »  тақырыбын 

таңдау  себебім:  бүгінгі  таңда    көптеген  жоғары    класс  оқушылары    сабаққа  кірмей  дәлізде 

немесе  өтірік  сылтау  айтып    сабаққа  келмей  қалуды  әдетке  айналдырған.  Бұл  барлық 

мектептерге  тән  проблемалық  сұрақ  деп  ойлай  келе  осы  мәселені  шешу    жолдары  қандай, 

қалай  шеше  аламыз,  оны  шешу  үшін  не  істеуіміз  керек?  -  секілді  сұрақтар  мені  көп  

мазалады.  Осы  сұрақтарға    жауап  іздеу  төңірегінде  кезекті  сабағымды  жоспарладым.  Ол 

үшін    көптеген  әріптестеріммен    «Оқу  үдерісінің  пайдасын  анықтайтын    негізгі  факторлар  

қандай деп ойлайсыздар?, Мұғалімдердің көңіл - күйі  оқушыға әсер етуі мүмкінбе?»  секілді 

сұрақтарға  жауап  іздеу  мақсатында    кәсіби  әңгіме  жүргіздім.  Кезекті  коучингімді 

психологиялық тренингтен бастадым. Мұғалімдер  «Мен бүгінгі коучинг сабаққа келгендегі 

мақсатым:  коучинг  сабақта    жаңашыл  әдіс  –тәсілдерді  үйренемін  деп  ойлаймын»,    «Мен 

бүгін  өзімді  қуаттандырып,  жетістікке  жету  жолдарыма  бағыт  аламын»,    «Мен  

әріптестеріммен

   

тәжірибе  алмастырып,  көп  нәрсе  үйренемін  деп  ойлаймын»  секілді 

сөздермен  өз    ойларын    жалғастырды.  Коучингке  қатысушылар    үш  топқа    бөлінді.  І  топ-

Мұғалімдер, ІІ-топ -Ата –аналар, ІІІ топ- Оқушылар  деп топтастырдым да барлық  топтарға  

ортақ тапсырма берілді. І –тапсырма  осы топтағы атауларға байланысты әр  топ өздеріңіздің  

мақсаттарыңызды    анықтаңыздар  деген    болды.  Топтағылар  қызу  талқылауға  кірісті.Менің 

байқағаным мұғалімдердің қызу талқылауы  бүгінгі коучинг тақырыбы олардың жүректеріне  

жақындау  болды  ма  деймін.  Себебі    олар қызу  талқыға  түсу  барысында  өз  ойларын    топта 

дәлелдеумен болды.    Мұғалімдер тобының   басты мақсаты оқушыларға сапалы білім беру 

болса  ,  оқушылар  тобының      мектепке  келгендегі  мақсаттары  сапалы    білім  ала  отырып, 

жетістіктерге  жету  деп  көрсетсе,ата  –аналар  тобы    баламыз  мектепке  барғанда  олардан 

жақсы  нәтиже    күтеміз  деп  өз  мақсаттарын  айқындады.  Оларға  ортақ    сұрақ  «неге,  біздер 

мақсаттарымыз  айқын  болса  да  оған  жете  алмаймыз?»  деген    сұрақ  төңірегінде    әр  түрлі 

болжамды  жауаптар  айтты.  Олардың    берген  жауаптарынан  менің  топшылағыным  мұғалім 

оқушылардың  зер  салып  тыңдауын    сақтап  қалу  мақсатында    жұмыс  үдерісі  барынша  

күрделі    және  әртүрлі  болуын    қадағалайтындығын  баса  айтып  отырды.  Бұл    ретте  оларға  

қойылған міндеттерді орындау  үшін  қажетті дағдылар мен  білім беретіндігін басты назарда  

ұстап  дәлелдеумен  болды.    Мұғалімдер  табысты  әдіс  -тәсілдердің  натижесі  негізінде, 

табысты 

 

сабаққа 

қол 

жеткізетіндігін 

айта 

келе, 

оқушылардың 

сабаққа 

қызығушылықтарының  жоқтығы  мен  құлықсыздықтың  болуын  анықтау

 

мақсатында 

жұмыстанатындарын

   

алға  тарта  отырып,  табысқа  жетудің  көздерін    анықтайтындықтарын 

айтты.  Ол  үшін  мектеп  психологының  көмегіне  жүгінеміз,  ата  –аналармен  бірлесе  жұмыс 

жасаймыз  оқушылардың  пікірінде  басты  назарда  ұстайтындықтарын  негізге  алды.  Өз 

сөздерінде    оқушылар:    оқушы  мен  мұғалім  арасындағы  проблемалық  жағдаяттарды 

анықтаудың  да    және  оған  әділ  шешім  шығарудың  да  оқушының    алға  қойған  мақсатына 

табысты  жетуінің    көздері  екенін,  сонымен  бірге  кейбір  мәселелерді  шешуде  ата  –ана 

тарапынан      шектен  тыс  қолдау  көрсетудің  де  негізсіз  екенін  алға  тартты.  Себебі,    ата  –

аналарымыз  біздің  өз  бетімізше    білім  алуымызға,  ойлануымызға  кей  қажет  жағдайларда 

шешім  шығаруымызға  да    мүмкіншілік  бермейді  деген  сияқты    пікірлерін    жасырмады. 

Өйткені  олар  біздерге    шамадан  тыс    жауапкершіліктерді  жүктеумен  бірге    біздің  нені 

қалап,нені қаламайтындығымызды  ескермейді деген пікірде болды. Осындай кедергілердің 

барысында олар өздерінің көздеген мақсаттарына жете алмайтындықтарын айтты.

  

Ал, ата –

40 

аналар  болса  балалары  сабаққа  не  себептен  қатыспайды,  ынтасының  жоқтығы  кімге 

байланысты    турасындағы    себепті  анықтау  барысында    мұғалімдердің  балаларының    кей 

жағдайда    олардың  көңіл  -  күйлеріне  қарамайтындығы,  әлеуметтік  жағдайларын 

ескермейтіндігін,    олардың  мүмкіндік  деңгейлерінің      назардан  тыс  қалатындықтарын  алға 

тартты.  Сонымен бірге олар балаларын мектепк е жіберудегі басты мақсаттары адам болып 

шығу,  нәтижелі  білім  алу  екендігін    өздерінің  табыс  көзі  деп  дәлелдеп    сол    табысқа  жету 

үшін барлық жағдайда  өз баласын қанағаттандыратынын басты назарда ұстады.

 

Ол дегеніміз 

Чиксентиханның  (2008ж  (Нұсқаулық  -22  бет)    «өзіндік  мақсат»    деп  атайтын    Райан  мен 

Декидің  (2009ж)  «ішкі  уәж»  деп  атайтын    қасиеттерінің    болуына  жағдай    жасауға  тырысу 

тиіс    деген  ойларымен  ұштасып  жатқандығын  байқадым.  Мұғалімдердің  бойында  

тапсырмаларды  орындау  барысында  үлкен  қызығушылықтар  мен    бірге  өз  тәжірибесімен 

ойларын  ұштастырып  байланыстыра  білді.Кезекті  келесі  тапсырма  бойынша  мұғалімдерге 

«Почему дети  не хочят учится» бейнеролигі көрсетілді. Бейне роликтегі көрсетудегі мақсат   

-  тапсырма  төңірегінде    айтылған  ойлар  мен  пікірлердің,  осы  бейнероликпен  қаншалықты 

сәйкес  келетіндігін  анықтау  болып  табылды.  К  Осы  бірінші  тапсырма  мен  бейнеролик 

төңірегінде  мен    коучингке  қатысушылардың    пікірін    Ұлы  Абайдың    отыз  бесінші  қара 

сөзімен  ұштастырғым  келді.  Өйткені  ол    «Әуелі  адамның  адамдығы  ғақыл,  ғылым  деген  

нәрселермен.    Мұның  табылмақтығына    себептер  –әуелі    өзіндің  дұрыс  қасиет,  өзіне  тән 

мінез  –құлық,  һәм  тән  саулық.    Бұлар  туысынан  болады,  өзгелері  жақсы  ата  –ана,  жақсы 

құрбы  ,  жақсы  ұстаздан»    деген  сөздерімен  керемет  байланысты  болды.  Коучингке 

қатысушыларға берілген келесі тапсырма  Мұғалімдер  тобына  тапсырма: Оқушылардың 

қызығушылығын оятуға  бола ма? Қызықты сабақтың 5  белгісін атаңыз. Қызықты  сабақтың  

белгілерін  таба  отырып,  мақсатқа  жетпеуіміз  неде?    Тапсырманы  мұғалімдер  үлкен 

қызығушылықпен  орындады.  Оқушылардың  сабаққа  қызығушылығын  арттыру  үшін  

мұғалімнің    шеберлігі  мен  ізденісінің    маңызды  екеніне  тоқталды.  Олар  өз  ойларын 

Ушинскийдың  «Мұғалім-  өз  білімін  жетілдіріп  отырғанда  ғана  мұғалім,  оқуды  ізденуді 

тоқтатысымен  оның  мұғалімдігі  жойылады»  деген    ұтымды  ойларымен  өрнектеді.  Сабақты 

қызықты  етіп  өткізудің  өздерінің  топшылаулары  бойынша  белгілерін  анықтады. 

Нәтижесінде  оқушылар өз –өздерін  ынталандыра алады жіне осыған орай  оларда ұмтылыс 

пен  өызығушылық пайда болатындығын айтты. Ал кей жағдайда мақсатқа жетпеуінің себебі  

үштік  одақтың  бірлесе  жұмыс  жасамауы  мен  кей  жағдайда  әріптестеріміздің  жаңаруға 

,өзгеріске ұшырамауының , өз білімін жетілдіру барысында жаңашылыдыққа ұмтылмауынан 

деп дәлелдеді. Оқушылар тобына тапсырма-Қазіргі уақытта  оқушылардың  мұғалімдерді 

тыңдамауының    сыры  неде?  Сіздердің  ойларыңызша  қазіргі  балалар  қалай  оқиды? 

Оқушылардың  ойынша      мұғалімдер  жұмыс  үдерісіне    мақсатқа  жету    жүйесін  енгізсе  

нәтижесінде  оқушылардың жоспарлау мен белгілі  нәтижеге  жету  жетістігіне көңілдерінің 

толатындығын айтты.   Қазіргі сабақтар жүйесі   оқушылардың  нақты  жайға  назар аудару 

қабілеті дамитындай  және сабақтар топтамасының  материалын жүйелі  түрде игеріп  қана 

қоймай  ұзақ  уақыт  назарда    ұстайтындығында  және  олар  жұмысқа  ынталанады,сыныпта 

болған,  болатын  жағдайлардың  бәріне    белсенді  қатысады.  Ол  үшін  мектепте  мұғалімдер 

тарапынан  қолдаудың    ерекше  екендігін  басты  назарда  ұстайтындықтарын  айтты.  

Оқушылардың  ойы    «Оқудың    ынтымақтастық  ортасында    оқушылар  әлеуметтік    және 

эмоциональдық    тұрғыдан  да  дами  түседі,өйткені  олар    түрлі  көзқарастарды  тыңдап,өз 

идеяларын  айтуға  және  қорғауға    мәжбүр  болады.  Ынтымақтастық  оқу  жағдайында  

оқушылар құрбы-құрдастарымен  қарым –қатынас жасауға ,идеяларды ұсынуға , қорғауға әр 

түрлі ұстанымдармен  алмасуға  мүмкіндік алады»деген (MacGregor.1992) сөзімен бірлескен 

оқудың  мәнін ашқандай болды.

  

Ата-аналар тобына тапсырма - Баламыз сабақтан қашпау 

үшін  не  істеуіміз  керек?  Сабаққа  қатыспауының  себебі  неде  деп  ойлайсыздар?  Әсер  етуші 

факторлар  қандай  болуы  мүмкін?    Ата  –аналар  тобындағылардың  жауабы  мынадай  болды: 

Балаларымыздың    сабақтан  қашпауы  үшін    мектеппен  байланысты  нығайтуымыз  керек.  

Егерде    баламыз  жекелеген  пәндерден  кетіп  қалатын  болса,  пән  мұғалімдерімен  бірлесе 

отырып  себебін  анықтаудың  жолын  іздейміз,  менің  баламның    досы  кім,  баламды  не 

41 

қызықтырады,  бос  уакытын  кіммен  өткізеді    осы  жағдайларды  үнемі    назардан  тыс 

қалдырмауымыз  керек.    Ата  –аналардың  пікірін  топшылай  келе    мен  мынадай  тұжырымға 

келдім.    Shulman  мұғалімде    «үш  көмекші»деген  қасиеттер    болған  жағдайда    ғана  оқыту 

жақсы  болады  деп    санайды,  ал  Ұлы  Абай  өзінің        отыз  жетінші  қара  сөзінде 

қайрат,ақыл,жүрек –үшеуің бір кісідей табылып,басыңды қосып, жүрекке билет деген екен. 

Бұл  сөздердің  астарында  терең,    бала  тәрбиесіне  қатысты    зерттеуді  қажет  ететін  ұғымдар 

жатыр  деп  ойлаймын.  Коучинг    өз  мақсатына  жетті  .  Бүгінгі  коучингтің  өту  барысы  мен 

әріптестерімнің  пікірін  зерделей  келе  келесі  сабақтарымды  мұғалімдердің  әдіс  –тәсілдерін 

өзгертуі  баланың    сабаққа  қызығушылығын  арттыру    үшін  қаншалықты  маңызды  деген  

оймен  аяқтадым.  Және  осы  тақырыпты  негізге  ала  отырып  келесі  коучинг  сабағымды 

өткізуді жоспарладым.  

МОНИТОРИНГ РЕЗУЛЬТАТИВНОСТИ КУРСОВОЙ ПОДГОТОВКИ 

В ОРГАНИЗАЦИЯХ ДОПОЛНИТЕЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ 

Малдыбаева Гульнара Балтабаевна, 

ведущий специалист отдела ИТ 

ФАО «НЦПК «Өрлеу» 

ИПК ПР по г.Астана, 

Астана, Республика Казахстан 

Происходящие  в  стране  социально-экономические  изменения  и  обусловленное  ими 

реформирование    образования  предполагает  и  новый  подход  к  развитию  профессиональной 

компетентности  педагогических  работников.  Подготовка  и  переподготовка,  обновление 

знаний  и  умений  становятся  одной  из  самых  актуальных  проблем  конкурентоспособности  в 

сфере общественного производства вообще и образования в частности, что как приоритетное 

направление обозначено и в программах развития образования любого уровня. Профессиона-

лизм педагога является решающим фактором обеспечения качества образования. 

Современное  общество  постоянно  развивается,  и  это  влечет  за  собой  потребность  в 

высококвалифицированных  специалистах,  готовых  к  быстрым,  стремительным  переменам, 

принимающих четкие и обоснованные решения, являющихся инициативными и творческими 

личностями

 [1, с. 267].

 

Модернизация  высшего  профессионального  образования,  проводимая  в  Казахстане, 

стала  необходимым  условием  вывода  системы  дополнительного  образования  на  новый 

уровень.  Система  дополнительного  образования  в  этих  условиях  должна  предоставлять 

человеку  возможность  переобучения,  изменения  своего  образовательного  уровня  в 

зависимости от интересов и жизненных обстоятельств, своевременного обновления знаний, 

повышения квалификации или прохождения профессиональной переподготовки. 

В  высшем  профессиональном  образовании  процесс  профессионального  образования 

педагогов  осуществляется  в  системе  непрерывного  образования  в  Институтах  повышения 

квалификации  педагогических  работников,  в  которых  сформировалась  развитая 

инфраструктура,  высокий  профессорско-преподавательский  и  научный  потенциал,  а  также 

многолетние традиции постдипломной подготовки. В 2012 году осуществлена реорганизация 

и  объединение  региональных  институтов  повышения  квалификации  в  АО  «Национальный 

центр повышения квалификации «Өрлеу», с филиалами по областям Казахстана. 

С 2013 года проводится повышение квалификации педагогов по единым обновлённым 

программам  с  использованием  инновационных  технологий.  Отход  от  классического 

преподавания  «с  трибуны»  и  внедрение  интерактивных  методов  обучения,  активно 

вовлекающих слушателей в процесс получения знаний, могут способствовать формированию 

потребности в самостоятельной работе за рамками времени, отведенного на обучение. 

42 

Анализ  ситуации,  сложившейся  в  системе  повышения  квалификации  работников 

образования,  показывает,  что  для  эффективного  управления  данной  системой  нужна 

объективная и всесторонняя информация. 

На  основании  полученной  информации  должны  определяться  задачи  программ 

повышения  квалификации,  отбираться  содержание  и  методики  обучения,  определяться 

основные  значимые  для  школы  критерии  и  показатели  качества  обучения.  Удовлетворение 

тех  или  иных  специфических  потребностей  педагогов  является  свидетельством  качества 

предоставляемых услуг. 

Изучение  состояния  профессиональной  компетентности  слушателей  до  и  после 

обучения  на  курсах,  а  также  оценку  эффективности  реализации  дополнительных 

образовательных программ можно получить только путем организации мониторинга. 

Специфика мониторинга в системе повышения квалификации заключается в том, что 

содержание  измерительных  материалов  и  периодичность  опроса  во  многом  зависят  от 

предметной  области.  В  связи  с  большим  разнообразием  предметных  областей  и  большой 

вариативностью  решаемых  задач  возникает  необходимость  разрабатывать  автономный 

инструментария для конкретных образовательных программ 

[1, с. 268].

 

Для  изучения  запросов,  определения  приоритетных    направлений  развития  и 

повышения  эффективности  системы  повышения  квалификации  педагогических  работников  

необходима  организация  мониторинговых  исследований  эффективности  курсовой 

подготовки.  Такие  исследования  позволяют  получить  объективную    и  всестороннюю 

информацию о качестве курсовой подготовки в учреждениях дополнительного образования. 

В    АО  «НЦПК  «Өрлеу»  была  разработана  собственная  система  мониторинга 

образовательного  процесса,  включающая  в  себя  два  типа  мониторинговых  исследований: 

входное  и  итоговое  анкетирование,  которые  проводятся  непосредственно  во  время  курсов. 

Данные  материалы  дают  информацию  об  усвоении  программы  курсовой  подготовки 

слушателями, об их удовлетворенности организацией и качеством преподавания; позволяют 

дать  субъективную  оценку  педагогом  информационно-образовательной  стороны  курсовой 

подготовки. 

 

На  базе  филиала  АО  «НЦПК  «Өрлеу»  Института  повышения  квалификации 

педагогических  работников  по  г.Астана  проводятся  мониторинговые  исследования 

эффективности курсов повышения квалификации.  

Специалистами  филиалов  Национального  центра  повышения  квалификации  были 

сделаны  попытки  изучения  образовательных  потребностей  педагогов.  Ими  были 

разработаны  анкеты,  которые  предлагались  слушателям  в  ходе  курсовой  подготовки  и 

содержали вопросы, позволяющие сформулировать наиболее актуальные для них проблемы 

педагогической деятельности, а также пожелания по организации и содержанию курсов. 

Цель анкетирования – способствовать  повышению  качества  образовательных  услуг, 

предоставляемых  ИПК  педагогам. 

Анкета  по  результатам  обучения  содержит  вопросы, 

которые помогают оценить следующие аспекты: удовлетворенность организацией курсов, их 

содержанием,  формой  проведения;  приращение  профессиональных  компетенций;  оценка 

введения  обучения  по  блочно-модульному  принципу;  удовлетворенность  содержанием  и 

результативность  теоретического  блока;  результативность  технологического  блока;  оценка 

качества  учебного  процесса;  самооценка  слушателя  собственных  знаний  по  некоторым 

вопросам программы курсов после обучения; предложения и рекомендации по содержанию 

образовательной программы и организации условий обучения [2, с. 15]. 

Анкетирование  слушателей  курсов  повышения  квалификации  осуществляется  по 

критериям и оценивается по 10-балльной шкале. Оценка работы преподавателей проводится 

по таким аспектам, как содержание материала (по 5 критериям), качество преподавания (по 6 

критериям), организация учебного процесса (по 3 критериям).  

Общая  оценка  организации  курсов  проводится  путем  оценивания  слушателями 

предложенных  занятий  по  выбору,  соответствия  уровня  ресурсного  обеспечения,  чувств 

испытываемых при завершении,  достижение цели,своего профессионального роста к концу 

43 

обучения  на  курсах,  новизны,  изменения  взгляда  на  организацию  процесса  обучения. 

Открытые  вопросы  с  пожеланиями  или  предложениями  позволяют  учесть  запросы 

слушателей на следующие курсы и улучшить качество предоставляемых услуг

 [2, с. 21].

 

Проводимая  оценка  уровня  эффективности  курсов  является  субъективной.  Анализ 

результативности  показывает  слабо  выраженную  связь  функционирования  системы 

повышения  квалификации  с  результатами  деятельности  образовательных  учреждений. 

Качество  курсовой  подготовки  должно  оцениваться  по  количественным  и  качественным 

показателям  использования  слушателями  полученных  в  ходе  знаний  и  умений  в  своей 

профессиональной  практике.  Оценка  результативности  возможна  только  в  ситуации 

отсроченного наблюдения 

[3, с. 228].

 

Современная  ситуация  характеризуется  частыми  и  быстрыми  переменами  и 

усложнением 

условий 

эффективной 

деятельности  организаций 

дополнительного 

образования.  Большинство  организаций  сталкивается  с  проблемами  замедления  развития 

борьбе  на  рынке  с  новыми  конкурентами.    Необходимость  поддержания  в  условиях 

нестабильности стала предметом растущей озабоченности менеджмента организаций. 

Актуальной  проблемой  становится  формирование  управленческих  и  методических 

основ  определения  стратегии  организационного  развития,  с  учетом  уровня  потенциала 

организации к развитию, возможности и необходимости его совершенствования в контексте 

определенной  стратегии,  позволяющих  им  быть  восприимчивыми  к  нововведениям, 

ориентированными  на  современный  рынок  образовательных  услуг,  с  целью  получения 

конкурентных преимуществ. 

Изменение  внешних  условий,  конкуренция,  инновации,  запросы  потребителей  и 

политика  государства,  требует  от  организации  новых  стратегий,  методов  и  технологий 

инновационных  процессов,  т.е.  реакции  на  изменения.  Организация  должна  работать  на 

развитие,  а не  на  рейтинг.  Особое  значение приобретает  выявление  и  анализ  возникающих 

проблем. 

Анализ  результатов  анкетирования  слушателей  должны  позволять  определять 

(выявлять)  негативные  и  препятствующие  факторы  в  организации  процесса  повышения 

квалификации  педагогов,  по  итогам  требуется  разрабатывать  управленческие  решения  по 

принятию проектов и программ в рамках стратегии инновационного развития Института.  

Основные индикаторы для оценки уровня курсовой подготовки должны выбираться с 

учетом  исследований  и  быть  дополнены  характеристиками,  отражающими  системно-

интеграционную  сущность  развития.  На  основе  мониторинга  требуется  провести  анализ 

перспектив развития института повышения квалификации. 

Таким  образом,  комплекс  мероприятий  по  оцениванию  эффективности  курсов 

повышения  квалификации  следует  рассматривать  как  систему.  Определяя  перспективу 

исследования,  отметим,  что  рассмотренные  в  статье  вопросы  являются  неизученными  в 

полной  мере.  В  этой  связи  практически  значимыми  будут  исследование  и  разработка 

методов,  форм  и  технологий  для  получения  объективной  оценки  эффективности  курсов 

повышения квалификации. 

жүктеу/скачать 9,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: