Показатели  и  индикаторы  качества  образовательных  услуг  системы  повышения

22 

послекурсовой  период  -  изучение  эффективности  деятельности  педагогов,  прошедших 

повышение квалификации в межкурсовой период по 9-ти показателям. 

Результаты  мониторинговых исследований эффективности деятельности педагогов в 

послекурсовой период по 9 показателям отражаются в годовом аналитическом отчете. Итоги 

данных  отчетов  показывают  эффективность  принятых  управленческих  решений  по 

корректировке образовательной деятельности института в межкурсовой период.  

3.

Показатели  и  индикаторы  эффективности  образовательной  среды  (образовательные

проекты)

Целенаправленное  управление  качеством  образования  возможно  только  при  наличии 

надежной и объективной информации о ходе процесса образования и его результатах. Среди 

результатов процесса образования важное место занимают знания учащихся.  

Качество  образования  рассматривается  как  интегральная  характеристика  системы 

образования,  отражающая  степень  соответствия  реальных  достигаемых  образовательных 

результатов нормативным требованиям, социальным и личностным ожиданиям.  

Целью  формирующейся  системы  оценки  качества  образования  является  обеспечение 

качества  образования,  отвечающего  меняющимся  требованиям  личности,  общества  и 

государства,  путем  получения  независимой  объективной  информации  об  учебных 

достижениях учащихся, установления соответствия усвоения разделов учебной дисциплины 

требованиям Государственных общеобязательных стандартов образования, диагностики для 

последующей корректировки процесса обучения. [7] 

В  рамках  научно-исследовательской  работы  института  профессорско-

преподавательский  состав  проводит  мониторинговые  исследования  по  следующим 

аспектам образования: 

1.

“Оценка  учебных  достижений  учащихся  по  формированию  функциональной  грамотности

как  результат  эффективности  деятельности  педагога  в  послекурсовой  период”.  Проект

включает структуру спецификации тестовых заданий и систему показателей и индикаторов

оценивания. [

8

]

2.

“Исследование  качества  билингвального  и  полиязычного  образования  в  школах  с

национальным языком обучения”. Проект включает показатели и индикаторы полиязычного

обучения в организациях образования.  [

9

]

Практическая  значимость  проектов  состоит  в  том,  что  результаты  данных 

исследований  используются  в  практико-ориентированном  решении  проблем  управления 

образованием  и  дают  возможность  исследовать  факторы,  влияющие  на  состояние  системы 

образования  по  формированию  функциональной  грамотности  учащихся  и  педагогов  с  

использованием  их  на  краткосрочных    курсах  повышения  квалификации  и  в  межкурсовой 

период. 

Итоги  данных  образовательных  проектов  публикуются  в  итоговых  аналитических 

отчетах  института  для  руководителей  и  педагогов  области,  а  также  широкой 

общественности.

 

Выстроенная  в  области  система  непрерывного  образования  педагога,  представляет 

собой 

неразрывное 

единство 

курсовой 

подготовки 

и 

профессионального 

самосовершенствования в курсовой и межкурсовой периоды. 

Институт  повышения  квалификации  по  Южно-Казахстанской  области  развивает  как 

традиционные,  так  и  инновационные  направления  образовательной,  организационно-

методической, 

научно-методической 

деятельности, 

способствующих 

актуализации 

потребностей 

педагогов 

в 

профессионально-личностном 

самосовершенствовании, 

формировании  новых  профессиональных  потребностей,  стимулировании  применения 

результатов повышения квалификации на практике.  

23 

Список использованной литературы: 

1.

Послание  Президента  Республики  Н.А.Назарбаева  народу  Казахстана  «Казахстан  в

новой глобальной реальности: рост, реформы, развитие» 30 ноября 2015. 

2.

Ахметова  К.И.  Мониторинг  как  средство  оценки  эффективности  процесса  повышения

квалификации педагогических кадров//Молодой ученый. 2012 - №8. 

3.

Национальный  доклад  о  состоянии  и  развитии  системы  образования  Республики

Казахстан, Астана-2012. 

4.

Методические  рекомендации  по  подготовке  областного  доклада  о  состоянии  системы

образования области. – Астана: НЦОКО, 2008. 

5.

Доклад  о  состоянии  и  развитии  образования  Южно-Казахстанской  области  за  2008-

2010 годы. Шымкент, 2011. 

6.

Технология  мониторинга  как  средство  отслеживания  и  управления  качеством

повышения квалификации педагогов. – Алматы, 2013. 

7.

Методические 

рекомендации  по  оценке  учебных  достижений  учащихся  в  организациях

среднего общего образования. Астана: НЦОКО, 2008.

 

8.

«Национальный план действий по развитию функциональной грамотности школьников

на 2012 - 2016 годы, от 25 июня 2012. 

9.

“Справочник по билингвальному образованию”. Шымкент, 2006.

ЖАҢА ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫ 

БІЛІМІН БАҒАЛАУ 

Искакова Гульден Тлеугабыловна, 

Ақмола облысы, 

Атбасар ауданы 

 №2 Ново-Александровка орта мектебі 

математика пәнінің мұғалімі 

     Білім  беру  ұйымдарындағы  қайта  құралдар  мен  оқытудың  жаңа  мазмұны  мұғалімдер 

қауымына жаңаша іскерлік пен пәндерді оқытудың жаңа технологиясын ендіру міндеттерін 

шешуді талап етуде. 

    Білім  беру  ұйымдары  жүйесінде  ұзақ  жылдар  бойы  қалыптасқан  оқу-танымдық  қызметті 

ұйымдастырудың сыннан өткен озық педагогикалық тәжірибелерінің мол қоры бар. Біз күні 

кешегі  кеңестік  педагогика  мен  дидактиканың  озық  шеберлері  В.  Шаталовтың,  В. 

Шейманның,  Е.  Ильиннің  тәжірибелерін,  Р.  Телебаева,  В.  Пазинаның  эксперименттік 

зерттеулерін  ұмыта  қойған  жоқпыз.  Бәрінің  де  алға  қойған  педагогикалық-дидактикалық 

мақсаты  біреу:  ол-  оқушының  оқу-танымдық  қызметін  дұрыс  ұйымдастыра  отырып  түпкі, 

ақырғы  нәтижеге  жету,  яғни  оқушының  сабақ  үрдісінде  бағдарламалық  талаптар  (міндетті 

және мүмкіндік) деңгейінде жан-жақты терең білім  мен саналы тәрбие алуы. Ал осы ақырғы 

нәтижеге  жеткендігімізді,  не  жету  жолында  жүргендігімізді  қалай  байқап,  сараптауға 

болады?  Ол  үшін  мұғалімнің  бақылау-бағалау  қызметі  мен  оқушының  бақылау-бағалау 

қызметін  үлестіріп,  оны  ғылыми-тәжірибелік  негізде  тоқайластырғанда  ғана  нәтижеге  қол 

жетпек.  

    Мұғалімнің оқыту қызметі мен оқушының  оқу қызметінің өзі екі бөлек актіден: бақылау 

мен бағалаудан тұрады. Ал бұл  актіде әрқашан бақылау мен бағалау нысаны (яғни оқушы) 

және нысанмен салыстырылатын эталоны болады. Бақылау  мен бағалу нысаны оқушының 

бір  тапсырманы  орындауы,  оны  орындаудағы  өзіндік  танымдық  әрекеттері,  оның  білімі, 

икемі,  дағдылары,  сапалық  қасиеттерінің  даму  деңгейі,  т.б.  болса,  ал  эталоны  нысанның 

24 

(яғни  мұғалімнің)  таным-түсігі,  білім,  біліктілігі,  бақылау  мен  бағалау  нысанының 

(оқушының) нормативтік талаптар деңгейіне сәйкестігін бағалау дәрежесі. 

    Бақылау-бағалау актісіне үшінші бір үрдісті де қосуымыз керек. Ол- үйлестірушілік үрдісі. 

Өйткені, оқушы білімін, икем-дағдыларын, тіпті кейбір жеке қасиеттерін бағалауда мұғалім 

қажет деп тапқан жағдайларда үйлестіру- түзету мақсатындағы жұмыстарды қоса жүргізуге 

мәжбүр болады. Мәселен, оқушыларға дербес тапсырмалар беру, оған басқа оқушы-кеңесші 

бекіту, т.б. үлгіде болуы әбден мүмкін. Сонымен бақылау-бағалау акті 2 үрдістен емес, өзара 

байланысты 3 үрдістен: бақылау, бағалау және үйлестіру үрдістерінен тұрады.  

   Сайып  келгенде,  бақылау-бағалау  акті  өзінің  құрылымы  жөнінен  төмендегідей 

элементтерден  тұрады:  1)  бақылау-бағалау  актінің  мақсаты;  2)  бақылау,  бағалау  және 

үйлестіру нысаны; 3) нысанмен салыстыратын, теңестірілетін эталон; 4) бақылау нәтижесі; 5) 

баға  критерий;  6)  таңдап  алынған  критерий  тұрғысынан  қарағандағы  бақылаудың  кең 

көлемдегі  мазмұның  бағасы;  7)  қойылған  баға;  8)  үйлестіру  амалдары;  9)  бақылау-бағалау 

қызметінің  жаңа нысаны ретіндегі үйлестірудің нәтижесі. 

    Осы элементтердің өзара байланысы мына сызбада көрсетілген. 

 Бақылау –бағалау актінің құралымын тереңрек түсіну үшін бірнеше мысалдар келтірелік. 

1-мысал.  Математика  пәні  мұғалімі  жазбаша  бақылау  жұмысын  тексереді.  Мақсат- 

оқушының оқу материалын меңгеру дәрежесін анықтау. Бақылаудың нысаны- бұл жағдайда 

оқушының бағдарламаның белгілі тарауына сәйкес есепті шешудегі икем-дағдысын анықтау. 

Бақылаудың  эталоны-  есептің  дұрыс  шешілуі.  Бақылаудың  нәтижесінде  мұғалім  әр 

оқушының әр есепті қалай шешкенін, оның шешімі өнімді жолмен бе, өзіндік ерекшелігі бар 

жолмен  бе;  қандай  кемшіліктер  мен  қателіктер  жіберді;  білмегендіктен  бе,  жаңсақ 

түсінгендіктен  бе,  алаңғасарлықтан  ба,  осының  бәріне  көз  жеткізеді.  Сосын  әр  оқушының 

жұмысына дербес баға қояды. Бұл жерде баға қоюдағы критерий- ресми баға нормасы. Бұл 

бақылау-бағалау актісінде 2 үрдіс: бақылау үрдісі  мен бағалау үрдісі ғана бар. 

2-мысал.  Геометрия  сабағында  мұғалім  өткен  тақырыпты  ауызша  сұрап  тексереді.  Мақсат- 

оқушылардың  оқу  материалын  меңгеру  дәрежесін  байқау.  Бақылау  мен  бағалау  нысаны- 

оқушылардың  әрқайсысының  жеке  жауаптары.  Бұл  жердегі  эталон  –мұғалімнің  өз  білімі, 

дәлірек айтқанда, оқушының білім дәрежесінің нормативі туралы түсінігі. 

Мұғалім  оқушының  жауабын  сараптай  келіп  оқушының  сабаққа  (тақырыпқа)  деген  ынта-

ықыласын есепке алады да былай деп бағалауы мүмкін: «Бүгін Айболат өткендегісінен гөрі 

тәуір жауап берді. Оның көп әзірленгендігі байқалып тұр. Әйтсе де оның жауабында сәл-

пәл  ауытқушылық,  жетімсіздік  байқалады.  Соған  қарамастан  оған  тәуір  баға  қоюға 

болады. «Төрт» қоямын». Бұнда да бақылау-бағалау акті 2 үрдістен: бақылау және бағалау 

үрдістерінен тұрады. 

Үйлестіру амалдары 

Үйлестіру 

нәтижесі 

Бақылау-бағалау 

актінің нысаны

 

Нысан 

Бақылау 

нәтижесі 

Бағалау 

критерийлері 

Мақсат 

Эталон 

Баға

 

Бағалау

 

25 

Бұл  жерде  алдыңғы  1-мысалынан  айырмашылығы  –  баға  критерийлерін  таңдауларында. 

Алдыңғы  мысалда  критерий  баға  қою  нормативіне  сәйкес  алынса,  мына  2-мысалда 

оқушының жеке бас қасиеттерін ескере отырып, оның бұрынғы нәтижесімен салыстырмалы 

түрде бағаланып, оқушының оқуындағы динамикалық ілгері жылжушылық ескеріліп отыр. 

3-мысал.  Бір  мұғалім  сабақ  сұрау  барысында  «дұрыс»,  «дәл  айттың»,  «жарайсын»,  «өте 

дұрыс»,  «тамаша»  деп  мақұлдау  көрсетеді  немесе  «солай  ма?»,  «дұрыс  емес  қой»,  «олай 

болмас» деп түзету жасап, қарсылық білдіріп отырады. «Бисенбаев, тыныш отыр», «Айгүл, 

басқа нәрсемен айналыспай отыр» деген сияқты репликалар беріп отырады. Осы жайлардың 

бәрінде  де  бақылау  үрдісі  тасада  жүргендей  боп  көрінеді  де,  мұғалімнің  бағалау  әсері 

оқушыға күштірек сезіліп жатады. 

Бұл мысалдардан бақылау-бағалау актінің кем дегенде өзара байланысты 2 үрдістен: бақылау 

және  бағалаудан  тұратынын,  ал  олардың  көбінесе  бірі  екіншісінен  басым  боп  жататын 

жағдайларының жиі кездесетіндігін байқаймыз. 

   Жаңа  технологияны  жүзеге  асыруда  мұғалім    белсенділігі,  шығармашылық  ізденісі,  өз 

мамандығына  деген  сүйіспеншілігі,  алдындағы  шәкірттерін  бағалауы  ерекше  орын  алады. 

Биыл  11  сыныпта  профессор  Қараев  Жауынбайдың  «Деңгейлік  саралау  технологиясын» 

таңдап  алдым.  Мұндағы  мақсат-  өз  бетімен  дами  алатын,  әр  түрлі  өмірдің  қиындықтарына 

төзе білетін, белсенді, білімді оқушы тәрбиелеу. 

  Бұл  технология  біріншіден,  дамыта  оқыту  идеясын  жүзуге  асыруға    мүмкіндік  береді, 

өйткені  ол  окушының  ойлауын,  елестету  мен  еске  сақтауын,  ынтасын,  белсенділігін,  білім 

сапасының  дамуына  көмектеседі.  Әр  оқушының  кемінде  мемлекеттік  (стандарттық)  деңгей 

алуына кепідік береді. 

Деңгейлік  саралау  технологиясы  оқушының  да,  мұғалімнің  де  белсенді  шығармашылық 

қызметін  дамытуға  бағытталған.  Деңгейлік  тапсырмалар  1,2,3,4-деңгейде  беріледі.  1-

деңгейдегі  тапсырма  мемлекеттік-стандарт  деңгей,  бұны  орындауға  барлық  оқушылар 

міндетті,  2-3-деңгей  бірте-бірте  күрделенеді  және  бұл  деңгейлік  тапсырманы  орындауға 

оқушылар  құқылы,  ал  4-деңгейді  шығармашылықпен  жұмыс  істей  алатын,  өзіндік  пікірін 

жеткізе  алатын,  ойын  дәлелдей  алатын  қабілетті  оқушылар  орындайды.  Әрине    барлық 

оқушылар  4-деңгейді  түгел  орындап  шығады  деу  артық.  1,2-деңгейді  түгелге  жуық 

орындайды  да,  озат  оқитын  оқушылар  алға  кетеді.  Бағалау  «балдық»  жүйемен  жүзуге 

асырылады.  1-деңгейді  орындаған  балаға  5  бал,  2-деңгейге  10  бал,  3-деңгейге  15  бал,  4-

деңгейге 20 бал. 

Бұл  технология  бойынша  осы  жылдың  ішінде  мол  тәжирибе  жинадым  деп  айта  алмаймын, 

бірақ  нәтижеге  жеткізетіндігін  байқадым.  Күнделікті  сабақта  беретін  деңгейлік 

тапсырмаларды  қызықты  етіп  құрап,  оқушылардың  қызығушылықпен  орындауларын 

қадағалау қажет. Математика сабағында оқулыпен ғана шектеліп қалмай, әр түрлі қызықты 

есептер  берілуі  тиіс.  Сабақты  қызықты  етіп  өткізу  үшін  мұғалім  өзі  даярлану  керек,  яғни 

мынандай нәрселеді біліп-ескеруі шарт: 

-математика  сабағында  оқушылардың  ой  еңбегі  мен  қабілетін  арттыру  және  дамытудың 

тиімді әдістерін қалыптастыра білу; 

-берілетін есептің шығарылу тәсілдерін біліп, оны ұғыну; 

-қосымша әдебиеттер оқып, білімді күнделікті толықтыру: 

-есеп шығарудың әр түрлі жолдарын, тәсілдерін игеру; 

-оқушылардың қызығуын арттыру мақсатында ойын элементтерін пайдалану, т.б. 

    Міне,  өз  білімін  осылайша  жетелдіріп  отыратын  мұғалім  оқушысын  еш  уақытта 

жалықтымайды деп есептеймін. Әр сабаққа құрылған тапсырманың міндетті деңгейі өтілген 

жаңа  сабақты  бекітуге  және  өткен  сабақтарды  пысықтауға  арнап  құрылады,  бұл  деңгейді 

сынып  оқушылары  толық  орындайды,  яғни  үлгермеуші  жоқ  екенін  осыдан  анықтауға 

болады.  Келесі  деңгейдегі  тапсырмалар  алдыңғыдан  күрделі  және  түрлендірілген  болады. 

Осы  тапсырмаларды  өз  бетімен  орындау  бұл  шығармашылық  жұмыс  бастамасы  іспетті. 

Келесі  4-деңгейді  орындалатын  оқушылар  бірте-бірте  дараланып  шыға  бастайды.  Басқа 

оқушылар да осы балаларға еліктеп, сабақтан тыс уақыттарда да жұмыс істеуге өз беттерімен 

26 

отырады.  4-деңгей  тапсырмаларын  үнемі  жеке  карточкалар  арқылы  беріп  отырамын.  Егер 

қабілетті  оқушы  өз  жұмысын  уақытынан  ерте  аяқтайтын  дәрежеге  жетсе,  басқа 

оқушылардың жұмысын тексеруге рұқсат беремін. 

    Әдіс-тәсілдердің бәрін жүзуге асыру оңай емес. Ол үшін шығармашылық тұрғыдан ізденіс, 

шыдамдылық,  жүйелі  жұмыс  жасау  қажет.  Ж.  Қараев  технологиясының  пайдасы  аз  емес. 

Сонымен қатар қиындық туғызатын жері де бар. 

Тиімді жақтары мыналар: 

-әр оқушы өздігінен жұмыс істеуге дағдыланады; 

-оқушының жеке қабілеті айқындалады; 

-іштей бір-бірінен қалмауға тырысады; 

-тапсырманың қүрделену деңгейне сәйкес оқушының ойлау қабілеті артады; 

-әр бала өз деңгейіне, қабілетіне қарай бағаланады; 

-сынып оқушылары толық бағаланады және әр оқушы өзінің алатын бағасын біліп отырады; 

-жұмыс дәптерінің соңына әр деңгейді орындағаны жайлы белгі қойып, жинаған ұпай санын 

оқушылар өздері жазып отырады. 

Қиындық  жағы  не?  Оқушыға    көп  қиындығы  болмағанмен,  мұғалім  үшін    туғызар 

қиыншылықтары  бар.  Әсіресе,  математика  пәні  деңгейлік  тапсырмаларды  тексеріп,  дұрыс 

болған  жағдайда  ғана  келесі  деңгейге  көшу  керек,  осы  кезде  мұғалімге    сыныпты  тексеріп 

шығу өте ауыр. 

         Баланы оқыту, білім беру тар шеңбермен ғана шектелмей, үлкен тәрбиелік міндеттерді 

де  қамтиды.  Сабақтың  тәрбиелік  сапасына  жету  алуан  түрлі  жолдармен  іске  асырады. 

Солардың  бір  саласы-  сұралған  оқушының  білім  дәрежесін  дәл  де  әділ  бағалау,  қойылған 

бағаны  жариялап  отыру.  Дегенмен,  осы  тиімді  әдіске  жеткілікті  мән  берілмейді  де,  ол  әр 

мектепте әр түрлі, тіпті бір мектептің өзінде әр мұғалім әр түрлі қолданып жүргені жасырын 

емес. 

    Ұзақ  жылдар  боый  сабақтарға  енгенде  байқағаным,  мұғалімдердің  бәрі  бірдей  бағаны 

жариялап қоя бермейді. Жариялағандарының өзі «жарайды, отыр», «бес», «төрт», «үш» дей 

салады. Бұл «әдістен» бағаның білімдік, тәрбиелік мәні ашылды ма? Әрине жоқ? 

      Менің  пайымдауымша,  бағаның  сұралған  балаға  ғана  емес,  бүкіл  сынып  оқушыларына 

қатысты бар. Бағаны жариялау сапасы, әдісі белгілі тақырып не бөлім материалдарын толық 

меңгеруге  сынып оқушыларын түгел ұмтылдыратындай болғаны ләзім. Оқушы жауабының 

сапалық  ,  кемшілік  жағы  қысқаша  айтылып,  баға  жарияланып  қойылуы  керек.  Бұл  әдіс 

бойынша  екі  түрлі  мақсат  іске  асады:  бірішіден,  қойылған  бағаның  дәлдігі  мен  өділдігі 

дәлелденеді,    екіншіден,  мұғалімнің  ескертпесі  бойынша  оқушы  олқы  білетін 

материалдарын келешекте қайталап, жете білуіне нақты тапсырма алғандай жауапкершілікті 

сезінеді.  

Сонымен  оқушы  білімін  бағалауда  оқытудың  жаңа  педагогикалық  технологиясын  орынды 

қолдану  оқушының  қабілетінің  дамуына  және  толықтай  ашылуына  туғызылған  қолайлы 

жағдай болмақ.  

Пайдаланылған әдебиеттер 

1. «Педагогика» Мәскеу. «Просвещение», 1983 (Ю.К. Бабанский)

2. Ш.  А.  Амонашвили.  «Оқушы  білімін  бағалаудың  білімдік  және  тәрбилік  мәні».  Мәскеу.

«Педагогика», 1984 ж. 

3. И. Д. Б

27 

О РАЗВИТИИ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ КОМПЕТЕНТНОСТИ ПЕДАГОГОВ В 

СИСТЕМЕ УРОВНЕВОГО ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ 

Нурмухамбетова Акмарал  Сакеновна, 

тренер третьего (базового) уровня, 

старший преподаватель кафедры  ППСОП 

ФАО «НЦПК «Өрлеу» ИПК ПР 

по Костанайской области 

Профессиональная  компетентность  педагога  представляет  собой  качественную 

характеристику  личности  специалиста,  которая  включает  систему  научно-теоретических 

знаний,  как  в  предметной  области,  так  и  в  области  педагогики  и  психологии. 

Профессиональная  компетентность  педагога  –  это  многофакторное  явление,  включающее  в 

себя  систему  теоретических  знаний  учителя  и  способов  их  применения  в  конкретных 

педагогических  ситуациях,  ценностные  ориентации  педагога,  а  также  интегративные 

показатели  его  культуры  (речь,  стиль  общения,  отношение  к  себе  и  своей  деятельности,  к 

смежным  областям  знания  и  др.).  В  качестве  одной  из  важнейших  составляющих 

профкомпетентности А.К.Маркова называет способность самостоятельно приобретать новые 

знания и умения, а также использовать их в практической деятельности. Быть компетентным 

– значит

1) обладающий знаниями, осведомленность в какой-либо области;

2) осведомленность, авторитетность, является признанным знатоком;

3) обладающий компетенцией, полноправный».

4) обладание  основательными  знаниями,  хорошей  осведомленностью  в  какой-либо

области, внушающий доверия, авторитетный сведущий; 

В  отечественной  педагогической  науке  наибольшее  распространение  получила 

трехуровневая иерархическая типология компетентностей, в частности, выделяют ключевые 

(универсальные,  общепрофессиональные),  базовые  (общепредметные,  профессиональные), 

предметные (специальные, конкретные) компетентности I1I. 

В  современной  парадигме  образования  наиболее  ценным  для  повышения 

профессионального мастерства педагога являются идеи, лежащие в основе гуманистических 

моделей консультирования.  По мнению таких исследователей как М. Певзнер, О. Зайченко, 

А.  Ширин  в  процессе  консультирования,  ориентированного  на  принципы  гуманизма, 

присутствуют  субъект-субъектные  отношения  с  взаимной  ответственностью  участников 

консультирования.  В  контексте  видения  этих  авторов  четко  определяются  виды  и 

содержание таких консультационных услуг, как педагогическое консультирование [2]. 

Современная  система  профессионального  образования  предполагает  развитие  и 

становление  личности  человека  как  профессионала  в  течение  всей  жизни  и  требует  от 

педагога новых профессиональных и личностных качеств, таких, как системное творческое 

мышление,  информационная,  коммуникативная  культура,  критичность  мышления, 

конкурентоспособность,  лидерские  качества,  жизненный  оптимизм,  способность  к 

осознанному  анализу  своей  деятельности,  наличие  навыков  сохранения  и  укрепления 

здоровья, выживаемость, стрессоустойчивость. 

Необходимость обеспечения непрерывного педагогического образования педагогов в 

современных  условиях  развития  общего  образования  становится  наиболее  актуальной 

проблемой.  В  связи  с  этим,  особенно  востребованными  становятся  разнообразные  по 

содержанию и организационным формам курсы повышения квалификации. 

Известный  педагог-ученый  Шалва  Амонашвили  считает,  что  любая  модернизация 

системы образования должна начинаться с Учителя.  «Учителю  принадлежит  самая главная 

роль  в  формировании  будущего  страны»,  -  говорит  он.  Хорошему  учителю  дайте  в  руки 

любую программу  (хорошую, среднюю, плохую)  - он ее доведет  до конца и выполнит, как 

надо, плохой учитель хорошую образовательную программу не сможет довести до нужного 

28 

уровня:  объяснить,  подать  и  т.д.  И  то,  что  в  Казахстане  проводится  широкомасштабная 

модернизация  системы  повышения  квалификации,  направленная  на  качественную 

подготовку учителей, - это есть правильный путь, и обязательно в будущем будут хорошие 

результаты.

Современные  обстоятельства  поставили  перед  педагогическим  сообществом 

необходимость  смены  образовательной  парадигмы  -  «образование  на  всю  жизнь»  на  

парадигму  - «образование  через  всю  жизнь». Реализация этой новой парадигмы   требует 

полномасштабного  внедрения  в  педагогическую  практику  концепции  непрерывности 

профессионального  развития,  предусматривающей  три  основных  вектора  движения 

личности в образовательном пространстве:  

-  «вектор  движения  вперед»,  при  котором,  оставаясь  формально  на  одном  и  том  же 

профессиональном уровне, человек совершенствует свою профессиональную квалификацию, 

профессиональное мастерство; 

-  «вектор  движения    вверх»,  когда  специалист  поднимается  по  ступеням  и  уровням 

профессионального образования: школа, училище, колледж, вуз и т.д.; 

-  «вектор  движения  по  горизонтали»,  при  котором  непрерывность  образования  дает 

возможность  не  только  продолжения,  но  и  смены  профиля  образования,  т.е. 

образовательного  маневра  на  различных  этапах  жизненного  пути  за  счет  смены  основной 

специальности и коррекции   первоначального   профессионального  выбора. 

Для  современного  образовательного  процесса  повышения  квалификации  характерны 

следующие особенности: 

-  формальный  процесс  передачи  знаний  заменяется  решением  конкретных  задач, 

которые совместно обсуждаются преподавателем и слушателями; 

-  передача    знаний  не  сводится  к  пассивному  запоминанию,  а  к  их  осмыслению  и 

применению на практике; 

-  формой  общения  преподавателя  со  слушателем  становится  не  научение,  а  взаимный 

обмен информацией, что предполагает самостоятельную творческую работу; 

-инициатором и ведущим в образовательном процессе выступает сам учитель; 

-  характер  отношений  -  попеременное  доминирование  или  равенство  преподавателя  и 

учителя. 

Практика  показывает,  что  такая  демократичная  образовательная  модель  может      успешно  

применяться  в  процессе  обучения  взрослых   людей в системе повышения квалификации 

на  уровневых  курсах.  Много  внимания  уделяется  внедрению  и  распространению  опыта 

«Назарбаев  Интеллектуальные  школы»  в  практику  учителя.  Ведь  стратегическая  цель 

образовательной политики Казахстана – компетентностный подход.  

Идеи    модуля    «Новые    подходы  в  преподавании  и    обучении»    развивают  

собственное    мышление    учителей,  процесс  формирования  метасознания  по  вопросам,  как 

учащимся можно помочь понять  и взять на себя ответственность за собственное обучение 

таким образом, чтобы они могли в дальнейшем продолжать обучение самостоятельно.  

«Обучение критическому  мышлению»  предполагает развитие способности преподавателей 

к  критическому  оцениванию  собственной  практики,  применению  и  оцениванию  новых 

подходов в работе обязывает к развитию критического мышления учащихся как способности 

к синтезу информации и идей, к суждению об их достоверности и относительной важности, к 

готовности  делать  выбор  в  отношении  своего  обученияи  подвергать  осмыслению  и 

переосмыслению  идеи  других  учеников.    «Оценивание  для  обучения  и  оценивание 

обучения»  даёт  учителю  и  ученику  возможность  понять,  как  они  учат/учатся,  чтобы 

прогнозировать последующие шаги в обучении.

 

На всех этапах  обучения на курсах  нужно  сформировать  у учителей положительную 

мотивацию  к  использованию  ИКТ.  Данная  технология  способна  улучшить    обучение 

учащихся    через  аудио-видео,  сетевые  материалы,  цифровые  средства  информации.  

Использование в  обучении  новых информационных  технологий   позволяет   формировать 

специальные  навыки  у  педагогов,  делает  уроки  более  наглядными  и  динамичными, 

29 

эффективными,  облегчит  их      работу    на  уроке  и  способствует    формированию  ключевых 

компетенций  учащихся.  На  курсах  необходимо  оказать  помощь  учителям  в  определении 

потребностей  обучения  всех  учащихся  их  класса  через модуль  «Обучение талантливых 

и  одаренных  учеников».  На  практике    показать  учителям  наиболее  важные  способности  и 

умения  /познавательные,  творческие,  особенности  эмоциональной  сферы/,  подлежащие 

развитию  у  одаренных  и  талантливых  детей  и  как  их  развивать.  Данный  модуль 

предполагает  рассмотрение  ряда  аспектов:  определение  потребностей  талантливых  и 

одарённых учеников, пересмотр в сторону расширения учебных программ, способствующих 

обогащённому  обучению  всех  учеников,  выбор  дифференцированной  стратегии 

преподавания и обучения, способствующей удовлетворению потребностей всех учащихся.

 

   Один  из    рассматриваемых  модулей  Программы  –  «Преподавание  и  обучение  в 

соответствии  с  возрастными  особенностями  учеников».  Учителя    помнят  основные 

теоретические  постулаты,  что  у  каждого  возраста  –  свои  психологические,  физические, 

умственные  особенности  из  предмета  «возрастная  педагогика  и  психология»,  но  в  ходе  

учебного    процесса  случается,  что  в  погоне  за  выполнением    учебной  программы    порой 

забывают об  этом: завышают сложность задания, дают  непосильный объём работы. Данная  

Программа    помогает  расставить    правильные    акценты,  например:    уровни    метасознания, 

которые  наблюдаются    у  учеников  разных  возрастов,  адекватные  их  возрастным 

особенностям  стратегии  для  построения  конструктивного  диалога,  соответствуют  детям 

разных возрастов.

 

Тематика  модуля  «Лидерство  и  управление»  дает  возможность  педагогам  

поразмышлять  о  характере    профессионального  интереса  через  собственную  рефлексию. 

Например, 

 



Я хотел бы улучшить ...



Я хочу разработать новый способ

В  процессе  обучения  мы  видим  проявление  самостоятельности,  независимости, 

новизны    у  педагогов,  в  группе  практически  каждый  может  быть  лидером.  Учителя 

становятся  генераторами  нового  знания,  демонстрируют    «инновационное  поведение», 

побуждают к действию других при  совместной деятельности.   

Литература: 

1.

www.allbest.ru

;

2.Научно-методическое сопровождение персонала школы:

педагогическое  консультирование  и супервизия [Текст]: Монография/  

М.Н. Певзнер,  О.М. Зайченко , В.О. Букетов, С.Н.Горычева, А.В.Петров,  А. Г. Ширин / Под 

ред. М. Н. Певзнера,  О. М. Зайченко . – Великий Новгород: НовГУ им. Ярослава Мудрого; 

Институт образовательного маркетинга и кадровых ресурсов, 2002. – 316 с. 

жүктеу/скачать 9,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: