анасарка, пульс минутына 76 рет, АҚ 120/80 мм с.б. Қан талдауында: гемоглобин 130 г/л, тромбоциттер 240х109/л, ЭТЖ -36 мм/сағ. Несеп талдауында: салыстыр. тығыз. 1023, тәулігіне нәруыз -16 г, көру аймағында лейкоциттер -2-4, эритроциттер -жоқ, гиалинді цилиндрлер. Қанның жалпы нәруызы 43 г/л, альбумин 17 г/л, креатинин 106 мкмоль/л, холестерин 14,56 ммоль/л. Бүйрек биопсиясынан күтүге болатын көрініс:
* сәулелік микроскопияда қалыпты шумақшалар және электрондық микроскопияда подоциттердің аяқ өсінділерінің диффузды бірігуі
* диаметрі 1-2 мм көптеген ұсақ кисталар
* көптеген субэпителиалды электронды-тығызды депозиттерімен шумақшалық базальді
мембраналардың қалыңдауы
* IgG шумақшаның базальді мембранасаның бойымен сызықтанып жиналуы
* шумақшада конго-рот және Т тиофлавинмен боялған аморфты массаның жиналуы
A
~~23 жастағы белсенді жегілік нефриті бар науқаста кенеттен терісінде көгерулер, мұрнынан қан кету, кейіннен макрогематурия және олигурия пайда болған. Клиникалық хаттамаға сәйкес
жіті ДВС -синдромының дамуын растау үшін шұғыл жүргізілетін зерттеу:
* тромбоциттердің санын және фибриногеннің мөлшерін анықтау
* протробиндік индекс және қандағы креатининнің концентрациясы
* қанның ағу уақыты және рекальцификацияның белсенген уақыты
* белсендірілген бөлшектік тромбопластиндік уақыт және эритроциттердің саны
* халықаралық қалыптандырылған қатынас және қандағы зәр қышқылы
A
~~Науқас Е., 20 жаста, студент. 17
жасында жіті ревматоидты артритпен ауырған, преднизолонның (максимальді 15 мг тәулігіне) курсымен ем қабылдаған. Ауру басталғаннан бастап 2 жылдан соң жыл бойы нефротикалық синдромның қалыптаса бастауымен үдеп бара жатқан протеинурия байқалған: тәуліктік протеинурия 10 г, жалпы нәруыз -46г/л, альбумин -12 г/л, холестерин -9, 88 ммоль/л, ЭТЖ -60 мм/сағ. Клиникалық хаттамаға сәйкес нефропатияның болжамды сипаты:
* Интерстициалдық нефрит
* Бүйректің амилоидозы
* Гломерулонефрит
* Бүйрек тамырларының васкулиті
* Жегілік нефрит
A
~~4 жыл бойы
жамбас сүйектерінің остеомиелитімен ауырған 23 жастағы науқаста
ісіну, асцит, гидроторакс пайда болған. Тексеру кезінде нефротикалық синдром, гепатоспленомегалия анықталды. Қандағы тромбоциттер 868х109/л, фибриногенаның құрамы күрт көтерілген. Болжам диагнозы:
* бүйрек зақымдануымен бірге екіншілік амилоидоз
* жұқпадан кейінгі гломерулонефрит
* бауырдың декомпенсирленген циррозы
* гепаторенальді синдром
* миелопролиферативті синдром
A
~~19 жастағы науқаста тұмаудан кейін тұрақты
макрогематурия, ентігу, қан түкіру пайда болған. Көкірек рентгенограммасында -
өкпенің екі жақты симметриялық диссеминирленген зақымдану белгілері байқалған. 2 апта ішінде емделушінің жағдайы нашарлаған, қандағы
креатининнің мөлшері 326 мкмоль/л көтерілген. Болжам диагнозы:
* Гудпасчер синдромы
* жұқпадан кейінгі гломералонефрит
* Вегенер гранулематоз
* геморрагиялық васкулит кезіндегі гломерунефрит
* бронхогендік қатерлі ісікте болатын паранеопластикалық нефропатия
A
~~16 жастағы науқас бел аймағының сыздап ауырсынуы бойынша дәрігерге қаралған. Несебін талдау кезінде
гексагональді кристалдар анықталды. Шолу рентгенограммада іш кескінінде көптегені жеңіл-желпі контрастты біркелкі конкременттер анықталған. Экскреторлық урограммада толысудың кемістігі ретінде тастар көрінеді. Клиникалық хаттамаға сәйкес
нефролитиаздың түрі:
* цистинді уролитиаз
* оксалатты уролитиаз
* фосфатты уролитиаз
* уратты уролитиаз
*
аралас
A
~~16 жастағы науқас бел аймағының сыздап ауырсынуы бойынша дәрігерге қаралған. Несебін талдау кезінде
гексагональді кристалдар анықталды. Шолу рентгенограммада іш кескінінде көптегені жеңіл-желпі контрастты біркелкі конкременттер анықталған. Экскреторлық урограммада толысудың кемістігі ретінде тастар көрінеді. Клиникалық хаттамаға сәйкес диагнозды нақтылау үшін қажет зерттеу.
* цистиннің тәуліктік экскрециясын
* несеп қышқылының деңгейін
* еркін және ионизирленген кальцийді
* оксалаттардың тәуліктік экскрециясы
* қан сарысуындағы фосфор деңгейін
A
~~16 жастағы науқас бел аймағының сыздап ауырсынуы бойынша дәрігерге қаралған. Несебін талдау кезінде
гексагональді кристалдар анықталды. Шолу рентгенограммада іш кескінінде көптегені жеңіл контрастты біркелкі конкременттер анықталған. Экскреторлық урограммада толысудың кемістігі ретінде тастар көрінеді. Клиникалық хаттамаға сәйкес емдеу бойынша сіздің кеңесіңіз:
* күніне 3-4 л сұйықтық ішу, несепті сілтілендіру
* ілгектік диуретиктер, тұзсыз емдәм
* күніне 2 л сұйықтық ішу, фитолизин
* тұзсыз емдәм, цитраттық қоспалар
* нәруызсыз емдәм, минералдық су
A
~~47 жастағы науқаста 3 дәрежедегі семіздік (дене салмағы 115 кг, бойы 178 см), артериалдық гипертензия (АҚ 180/100 мм с.б.,), гиперлипидемия және глюкозаға толеранттылықтың бұзылуы бар. Өз бетінше ашығумен емделгенде салмағы бірден төмендеп, тізе буындарында ауырсыну пайда болып, оң тобық буындарының артриті дамыған. Дәрігер полиартрит диагнозын қойып, диклофенак тағайындаған, әсері болған. Клиникалық хаттамаға сәйкес қажет лабораторлық тексеру:
* несептік қышқылдың деңгейін
* жалпы нәруыз бен трансаминаздардың деңгейін
* оксалаттардың тәуліктік экскрециясын
* цистиннің тәуліктік экскрециясын
* қан сарысуындағы креатининді
A
~~64 жастағы науқаста кенеттен аяқ бақайлары, тобық күмбезінің терісі қызарып, ауырсынып, ісініп, қызуы 39оС дейін көтеріліп, ауырсыну бірнеше күнге дейін созылған. Кейін ауру бір айға жуық жоғалған. Қазіргі уақытта бұл үзіліс аптаға дейін созылатын болған. Диклофенак қабылдайды, ауруды басатын жақпамай, гель қолданады. Артериалдық гипертензия бойынша аптасына 3 рет 80 мг фуросемид қабылдайды. Тұқым қуалаушылық - туған әпкесі мен ағасының буындары ауырған, артериалдық гипертензия, қол саусақтарының ұшында тофустар болған. Тексеру кезінде: АҚ 180/100 мм с.б., қандағы креатинин 1,8 мг/дл, ШФЖ 26 мл/мин, несептік қышқыл 7,8 мг/дл, холестерин 500 мг/дл жоғары, несеп қышқылының экскрециясы тәулігіне 488 мг. Бүйректегі өзгерістер:
* Ураттық нефропатия-бастапқы бүйрек жеткіліксіздігі сатысындағы созылмалы интерстициалдық нефрит. Артериалдық гипертензия.
* Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі сатысындағы дәрілік генездегі созылмалы тубулоинтерстициалдықі нефрит
* Бүйрек қызметінің бұзылуымен созылмалы гломерулонефрит
* Бүйрек зақымдануымен бірге екіншілік амилоидоз. Артериалдық гипертензия
* Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі,
терминальді сатысы
A
~~64 жастағы науқаста кенеттен аяқ бақайлары, тобық күмбезінің терісі қызарып, ауырсынып, ісініп, қызуы 39оС дейін көтеріліп, ауырсыну бірнеше күнге дейін созылған. Кейін ауру бір айға жуық жоғалған. Қазіргі уақытта бұл үзіліс аптаға дейін созылатын болған. Диклофенак қабылдайды, ауруды басатын жақпамай, гель қолданады. Артериалдық гипертензия бойынша аптасына 3 рет 80 мг фуросемид қабылдайды. Тұқым қуалаушылық - туған әпкесі мен ағасының буындары ауырған, артериалдық гипертензия, қол саусақтарының ұшында
тофустар болған. Тексеру кезінде: АҚ 180/100 мм с.б., қандағы креатинин 1,8 мг/дл, ШФЖ 26 мл/мин, несептік қышқыл 7,8 мг/дл, холестерин 500 мг/дл жоғары, несеп қышқылының экскрециясы тәулігіне 488 мг. Сіздің емдеу тактикаңыз:
* аллопуринол, гемодиафильтрация, АҚ коррекциялау
* свежезамороженная плазма, преднизалон, АҚ коррекциялау
* спазмолитики, преднизалон, АҚ коррекциялау
* пентоксифиллин, канефрон, АҚ коррекциялау
* цистон, гемодиафильтрация, АҚ коррекциялау
A
~~62 жастағы науқас бел аймағындағы ауырсынуға, әлсіздікке, мазасыздыққа, бетінің ісінуіне шағымданған. Омыртқаның бел бөлімінің
түбіршікті синдромы бар остеохондроз 15 жыл бойы мазалайды,
үнемі ауырсынуды басатын дәрі-дәрмектер қабылдайды. АҚ 135/80 мм с.б.Бел аймағын соққылағанда екі жақта әлсіз ауырсынады. ЖҚА: лейкоциттер 6000/ мл, гемоглобин 11г/дл, ЭТЖ 12 мм/сағ. ЖНА :салыстыр.салмағы 1013, көру аймағында - лейкоциттер 20-30, эритроциттер 100, нәруыз 0,066 г/л, бактериялар жоқ. БҚА: креатинин 1.6 мг/дл, (нормасы 1,4 дейін), калий 5,0 ммоль/л, несептік қышқылы 6,0 мг/дл (нормасы 6,5 дейін). УДЗ бүйректің көлемдері кішірейген, эхогендігі жоғарылаған, табақша-түбек жүйесі кеңеймеген. Науқастағы нефрологиялық синдромның гензі:
* несептік
* нефротикалық
* гипертензиондық
* түтікшелк дисфункция
* созылмалы бүйрек жетіспеушілігі
A
~~62 жастағы науқас бел аймағындағы ауырсынуға, әлсіздікке, мазасыздыққа, бетінің ісінуіне шағымданған. Омыртқаның бел бөлімінің
түбіршікті синдромы бар остеохондроз 15 жыл бойы мазалайды,
үнемі ауырсынуды басатын дәрі-дәрмектер қабылдайды. АҚ 135/80 мм с.б. Бел аймағын соққылағанда екі жақта әлсіз ауырсынады. ЖҚА: лейкоциттер 6000/ мл, гемоглобин 11г/дл, ЭТЖ 12 мм/сағ. ЖНА: салыстыр. салмағы 1013, көру аймағында - лейкоциттер 20-30, эритроциттер 100, нәруыз 0,066 г/л, бактериялар жоқ. БҚА: креатинин 1.6 мг/дл, (нормасы 1,4 дейін), калий 5,0 ммоль/л, несептік қышқылы 6,0 мг/дл (нормасы 6,5 дейін). УДЗ бүйректің көлемдері кішірейген, эхогендігі жоғарылаған, табақша-түбек жүйесі кеңеймеген. Сіздің болжам диагнозыңыз:
* анальгетикалық нефропатия
* созылмалы гломерулонефрит
* бүйрек амилоидозы
* созылмалы пиелонефрит
* диабеттік нефропатия
A
~~33 жастағы науқас өз бетімен спазмолитиктер, анальгетиктер қабылдаса да бел аймағының сыздап ауырсынуы басылмаған соң дәрігерге қаралды. Анамнезінде – қайталамалы несеп жолдарының инфекциясы, үнемі дәрілік шөптерден дайындалған уроантисептиктерді қабылдайды. Несепте үнемі сілтілі реакция (рН 7,0 жоғары), нәруыз 0,06-0,3, көру аймағында - лейкоциттер 8-12, эритроциттер 30-40 дейін, бактериялар бар.
Несептің себіндісінен мезгіл-мезгіл ішек таяқшалары, клебсиелла, протей анықталған. Экскреторлы урограммада - сол жақ бүйрегінде
коррал тәрізді тас байқалған. Қандағы креатинин -1,3 мг/дл, несептік қышқыл -6,8 мг/дл, холестерин -300 мг/дл. Науқаста уролитиаздың себебі:
* зәр шығару жолдарының қайталамалы инфекциясы
* спазмолитиктерді жиі қабылдау
* анальгетиктерді жиі қабылдау
* пурин алмасуының бұзылысы
* тұқым қуалаушылық дисметаболикалық нефропатия
A
~~Науқас 38 жаста. Өзінің денсаулығын жақсы деп ойлаған. Физикалық жүктемеден кейін (ыстық күнде картоп қазған, сұйықтық ішпеген) бел аймағында қысқа уақытты ауырсыну және "қарқынды" несептің болуына байланысты дәрігерге қаралды. Жанұялық анамнез: әкесінде
уратты нефролитиаз, артық салмақ; әкесі жағындағы атасында
буын синдромы болған және
уремиядан қайтыс болған. Сіздің болжам диагнозыңыз:
* уратты нефропатия
* созылмалы пиелонефрит
* нефроптаз
* бүйрек туберкулезі
* бүйрек дамуының аномалиясы
A
~~27 жастағы әйел бел аймағындағы ауырсыну мен жоғары дене температурасына шағымданады. Жағдайының нашарлағанына 2 күн болған. Соңғы бірнеше сағатта науқас 2 рет құсқан. Анамнезінде созылмалы аурулары жоқ,
3 ай бұрын жіті циститпен ауырған. Об-ті: қызба 39,5оС, пульс минутына 125 рет, АҚ 100/60 мм с.б. Зәр шығаруы бұзылмаған, ауырсынусыз. Диурезі қалыпты. ЖҚА: Нв 135 г/л, лейкоциттер 14х109/л. БҚА: мочевина 14,0 ммоль/л, креатинин 106 мкмоль/л, С-реактивті белок 120мг/л. ЖЗА: белок++, лейкоциттер++. УДЗ: тостағанша-түбекше жүйесі екі жағында кеңеймеген, түбекшелердің кілегей қабықтарының қабынулық тығыздалуы анықталды. Болжам диагнозы:
* Жіті пиелонефрит
* Созылмалы пиелонефрит
* Жіті гломерулонефрит
* Созылмалы гломерулонефрит
* Жіті бүйрек жеткіліксіздігі
A
~~27 жастағы әйел бел аймағындағы ауырсыну мен жоғары дене температурасына шағымданады. Жағдайының нашарлағанына 2 күн болған. Соңғы бірнеше сағатта науқас 2 рет құсқан. Анамнезінде созылмалы аурулары жоқ, 3 ай бұрын
жіті циститпен ауырған. Об-ті: қызба 39,5оС, пульс минутына 125 рет, АҚ 100/60 мм с.б. Зәр шығаруы бұзылмаған, ауырсынусыз. Диурезі қалыпты. ЖҚА: Нв 135 г/л, лейкоциттер 14х109/л. БҚА: мочевина 14,0 ммоль/л, креатинин 106 мкмоль/л, С-реактивті белок 120 мг/л. ЖЗА: белок++, лейкоциттер++. УДЗ: тостағанша-түбекше жүйесі екі жағында да кеңеймеген, түбекшелердің кілегей қабықтарының қабынулық тығыздалуы анықталды. Лейкоцит, С-реактивті ақуыздың жоғарылауы, протеинурия және лейкоцитурия ... көрсетеді.
* бүйрек түбекшелерінің жіті бактериалдық қабынуын
* бүйрек түбекшелерінің созылмалы бактериалдық қабынуын
* бүйрек паренхималарындағы
жіті қабыну процесін
* бүйректің жіті инфарктісін
* бүйректің папиллярлық некрозын
A
~~27 жастағы әйел бел аймағындағы ауырсыну мен жоғары дене температурасына шағымданады. Жағдайының нашарлағанына 2 күн болған. Соңғы бірнеше сағатта науқас 2 рет құсқан. Анамнезінде созылмалы аурулары жоқ,
3 ай бұрын жіті циститпен ауырған. Об-ті: қызба 39,5оС, пульс минутына 125 рет, АҚ 100/60 мм с.б. Зәр шығаруы бұзылмаған, ауырсынусыз. Диурезі қалыпты. ЖҚА: Нв 135 г/л, лейкоциттер 14х109/л. БҚА: мочевина 14,0 ммоль/л,
креатинин 106 мкмоль/л, С-реактивті белок 120 мг/л. ЖЗА: белок++, лейкоциттер++. УДЗ: тостағанша-түбекше жүйесі екі жағында да кеңеймеген, түбекшелердің кілегей қабықтарының қабынулық тығыздалуы анықталды. Клиникалық хаттамаға сәйкес емдеу тактикасы:
* ампициллин 500 мг б/е 6 сағат сайын
* левофлоксацин 500 мг тәулігіне 1 рет 10 күн
* нитроксолин 0,1 г тәулігіне 4 рет
* гентамицин 1 г б/е 8 сағ сайын
* триметоприм-сульфаметоксазол 400 мг 12 сағат сайын
A
~~35 жастағы әйел басының ауысынуына және зәрінің түсінің өзгеруіне (зәрі қызыл реңді) шағымдады. Белінің ауырсынуы, дизуриялық симптомдар жоқ. Бұрын өзін саумын деп санаған. Ісіктер жоқ. Дене қызуы 36,6о С. АҚҚ 220/120 мм.с.б.. Іші жұмсақ, пальпацияда екі жағында да тығыз, ауырсынатын ұзындығы 13-14 см. ісікке ұқсас зат анықталады. Көз түбінде –
Салюс – Гунн симптомы, 2 сатысы. Қанда: Нв -151 г/л, лейкоцит 6,2х109/л, ЭТЖ 15 мм/сағ. Зәрде: салыстырм. Тығыздық -1,010, белок – 1,66г/л, эритроцит 20-30 көру айм. Креатинин 340 мкмоль/л. Сіздің болжам диагнозыңыз:
* Поликистозды бүйрек ауруы
* Бүйректің қатерлі ісігі
* Жыныс бездерінің патологиясы
* Зәртас ауруы
* Бүйректас ауруы
A
~~27 жастағы науқасты басының ауырсынуы, шөлдеу, жүрек айнуы, құсу, мұрыннан қан кетулер, әлсіздік, тәбетінің нашарлауы мазалайды.
10 жыл бойы ауырады. Объективті: бозғылт, теріде қасыған іздер, белден ұрғылау симптомы екі жақта оң. АҚ - 180/100 мм с.б. ЖСЖ – минутына 100 рет. Қанда: Нв–96 г/л, эрит–2,8 млн., лейк-8,2 мың, ЭТЖ-35 мм/сағ, мочевина–16 ммоль/л, креатинин– 0,250 ммоль/л. Зәр анализі: сал. тығ-1005, белок-4,5 г/л, лейкоциттер – 8-12 к/а, эрит – 20-25 к/а. Науқаста дамыған неғұрлым мүмкін асқыну:
* Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі
* Жедел бүйрек жетіспеушілігі
* ШТҰ-синдром
* Бауыр жетіспеушілігі
* Гипертониялық криз
A
~~32 жастағы науқас бел тұсындағы ауырсынуға, ауырсынумен жиі зәр шығаруға, дене қызуының 39оС дейін көтерілуіне, қалтырауға шағымданады. Бір апта бұрын суық тигеннен кейін ауырған. Объективті: АҚ-160/80 мм с.б. Пульс-минутына 90 рет. Оң жақта белден ұрғылау симптомы оң. Қанда: лейк-10,2 мың, ЭТЖ-32 мм/сағ. Зәр анализі: бұлдыр, сал. тығ-1018, белок-0,036 г/л,
лейкоциттер – көру аймағын толық жапқан. Клиникалық хаттама бойынша неғұрлым тиімді тағайындау:
* Антибиотиктер
* Амнохинолин туындылары
* Глюкокортикоидтар
* Стероидты емес қабынуға қарсы препараттар
* Сульфаниламидтар
A
~~40 жастағы науқас әйел шап аймағына берілетін бел тұсындағы ауырсынуға, зәр шығарғанда ашуға, жүрек айнуына, құсуға шағымданады. Қанда: лейк-8,6 мың, ЭТЖ-24 мм/сағ, мочевина-9,2 ммоль/л, креатинин-0,120 ммоль/л. Зәр анализі: сал. тығ. - 1018, лейк. - 5-6 көру аймағында, эр-20-25 көру аймағында,
оксалаттар +++, фосфаттар ++. Клиникалық хаттама бойынша неғұрлым тиімді тағайындау:
* Спазмолитиктер
* Уросептиктер
* Антибиотиктер
* Қабынуға қарсы препараттар
* Амнохинолин туындылары
A
~~Асимметриялы зақымдану, бүйрек тостағанша мен түбекшесінің және несепағардың жоғарғы 1/3 бөлігінің кеңеюі ... тән.
* пиелонефритке
* бүйрек амилоидозына
* бүйрек туберкулезіне
* гломерулонефритке
* бүйрек-тас ауруына
A
~~В. атты 42 жастағы созылмалы гломерулонефрит диагнозымен ұзақ уақыт бойы есепте тұратын науқаста, АҚ - 200/120 мм. с.б.б, қабақтардың шамалы ісінуі,
креатинин - 0,670 ммоль/л, мочевина - 6,1 ммоль/л. Клиникалық хаттама бойынша ең тиімді әдіс:
* Гемодиализ
* Антибактериальды терапия
* Преднизолонмен пульс-терапия
* Цитостатиктер
* Бүйрек трансплантациясы
A
~~Науқас Н., 32 жаста, баспамен ауырған. 2 аптадан кейін қабақ ісінуі, әлсіздік, жұмысқа қабілеттілігі төмендеген, ал 1 айдан соң – бел аймағының, жыныс мүшелері ісінген. Зәр анализі: сал тығ-1021, ақуыз-4,0 г/л, эр-15-20 көру алаңында, препаратта гиалинді цилиндрлер. Клиникалық хаттама бойынша неғұрлым тиімді тағайындау:
* глюкокортикоидтар
* антиагреганттар
* антикоагулянттар
* иммуномодуляторлар
* антибиотиктер
A
~~Клиникалық хаттама бойынша
созылмалы пиелонефриттің өршуін дәлелдеу үшін жүргізілетін зерттеу:
* Нечипоренко сынамасы
* Реберг сынамасы
* Зимницкий сынамасы
* зәрдің жалпы анализі
* тәуліктік протеинурияны анықтау
A
~~Науқас М., 35 жаста, массивті ісіну фонында келесі лабораторлық өзгерістер анықталды: анемия, гиперхолестеринемия, массивті протеинурия. Барынша дұрыс диагноз:
* Созылмалы гломерулонефрит
* Жедел пиелонефрит
* Жедел пиелонефрит
* Гломерулонефрит
* Дәрілік нефропатия
A
~~Науқас А., 31 жаста, бел аймағындағы ауырсыну сезіміне, дене қызуының 37,6 оС жоғарылауына, жиі зәр шығаруға шағымданады. Объективті: жалпы жағдайы орташа ауырлықта. Қабақтардағы ісіну. Жүрек тондары тұйықталған, ырғақты. АҚ 130/80 мм.с.б.б. пульс 80 рет мин. ЖҚА эр 3,5, Нб 130г/л, Лейк 12, ЭТЖ 20 мм/сағ, ЖЗА сал. тығ 1012, белок 0,066, Лейк 25-30к.а., эпителий 6-8, бактериурия. Бүйрек УДЗ: созылмалы пиелонефриттің белгілері. Екі бүйректе майда конкременттер анықталады.
Антибиотикотерапияны тағайындау үшін жүргізілетін зерттеу әдісі:
* зәрді бактериологиялық егу
* қандағы мочевина деңгейін анықтау
* қандағы креатинин деңгейін анықтау
* тәуліктік белок жоғалтуын анықтау
* Реберг Тареев сынамасы
A
~~Жүкті әйел, 30 жаста. Жүктілік мерзімі 25-26 апта. Бел аймағындағы ауырлық сезіміне. Жиі зәр шығаруға шағымданады. ЖҚА: НВ-112, ЭТЖ-25 мм/сағ, ЖЗА: сал тығ 1012, белок 0.066, лейкоцит-15-16, бактериурия ++. Инфекцияның ену жолы:
* уриногенді
* гемотогенді
* контагиозды
* лимфогенді
* аралас
A
~~Науқас Н., 65 жаста қабылдау бөліміне жүрек айну, құсу, айқын әлсіздік, ұйқышылдық, тері қышуы, диурез төмендеуіне шағымданып келді. Анамнезі: көп жылдан бері
созылмалы пиелонефритпен ауырады. Соңғы 6 айда жоғарыда көрсетілген симптомдар байқалған. Объективті: Жалпы жағдайы ауыр. Тері жабындысы сарғаю белгілерімен бозғылт түсті, құрғақ, қасыған іздер көрінеді. Бет аймағында ісіну бар. ЖҚА; эрит 2,5х10, HB-75, ЭТЖ-8,9х10,- 15мм/сағ. БАК: креатинин-117 мкмоль/л, мочевина-10,5ммоль/л, жалпы ақуыз - 65г/л, кальций - 2,5 ммоль/л, натрий - 160 ммоль/л. Клиникалық хаттама бойынша
созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің дәрежесін анықтау үшін қажет зерттеу:
* шумақтық фильтрацияның жылдамдығын
* қалдық азотты
* қандағы калий мөлшерін
* тәуліктік протеинурияны
* қандағы натрий мөлшерін
A
~~27 жастағы науқас әйел,
жүйелі склеродермиямен төрт жылдан бері ауырады. Бел аймағының ауырсынуына, бас айналуы, тәбетінің және еңбекке қабілетінің төмендеуіне, ұйқысының бұзылуына, жүрек айнуы мен құсуға шағымданады. Объективті: жалпы жағдайы ауыр. Тері жамылғысы қуқыл, «қасыну» іздері бар. Өкпесінде әлсіреген везикулалық тыныс, бірен-саран құрғақ сырылдар. АҚ 150/90 мм сын. бағ. Қан анализінде: эрит. 2,3х1012/л, Нв 90г/л, мочевинасы 25ммоль/л;
креатинині 742 мкмоль/л; калий 6,4 ммоль/л. Несеп анализінде: салыс.тығ. 1010, белок 4,5г/л, лейк. 15-17 к/а, эрит. 3-5 к/а. Клиникалық хаттамаға сәйкес емдеудің тиімді тәсілі:
* Гемодиализ
* Плазмаферез
* Гемоферез
* Бүйрек трансплантациясы
* Перитонеальді диализ
A
~~25 жасар ер адам созылмалы гломерулонефритпен ауырады. Қан анализінде: гемоглобин – 96 г/л, эритроциттер – 2,8 млн., лейкоциттер – 8,2 мың, ЭТЖ – 35 мм/ч., мочевина – 16 ммоль/л, креатинин – 0,250 ммоль/л. Зәр анализінде: сал. тығ. – 1005, белок – 4,5 г/л, лейкоциттер – 8-12 к/а, эритроциттер 20-25 к/а. Клиникалық хаттама бойынша гломерулонефритте ең тиімді кешенді терапиясы:
* Цитостатиктер + кортикостероидтар + антиагрегантар + антикоагулянттр
* Цитостатиктер+ антибиотиктер+ иммуномодуляторлар+ антиагреганттар
* Цитостатиктер+стероидты емес қабынуға қарсы дәрмектер+антиагреганттар+ антикоагулянттар
* Антибиотиктер + кортикостероидтар +антиагреганттар +антикоагулянттар
* Цитостатиктер + антибиотиктер + антиагреганттар +антикоагулянттар
A
~~24 жасар науқас Ж., басының ауруы, шөлдеу, жүрек айнау, құсу, мұрнынан қан кету, әлсіздік, тәбетінің төмендеуі мазалайды. 10 жыл көлемінде ауырады. Бірнеше рет стационарда ем қабылдаған. Объективті: бозғылт, теріде қасылған іздер, бел аймағында ұрғылау симптомдары екі жағында да оң мәнді. АҚ – 180/110 мм. сын. бағ. ЖЖЖ – 100 рет/мин. Қанда: гемоглобин – 96 г/л, эритроциттер – 2,8 млн., лейкоциттер – 8,2 мың, ЭТЖ – 35 мм/ч, мочевина – 16 ммоль/л, креатинин – 0,250 ммоль/л, билирубин 22 ммоль/л. Зәр анализінде: салыстырмалы тығыздығы – 1005 г/л, протеинурия – 4,5 г/л, эритроциттер – 20-25 көру алаңында, лейкоциттер – 8-12 көру алаңында. Клиникалық хаттама бойынша дұрыс диеталық нұсқау:
* жануар ақуызы тәулігіне 20 г дейін
* сұйықтық тәулігіне 2 литрге дейін
* тұз тәулігіне 3 г дейін
* майлар тәулігіне 90г дейін
* көмірсулар тәулігіне 50г дейін
A
~~Диффузды-токсикалық зобы бар науқасқа аппендэктомия жүргізілгенде жалпы жағдайы кенеттен нашарлады. Науқаста қозу, дене қызуыгың 390 дейін жоғарылауы, жүрек айнуы, құсу, кіші дәретінің жиілеуі байқалды. ЖСЖ-120/ мин. АҚ – 195/85 мм. сын. бағ. Кейін есінің психикалық қозушылығына ауысты, жүрек-тамыр шамасыздығы күшейе түсті. Науқаста мына асқыну болуы мүмкін:
* тиреотоксикалық криз
* сепсис
* гипертониялық криз
* өкпе артерияларының тромбоэмболиясы
* мидың қан айналуының жедел бұзылуы
A
~~Науқас 45 жаста. Шағымдары: қозғыштық, тершеңдік, жүрегінің соғуы. Қарағанда: науқас тынымсыз, тері жабындылары ылғалды, қалыпты түстес. Жүрек тондары күшейген, тахикардия, ЖСЖ 125 рет мин. АҚҚ 180/90 мм.с.б.б.
Сіздің диагнозыңыз:
* Тиреотоксикоз
* Гипотиреоз
* Кон ауруы
* Феохромацитома
* Эутиреоз
A
~~35 жастағы науқас әйел, қатты күйзелістен кейін аса тершеңдік, ашушаңдық пайда болып, салмақ жоғалтқанын айтады. Объективті: бойы – 170 см, салмағы–55кг. Терінің айқын гипергидрозы, қол саусақтарының треморы. Жүрек шекаралары солға ығысқан, тондары күшейген, жүрек ұшында систолалық шу, ЖСЖ – минутына 150 рет, АҚ - 140/70 мм с.б.
Қалқанша бездің 2 дәрежелі ұлғаюы. Негізгі зат алмасу 20 пайызға артқан. Ашқарындық гликемия - 6,3 ммоль/л. Қандағы холестерин - 7,0 ммоль/л. Неғұрлым деректі зерттеу тәсілі:
* Т3, Т4, тиреотроптық гормонды зерттеу
* ЭХОКГ
* АҚ тәуліктік мониторлау
* Қалқанша бездің пункциясы
* Гликозирленген гемоглобинді зерттеу
A
~~37 жасар ер адамда стресстен кейін ашушаңдық, дене қызуының көтерілуі, жоғары тершеңдік пайда болды. Соңғы алты айда 7 кг арықтады. Бойы -176см, салмағы-61кг. Қол саусақтарының дірілі, тері гипергидрозы байқалады.
2 деңгейлі қалқанша безінің ұлғаюы көрінеді. ЖСЖ мин- 134 рет, АҚ - 150/75 мм сын. бағ. Негізгі алмасу 20% жоғарылаған. Ашқарынға гликемия - 6,2 ммоль/л. Маңызды зерттеу әдісі:
* Т3, Т4, тиреотроптық гормонды зерттеу
* Қалқанша безінің КТ
* АҚ тәуліктік мониторингі
* Қалқанша безінің пункциясы
* Гликозилирленген гемоглобинді зерттеу
A
~~22 жастағы әйел, жүрек соғуының жиілеуі, эмоциональді лабильділік, агрессиялылық, 2 айда 8 кг салмақ тастағанына шағымданып қаралды. Әйел астениялық типті, терінің гипергидрозы,
«телеграф бағанасы» симптомы. ЖСС 120 рет мин.
Қалқанша безі біртекті ұлғайған, аздаған экзофтальм. Емдеу жоспарына бірінші кезекте қосқан тиімді:
* Тиреостатиктерді
* b-блокаторларды
* Калий дәрмектерін
* Тиреоидты дәрмектерді
* Седативті дәрмектерді
A
~~Тиреостатикалық препараттардың тиімсіздігі немесе тағайындауға қарсы көрсетпелері болғанда "таңдамалы ем" болып табылады:
* Струмэктомия
* Радиоактивті йодпен терапия
* β-блокаторлармен терапия
* Глюкокортикоидтермен терапия
* литий препараттарымен терапия.
A
~~Диффузиялық уытты зобты емдеуде патогенездік препараттарға жатады:
* Тиреостатиктер
* Седативтік
*
АПФ тежегіштері
* Левотироксин
* β-блокаторлар
A
~~Диффузиялық уытты зоб патогенезінде маңызды:
*Тиреоиджандандырғыш антиденелердің жоғары өнімі
*ТТГ жоғары өнімі
*Тиреоидблоктауыш антиденелердің жоғары өнімі
*Қалқанша без тінінің лимфоидтық инфильтрациясы
*Фолликулдардың аутоиммундық күйреуі.
A
~~Диффузиялық уытты зоб үшін сипатты гормоналдық профиль:
*ТТГ↓, Т3 және Т4↑
*ТТГ↑, Т3 және Т4↑
*ТТГ қалыпты, Т3 және Т4↑
*ТТГ↑, Т3 және Т4↓
*ТТГ, Т3 және Т4 қалыпты
A
~~Диффузиялық уытты зобы бар жүкті әйелдерде қолдануға рұхсат берілетін дәрмек:
* пропилтиоурацил
* мерказолил
* тирозол
* левотироксин
* калий иодиді
A
~~Мерказолилді қолдануда дамуы мүмкін жағымсыз әсер:
*агранулоцитоз
*ЭТЖ жылдамдауы
*гипогликемия
*лейкоцитоз
*гипергликемия.
A
~~Қалқанша безінің
С клеткалы қатерлі ісігіне тән:
*тез инфилтративті өсу, компрессивті синдром дамуымен
*қалқанша безінің мультифокальді зақымдалуы, ерте гематогенді метастазбен
*қалқанша безінде ірі түйінді құрылымның пайда болуы
*жай үдемелі барысты, лимфогенді метастаздармен
*аталғандардың барлығы
A
~~Аменорея дегеніміз:
* 6 ай және одан көп етеккірдің болмауы
* қысқа етеккір
* қысқа және сирек етеккір
* қысқа жіне аз етеккір
* ауырсынулы етеккір
A
~~Физиологиялық аменореяда науқасқа....
* ем қажет емес
* овуляцияны индукциялау қажет
* циклды витаминотерапия қажет
* циклды гормонотерапия қажет
* психотерапия қажет
A
~~Аналық бездерден бөлінетін жыныстық гормондар:
* эстрогендер, андрогендер, прогестерон
* гонадотропин, рилизинг-гормон, окситоцин
* лютеинизациялаушы, фолликул қуаттандырушы, пролактин
* кортизол, катехоламиндер, альдостерон, андрогендер
* адреналин, норадреналин, дофамин
A
~~Аталық жыныс гормондары:
* тестостерон, андростендион, дегидроэпиандростерон
* эстрадиол, эстрон, эстриол, прогестерон
* дегидроэпиандростерон-сульфат, гонадотропин, рилизинг-гормон
* кортизол, альдостерон, катехоламиндер
* ФСГ, ЛГ, пролактин
A
~~Біріншілік аменореяның жалған түріне тән:
* гормондардың қалыпты көрсеткіштері
* эстроген деңгейінің төмендеуі
* андроген деңгейінің жоғарылауы
* ЛГ/ФСГ қатынасының төмендеуі
* ЛГ-ң тоникалық жоғарылауы
A
~~Біріншілік аменореяның аналық бездік және орталық түрін ажыратуда көмектеседі:
* ФСГ
* ТТГ
* тестостерон
* ЛГ
* пролактин
A
~~Біріншілік аменорея дегеніміз:
* 16 жасқа дейін қыздарда етеккірдің болмауы
* жыныстық қатынаста өмір сүрмейтін қыздарда етеккірдің болмауы
* репродуктивті жастағы әйелде етеккірдің болмауы
* 50 жаста етеккірдің болмауы
* 9-10 жаста келуі
A
~~Жасөспірімдік кезеңде гиперпролактинемияға тән:
* аменорея
* ДЖҚ
* сүт бездерінің гипертрофиясы
* бойының ұзындығы
* бойының қысқа болуы
A
~~Аналық бездер функциясының
климакстік төмендеуін келесі гормонның динамикалық жоғарылауынан көруге болады:
* ФСГ
* ТТГ
* тестостерон
* пролактин
* прогестерон
A
~~Біріншілік аменореяда міндетті түрде тексеру қажет:
* ФСГ, кариотип
*
эстроген, прогестерон, пролактин, сүйекті жасты
* кариотип, ФСГ, пролактин, эстроген
* эстроген, прогестерон, пролактин, кариотип
* кариотип, эстроген
A
~~Климакстік синдромға тән:
* менопауза алдындағы кезеңде жастық инволюция фонында дамитын патологиялық симтомдар комплексi
* менопаузадан кейiнгi кеш кезеңнiң ағымының асқынуына алып келетiн патологиялық
симптомдар комплексi
* етеккiр циклының бiрiншi жартысында дамитын патологиялық симптомдар комплексi
* аналық безiн алып тастағаннан кейiнгi дамитын патологиялық симптомдар комплексi
* нейроинфекция нәтижесiнде дамитын симптомдар комлексi
A
~~52 жастағы науқас жалпы әлсіздікке, тәулігіне 10 ретке дейінгі тасуға, жұмысқа қабілеттіліктің төмендеуіне, ұйқының бұзылуына, ашуланшақтық жағдай, қорқыныш, үрей сезімінің болуына, тітіркенгіштіктің жоғырылауына шағымданады. Соңғы етеккірі 10 ай бұрын болған. Бұл клиника тән:
* климакстік синдромға
* климакстік кезеңге
* перименопаузалық кезеңге
* постракционды синдромға
* постменопаузалық кезеңге
A
~~52 жастағы науқас жалпы әлсіздікке, тәулігіне 10 ретке дейінгі тасуға, жұмысқа қабілеттіліктің төмендеуіне, ұйқының бұзылуына, ашуланшақтық жағдай, қорқыныш, үрей сезімінің болуына, тітіркенгіштіктің жоғырылауына, шағымданғыштықтың болуына шағымданады. Соңғы етеккірі 10 ай бұрын болған. Әйелдер кеңес орнында: климакстік синдром деген диагноз қойылған. Емі:
* орын басушы гормондік терапия
* диета және су процедуралары
* емдік дене шынықтыру
* гомеопатикалық дәрілер
* қосарланған оральді контрацептивтер
A
~~25 жастағы науқаста 6 жыл бұрын бірден етеккірі тоқтаған, бірде – бір рет жүктілік болмаған. Фенотипі әйелдіңкі. Қан сарысуындағы ФСГ концентрациясы 0.3 МЕ/мл (қалыптыда 2-20), пролактин – 16 нг/мл (қалыптыда 2-25).
Гестагенмен және эстрогенмен сынама теріс. Болжам диагноз:
* екіншілік гипогонадотропты аменорея
* аналық бездерінің біріншлік поликистозы синдромы
* біріншілік гонадотропты аменорея
* Шихан синдромы
* климакстік кезең
A
~~18 жастағы У. деген науқаста бірді бір рет етеккірі болмаған. Бойының ұзындығы 140 см., сүт бездері дұрыс дамымаған, жатыры кішкентай және сыртқы жыныс мүшелері гипоплазиялы, жыныстық түктену жоқ. Анықталған диагнозы:
Біріншілік гонадотропты аменорея. Гонадалар дисгенезиясы. Бұл патология келесі синдромға тән:
* Шеревский -Тернер
* Шихана
* адреногенитальды
* Рокитанского-Майера
* Муна-Бидля
A
~~19 жастағы науқас гинеколог-эндокринологқа келді, ол науқасқа:
адреногенитальды синдром диагнозі қойылды, емді бастау қажет:
* диагноз қойылған сәттен бастап
* етеккір қызметі қалпына келгеннен кейін
* жүктілік жоспарланғаннан бастап
* босанғаннан кейін
* науқастың талғамы бойынша
A
~~25 жастағы К. деген науқаста 6 жыл бұрын бірден етеккірі тоқтаған, бірде – бір рет жүктілік болмаған. Фенотипі әйелдіңкі. Қан сарысуындағы ФСГ концентрациясы 0.3 МЕ/мл (қалыптыда 2-20), пролактин – 16 нг/мл (қалыптыда 2-25).
Гестагенмен және эстрогенмен сынама теріс. Диагноз: Екіншілік гипогонадотропты аменорея. Гипофиз ісігі? МРТ, көз түбін және көру қашықтығын зерттеу белгіленген. Томмограммада бас миында өзгерістер анықталған кезде келесі маман ары қарай емді жалғастыруы тиіс:
* нейрохирург
* окулист
* эндокринолог
* терапевт
* невропатолог
A
~~16 жасар қыз диета сақтап 1 ай ішінде 15 кг азған соң, етеккірдің келмеуіне шағымданыды. Менархе 14 жастан, қалыпты, әр 25 күнде 4 күннен, қалыпты көлемде. Бойы 168 см, дене массасы 47 кг. Екіншілік жыныс белгілері қанағаттанарлық. Сүт бездері жақсы дамыған, бөлінділер жоқ. Сыртқы жыныс мүшелері әйелдік тип бойынша қалыптасқан. Болжам диагноз:
* гипаталамус-гипозиздік функциялық жетіспеушілік
* адреногенитальды синдром
* екіншілік гипогонадотропты аменорея
* Шеревский -Тернер
* біріншілік аменорея
A
~~16 жасар қыз диета сақтап 1 ай ішінде 15 кг азған соң, етеккірдің келмеуіне шағымданыды. Менархе 14 жастан, қалыпты, әр 25 күнде 4 күннен, қалыпты көлемде. Бойы 168 см, дене массасы 47 кг. Екіншілік жыныс белгілері қанағаттанарлық. Сүт бездері жақсы дамыған, бөлінділер жоқ. Сыртқы жыныс мүшелері әйелдік тип бойынша қалыптасқан. Емі:
* физиоемдеу
* салмағын қалыпқа келтіру
* үзбей гормон қабылдау
* циклдік витаминдік ем
* циклдік гормоналды ем
* қатерлі ісіктермен
A
~~Науқас 52 жасар күніне 10 ретке дейін ыстығының көтерілуіне, жүрек аймағындағы ауру сезіміне, АҚҚ 150/90 мм сын. бағ. транзиторлы көтерілуіне шағымданады.
Постменопауза 2,5 жыл. Емі:
* шынайы эстрогендер прогестагенмен бірге
* органикалық нитраттар (нитроглицерин, сустак и т.д.)
* психотерапия, рациональды физио- и бальнеотерапия
* синтетикалық прогестиндер
* антигонадотропиндер
A
~~Жас науқаста аменорея, сүт бездері кішірейіп, жатыр кішірейген. Болжам диагноз:
* аналық безінің андробластомасы
*
гранулездыклеткалы ісік
* тека-клеткалық ісік
* дисгерминома
* Тератома
A
~~37 жастағы науқасқа лапаротомия, қосалқыларымен қынапүстілік жатыр ампутациясын істеген. Кастрациядан кейінгі синдромның емі:
* орынбасар гормонотерапия
* гестагендер
* эстрогендер
* фитопрепараттар
* комплексты витаминдер
A
~~Кардиологқа 48 жастағы әйел адам физикалық күштемеге байланыссыз, валидол, корвалол, валерианамен басылатын жүрек аймағындағы интенсивті ауырсыну шағымданды. Соңғы жылда кезеңді түрде ыстықтау сезімі, беттің гиперемиясы,
декольте аймағында тершеңдік, жүрек қағуы, қобалжу, қорқу сезімі байқалады. Кейінгі бір жыл аралығында етеккір циклінің бұзылысы, 4 ай аменорея. Объективті: беті гиперемияланған, айқын диффузды гипергидроз. АҚ- 150/90 мм сын. бағ., ЖСС 98 мин. ЭКГ: әлсіз негативті Т V4-V6, анаприлинмен сынама оң. Гинеколог консультациясы – атрофиялық жағынды. Болжам диагноз:
* патологиялық климакс
* ЖИА (ИБС) күш түсу стенокардиясы ФКII
* артериальды гипертензия
* тиреотоксикоздың басталуы
* нейроциркуляторлы дистония
A
~~50 жастағы науқас жүрек тұсындағы күйдіріп ауырсынуға, ыстықтау сезіміне, аменореяға шағымданады. Об-ті: терінің гиперемиясы мен гипергидрозы. Жүрек тондары тұйықталған, тахикардия. ЖСС 100 мин. АҚ - 140/85 мм сын. бағ., ЭКГ: синусты тахикардия. Т V1-V4 инверсиясы. Анаприлиндік сынама оң. Неғұрлым тиімді тағайындау:
* циклопрогинова
* конкор
* L-тироксин
* мерказолил
* грандаксин
A
~~45 жастағы әйел соңғы 6 айда етеккірі келмеуі мен «құюлуларды» байқады. АҚ 140/90 мм сын.бағ.
Кольпоцитограмманы зерттеу кезінде – қынап жағындысының атрофиялық түрі анықталды. Тағайындайды:
* эстрогендер
* андрогендер
* анаболиктер
* глюкокортикоидтар
* минералокортикоидтар
A ~~50 жастағы әйелді төс артындағы күйдіріп ауыру сезімі мазалайды, пульс жиілігі қалыпты. Анаприлиндік сынама – оң. Болжам диагноз:
* климакстік кардиомиопатия
* миокардит
* тиреотоксикоз
* миокард жедел инфаркті
* НЦД кардиальді түрі
A
~~43 жастағы әйел тез ашулануға, жалпы әлсіздік, құйылулар(приливы), тәулігіне 15 рет болуына шағымданады. Об-ті: гипергидроз, АҚ 150/90 мм.сын. бағ. ЖСС 86 мин. Болжам диагноз:
* патологиялық климакс
* тиреотоксикоз
* артериялық гипертензия
* феохромоцитома
* гипотиреоз
A
~~Бірінші типті қант диабетінің жетекші этиологиялық факторы болып табылады:
* Лангерганс аралшаларының аутоиммунды зақымдануы
* В клеткаларының вирусты зақымдануы
* панкреатит
* ұйқы безінің зақымдануы
* психикалық травма
A
~~Бірінші типті қант диабетінің негізгі патогенездік факторы болып табылады:
* В клеткаларының деструкциясы және инсулиннің жетіспеушілігі
* В клеткаларының деструкциясы және инсулинге резистенттілік
* инсулиннің жетіспеушілігі, контринсулинді гормондардың жоғарлауы
* инкритиндердің дефициті, инсулинге резистенттілік
* гормондардың жоғарлауы
A
~~Абсолютті инсулин жетіспеушілігі дамуының негізгі себебі болып табылады:
* ұйқы безінің В клеткаларының аутоиммунды деструкциясы
* В клеткаларының регенерацияға қабілетінің генетикалық негізде төмендеуі
* үдемелі семіздік
* асқазан ішек жолдарында глюкозаның сіңірілуінің төмендеуі
* ұйқы безінің дәрмектермен зақымдалуы
A
~~Қант диабетінің диагнозын қоюда қолданылады:
* глюкозаны пероральды қабылдағанға дейінгі және қабылдағаннан кейін екі сағаттан кейінгі глюкоза мөлшерін анықтау
* таңертеңгілік ас алдында глюкоза мөлшерін анықтау
* тамақтан соң екі сағаттан кейінгі глюкоза мөлшерін анықтау
* глюкозаны пероральды қабылдағанға дейінгі және қабылдағаннан кейін үш сағаттан
кейінгі глюкоза мөлшерін анықтау
* аталғандардың барлығы
A
~~Қант диабетінің диагнозын қоюда маңызды глюкоза көрсеткіштері:
* аш қарында 6,1 ммоль/л жоғары, оральды ГТТ екі сағаттан кейін 11,1 ммоль/л жоғары
* аш қарында 5,5 ммоль/л дейін, оральды ГТТ екі сағаттан кейін 7,8 ммоль/л жоғары
* аш қарында 6,1 ммоль/л дейін, оральды ГТТ екі сағаттан кейін 11,1 ммоль/л дейін
* аш қарында 7,0 ммоль/л дейін, оральды ГТТ екі сағаттан кейін 7,8 ммоль/л дейін
* аш қарында 7,1 ммоль/л дейін, оральды ГТТ екі сағаттан кейін 7,9 ммоль/л дейін
A
~~Бірінші типті қант диабетінде комплексті терапияда қолданылмайды:
* секреция стимуляторлары
* диетатерапия және физикалык күштеме
* инсулинді терапия
* үйрету және өзін өзі қадағалау
* аталғандардың барлығы
A
~~Бірінші типті қант диабетімен ауыратын науқас тағамының құндылығын анықтайтын факторлар:
* барлығы дұрыс
* қолданылатын көмірсулар мөлшері
* нақты дене салмағы
* физикалык жүктеменің түрі
* жасы және жынысы
A
~~Қант диабетінің ауырлык дәрежесін анықтайтын критерий:
* асқынудың болуы және оның айқындылығы
* гликемия мөлшері
* науқастың дене салмағы
* тіндердің дегидратация симтомдарының айқындылығы
* қолданылатын қант түсірүші препараттардың түрі
A
~~Қант диабетінің І типінде диетотерапияны тағайындау кезінде,тәуліктік рационның қуаттылығы келесі түрде тағайындалады:
* көмірсу 60%, белок 15%, майлар 25%
* көмірсу 60%, белок 10%, майлар 30%
* көмірсу 70% белок 20%, майлар 10%
* көмірсу 40%, белок на 40%, майлар 20%
* көмірсу 55%, белок 35%, майлар 10%
A
~~Бірінші типті қант диабетімен ауыратын науқаста, дене қызуының көтерілуімен жүретін ауру қосарланғандағы тактика:
* инсулиннің тәуліктік дозасын көбейту
* инсулиннің тәүліктік
дозасын төмендету
* инсулинді тоқтату
* дипептидилпептидаза ингибиторларын қолдану
* тағамдағы көмірсулардың мөлшерін азайту
A
~~Инсулинге резистенттілік дамуы мүмкін:
* барлығы дұрыс
* инсулинді рецептрлердің патологиясы және инсулинге антиденелердің болуында
* инфекциялық ауруларда
* диабет ағымының бір жылдан астам анықталуында
* жүктілікте
A
~~Қантты диабеттің
компенсациясына сәйкес болатын гликозилирленген гемоглобин (НbА1c) деңгейі:
* <7,5%
* 7,6%
* 7,8%
* 7,9%
* 8%
A
~~Эндокринологқа 32 жастағы науқас қаралды, бір ай бұрын ЖРВИ (ОРВИ) кезінде гипергликемия - 7,8 ммоль/л анықталды. Сауыққаннан екі және үш аптадан соң бақылау барысында гликемия 6,2 ммоль/л және 6,5ммоль/л болды. Анасы қант диабетімен ауырған. Объективті: қарағанда дене салмағының артықтығынан (ДМИ-30кг/м2) басқа патологиялық өзгерістер анықталмады. Болуы мүмкін диагноз:
* 2 типті қантты диабет
* семіздік
* Ашқарындық гликемияның бұзылысы
* симптомдық гипергликемия
* MODY диабет
A
~~Әйел адам 62 жаста, оң аяқ басының бірінші саусағының жарақаттан кейін пайда болған дымқыл гангренасы көріністерімен хирургиялық бөлімге түсті. Объективті: тері мен шарышты қабықтардың құрғақтығы, бетінің гиперемиясы. Айқын семіздік, көз көруінің төмендеуі, варикозды аурудың белгілері. Анасы мен апасы қантты диабетімен ауырған. Ашқарындық гликемия 6,2 ммоль/л. Мүмкін болатын диагноз:
* 2 типті қантты диабет макроангиопатиямен
* ашқарындық гликемия бұзылысы жарақаттан кейінгі асқынулармен
* глюкозаға толеранттылықтың бұзылысы мен варикозды аурудың асқынуы
* метаболизмдік синдром макроваскулярлы асқынулармен
* семіздікпен науқастардағы варикозды аурудың асқынуы
A
~~Гестозды диабет деген ұғымға анықтама:
* жүктілік кезде пайда болып, босанғаннан кейін болмайтын қант диабеті;
* жүктілік кезінде пайда болып, босанғаннан кейін де жалғасатын қант диабеті;
* салыстармалы жағдайда инсулин жетіспеушілігімен жүретін қант диабеті;
* 2 типті қант диабеті төңірегінде дамиды;
* глюкозаға төзімділіктің бұзылысы.
A
~~18 жастағы жасөспірімде салқын тиіп ауырғаннан кейін шөлдеу, полиурия, жалпы шаршағыштық пайда болды. Қанда қант 16 ммол/л, зәрде 5% ацетон анықталады. Науқастағы диабеттің түрі:
* қант диабеті инсулинге тәуелді (1-ші түрі);
* қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-ші түрі);
* қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-ші түрі, инсулин талап ететін фаза;
* қант диабеті 2 – тип жас адамда (MODY);
* екіншілік қант диабеті.
A
~~45 жастағы семіз әйелде диспансерлік қарау кезінде аш қарында гликемия 9,2 ммоль/л, глюкозурия 3%, зәрде
ацетон «теріс». Туған ағасы қант диабетімен ауырады. Науқаста болуы мүмкін диабеттің түрі:
* қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-ші түрі);
* қант диабеті инсулинге тәуелді (1-ші типі);
* қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-ші типі), инсулин талап ететін фаза;
* қант диабеті 2 – тип жас адамда (MODY);
* екіншілік қант диабеті.
A
~~Қант диабетімен ауыратын науқаста тканьдік гипоксия белгісі бар болғанда (анемия, тыныс жетіспеушілігі және т.б./
бигуанидтер әсерінен дамуы мүмкін жағымсыз әсер:
* лактацитоз;
* кетоацидоз;
* полиурияның күшеюі;
* агранулоцитоз;
* холестазды сарғаю.
A
~~Диабеттік кетоацидозда мына белгілер кездеспейді
* липолиздің төмендеуі;
* глюкозаның утилизациясының төмендеуі;
* белок катаболизмінің жоғарылауы;
* осмосты диурез;
* анионді айырмашылықтың жоғарылауы.
A
~~2 типті қант диабетінің неғұрлым мүмкін
компенсация белгісі:
* Қандағы қанттың аш қарынға деңгейі 7,0 ммоль/л
* HbA1с 8,0 %
* HbA1с с 9,5 %
* Зәрдегі қант деңгейі З 0,5 %
* Қанда холестерин деңгейі 6,0ммоль/л
A
~~Дене салмағы артық, 50 жастағы науқас әйелде екі рет ашқарындық гликемияның жоғары деңгейі (6,9 және 7,2ммоль/л) анықталған. Болжам диагноз:
* қант диабеті 2 типті
* семіздік
* қант диабеті 1 типті
* ашқарындық гликемияның бұзылуы
* глюкозаға төзімділіктің бұзылуы
A
~~Қабылдау бөліміне қантты диабеттің 1 типімен сырқаттанған науқас жеткізілді, санасы анық емес (заторможен), апатиялы, тері жамылғысы құрғақ, тынысы шулы, аздаған
ацетон иісі бар, жүрек тондары тұйықталған, тахикардия 110 рет мин. бірлі жарым экстрасистолалар, АҚ 80/60 мм.с.б., тілі құрғақ, ішін пальпациялағанда эпигастрий аймағында ауырсыну,
олигоурия. Шұғыл көмек ретінде қолданылатын дәрмек:
* сағатына 10-12 ЕД қысқа әсерлі инсулин мен кристаллоидтарды енгізу
* көп мөлшерде коллоидты және кристаллоидты ерітінділерді (тәулігіне дене салмағының 10%)
* қандағы калий деңгейіне байланысты калий хлоридінің ерітіндісін
* Кристаллоидты ерітінділерді көп мөлшерде (физиологиялық ерітінді, Рингер ерітіндісі,
5% глюкоза)
* қысқа әсерлі инсулинді 20 ЕД болюсті және поляризациялық қоспа
A
~~9 жылдан бері 1типті қантты диабетімен сырқаттанатын науқаста гликемияның салыстырмалы компенсациясы аясында көздің көруі нашарлады,
транзиторлы гипертония 145/95 мм.с.б., микроальбуминурия пайда болды. Емдеу бағдарламасына қосуға қажетті дәрмек:
* Ангиотензин алмастырушы фермент ингибиторлары
* Орталық әсерлі альфа-агонисттері
* Бета-блокаторлары
* Аз дозалы диуретиктер
* Белокты препараттар инфузиясы
A
~~Науқас 3 жылдан бері қант диабетінің 2 түрімен ауырады. Соңғы 1 жылда АҚ 200/120мм.с.б. көтеріледі. Гипотензиялық терапия әсері төмен. Зәрдегі альбуминнің деңгейі микропротениурияға сәйкес келеді (150мг/л аспайды). Гипертензияның даму мүмкін себебі:
* Кимельстиль – Вильсон синдромы;
* Созылмалы гломерулонефрит;
* Созылмалы пиелонефрит;
* эссенциальдық гипертензия;
* Феохромацитома
A
~~Қант диабетінің ауыр түріне тән емес:
* тек диетаны сақтаумен компенсацияға жету;
* кетоацидозды декомпенсация;
* гипогликемия;
* нефро- және ретинопатияның болуы;
* полинейропатияның болуы.
A
~~Қант диабетінің 1 типімен ауыратын науқасқа
базальды инсулин дозасын көбейтетін жағдай:
* Түнде және ашқарындағы жоғары гликемия
* Жоғары препрандиальды гликемия
* Ашқарынға жоғары гликемия
* Тамақтанғаннан 2 сағ. кейінгі жоғары гликемия
* Ұйқы алдындағы жоғары гликемия
A
~~Инсулин жетіспеушілік кезінде байқалады:
* Гипергликемия
* Гиперлипидемия
* Гликоген синтезінің күшеюі
* Кетон денелерінің түзілуінің төмендеуі
* Гипогликемия
A
~~18 жастағы науқаста салқын тиіп ауырғаннан кейін шөлдеу, полиурия, жалпы әлсіздік пайда болды. Қандағы қант мөлшері 20 ммоль/л, зәрде 5%, зәрде ацетон оң мәнді. Бұл науқаста диабеттің келесі түрі анықталады:
* 1 типті инсулинге тәүелсіз
қант диабеті
* (II тип) инсулинге тәүелсіз қант диабеті
* екінші типті инсулинге тәүелсіз және инсулинге тәүелді қант диабеті
* жастардағы екінші типті қант диабет (MODY)
* екінші типті қант диабеті
A
~~Гипопитуитаризм .. патологиясынан дамитын клиникалық синдром:
* аденогипофиздің
* нейрогипофиздің
* аденогипофиздің нейрогипофизбен байланысу
* гипоталамустің
* бас ми қыртысының
A
~~
Гипопитуитаризмге келесі гормондық өзгерістер тән:
* тропты және өсу гормондарының төмендеуімен бірге перифериялық эндокриндік бездер гормондарының төмендеуі
* перифериялық гормон деңгейінің төмендеуі
* өсу гормоны деңгейінің төмендеуі
* гипофиздың тропты гормонының төмен деңгейі
* дұрыс жауап жоқ
A
~~Акромегалия кезіндегі жүрек-қантамыр жүйесінің зақымдануына тән емес:
* артериялық гипотензия
* артериялық гипертензия
* гипертониялық миокардиодистрофия
* дилятациялық миокардиодистрофия
* барлығы тән
A
~~Акромегалияның клиникасына тән емес:
* сүйек тініндегі өзгерістерінің болмауы
* бастың ауруы және сырт келбетінің өзгерістері
* симптомдық қантты диабет
* ісіктің дамуы
* сүйек тініндегі өзгерістерінің болуы
A
~~Акромегалияның диагнозын дәлелдеуге қажетсіз:
* көмірсуға толеранттылықтың стандартты тесті
* магнитті-резонанстық томография
* инсулинтәрізді өсу факторының базалық деңгейін анықтау
* сүйек рентгенографиясы
* дұрыс жауап жоқ
A
~~Акромегалияда өмір сүру ұзақтығы анықталмайды:
* сырт келбетінің өзгеріс дәрежесімен
* жүрек-қантамыр паталогиясының ауырлығымен
* хиазмалық синдромнің болуымен
* қатерлі ісіктердің болуымен
* қатерсіз ісіктердің болуымен
A
~~Акромегалия емінің ең таңдаулы әдісі:
* соматостатинің аналогі
* сәулелік терапия
* өсу гормонының рецепторларының блокаторлары
* гипофиздің аденомасын транссфеноидальді алып тастау
* дұрыс жауап жоқ
A
~~
ЛГ аналық бездерде атқаратын негізгі қызметі:
* овуляцияны және эстроген синтезін стимуляциялау
* эстрогеннің секрециясын стимуляциялау
* ранулеза жасушасының өсуін стимуляциялау
* гранулеза жасушасының өсуін және эстрогеннің секрециясын стимуляциялау
* андрогеннің синтезін стимуляциялау
A
~~
Фолликулстимуляциялаушы гормон
аналық бездерде күшейтеді:
* эстрогеннің секрециясын
* гранулеза жасушасының өсуін
* овуляция және андрогеннің синтезін
* гранулеза жасушасының өсуін және эстрогеннің синтезін
* андрогеннің синтезін
A
~~
Лютеинизациялаушы гормонның
аталық бездердегі атқаратын негізгі қызметі ... реттеу:
* тестостероның өнімін
* сперматогенезді
* эстрогеннің өнімін
* андрогеннің өнімін
* гранулеза өнімін
A
~~
Фолликулстимуляциялаушы гормонның
аталық бездердегі атқаратын негізгі қызметі:
* сперматогенездің стимуляциясы
* тестостерон өнімінің регуляциясы
* эстрогеннің өнімінің регуляциясы
* андрогеннің өнімінің регуляциясы
* гранулеза өнімін регуляциясы
A
~~Өсу гормонының метаболизмдік эффекті ... арқылы жүзеге асады:
* өсудің инсулинтәрізді факторы
* перифериялық тіндердердегі рецепторлармен байланыс
* пептидтік байланыстар
* соматолиберин
* барлығы
A
~~Балалар мен жасөспірімдерде өсу гормонының негізгі әсері .. арқылы қамтамасыз етіледі:
* сүйектің бойлап өсуін стимуляциялау
* ақуыз синтезін стимуляциялау
* липолизистік әрекет
* гипогликемия
* дұрыс жауап жоқ
A
~~Өсу гормоны секрециясының ең жоғарғы физиологиялық деңгейі ... кезінде жүреді:
* ұйқы
* ашығу
* күйзеліс
* тағам қабылдағаннан кейінгі
* физикалық күштеме
A
~~
Аденогипофиздің макроаденомасына тән емес:
* қатерсіз ағым
* айналасындағы құрылымдарының ісікпен басылуы
* көрудің бұзылысы
* бас ауруы
* аменорея
A
~~Антидиурездік гормонның жетіспеушілігінен зәрді концентрациялау функциясының бұзылысы тән:
* орталық қантсыз диабетке
* неврогенді полидипсияға
* нефрогенді қантсыз диабетке
* Пархон синдромына
* Шиен синдромына
A
~~Антидиурездіқ гормонның секрециясын күшейтеді:
* плазманың осмолярлылығының жоғарылауы,
гипотония,
гиповолемия
* плазманың осмолярлылығының жоғарылауы, гипертония, гиповолемия
* плазманың
осмолярлылығының төмендеуі, гипертония, гиповолемия
* плазманың осмолярлылығының жоғарылауы, гипотония, гиперволемия
* плазманың осмолярлылығының төмендеуі, гипертония, гипероволемия
A
~~
Вольфрам (екіншілік орталық қантсыз диабет) синдромына тән:
* қантсыз диабет, кереңдік, қантты диабет, көру нервінің атрофиясы
* қантсыз диабет, ақыл кемістігі, аутоиммунды тиреоидит
* қантсыз диабет, көру нервінің атрофиясы, неврома
* қантсыз диабет, кандидоз, бүйрекүстібезі жеткіліксіздігі
* дұрыс жауап жоқ
A
~~Қантсыз диабеттің клиникалық көрінісі:
* полиурия, полидипсия
* олигурия, гипергидратация
* полиурия, глюкозурия
* странгурия, поллакиурия
* полиурия, гипергидратация
A
~~Қантсыз диабеттің
орталық түрінде негізгі симптомдардың даму патогенезінде маңызды басым:
* вазопрессин
* пролактин
* альдостерон
* дегидроэпиандростерон
* инсулин
A
~~Киари-Фроммель синдромына тән емес:
* гипокортицизм
* лакторея
* аменорея
* жыныс мүшелерінің гипоплазиясы
* барлығы
A
~~Қантсыз диабет ... нәтижесінде дамиды:
* антидиурездіқ гормон секрециясының төмендеу
* көмірсу алмасудың бұзылу
* альдостерон секрециясының төмендеу
* зәрмен натрий секрециясының жоғарылауы
* дұрыс жауап жоқ
A
~~Қантыз диабеттің
орталық түрінде полиурияның дамуында бас орын алады:
* өзекшелердің аквапорин өткізгіштігінің жоғарылауы
* симпатадренал жүйесінің белсенуі
* екіншілік альдостеронизмнің дамуы
* кальций алмасуының бұзылысы
* дұрыс жауап жоқ
A
~~Кромегалияда сырт келбетінің өзгерістеріне жатпайды:
* микроглосия
* прогнатизм
* диастемы
* бет әлпетінің дөрекіленуі
* барлығы жатады
A
~~Акромегалияда көмірсуға толеранттылықтың даму себебі:
* тіндердің инсулинге сезімталдығының бұзылысы
* ұйқы безіндегі b-жасушасының біріншілік деструкциясы
* семіздік
* инсулин инактивациясы
* инсулин тапшылығы
A
~~Қантсыз диабетке тән несеп талдауындағы өзгеріс:
* салыстырмалы тығыздықтың төмендеуі
* глюкозурия
* лейкоцитурия
* зәрдің салыстырмалы тығыздығы жоғары
* протеинурия
A
~~Гиперпролактинемиямен ауыратын науқаста остеопороз дамуының негізгі факторы:
* гипоэстрогенемия
* кальцийдің зәрмен секрециясының төмендеуі
* минералокортикоид секрециясының бұзылысы
* қалқанша маңы бездер функциясының бұзылысы
* гиперэстрогенемия
A
~~Қантсыз диабеттің орталық және нефрогенді түрлерін айыру үшін тағайындалады:
* минирин
* минералокортикоидтер
* сұйықтықты қабылдауды шектеу
* сулы жүктеме жүргізу
* верошпирон
A