Лекция Молекулалық биология пәні Молекулалық биологияның даму тарихы Молекулалық биологияның зерттеу әдістері мен болашағы. Нуклеин қышқылдарының толық сипаттамасы


Делеция – дегеніміз хромосоманың бір учаскесінің түсіп қалуы.  Дупликациялар -



Pdf көрінісі
бет40/49
Дата21.04.2023
өлшемі0,73 Mb.
#85010
түріЛекция
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   49
Байланысты:
1-лекция

Делеция – дегеніміз хромосоманың бір учаскесінің түсіп қалуы. 
Дупликациялар - хромосоманың бір учаскесінің екі рет қайталануы (екі еселенуі) болып табылады
(3-сурет). 
Делециялар хромосомадағы гендер санының азаюына алып келсе, дупликациялар – керісінше гендер 
санының көбеюіне алып келеді. 
Қалай болғанда да бұл өзгерістердің екеуі де ағзаның тарихы қалыптасқан гендер балансын бұзады, ал 
бұл кей жағдайларда , тіршілікті болдырмайды (өлуге алып келеді) , не түрліше патологияларға алып келеді. 
Транслокациялар - гомологтық емес хромосомалардың учаскелерімен алмасуы , оның екі түрлі 
белгілі : 1)реципрокты транслокация және реципрокты емес транслокация. 
Тироксин 
Тироксиназа 
Фенил
аланин
гидросилаза 
Диета
Фенил
аланин АҚ 
Тирозин
ДОФ
А 
Меланин 
Фенил
пирожүзім 
қышқылы
Гомогентезин
қышқылы 
Ацетосірк
е
қышқылы 
СО
2
+НО



А В С D E F 
 Қалыпты хромосома
А В С D
Делеция 
А В С D E F E F 
 Дупликация
K L M N E F  
Транслокация
А D С B E F
Инверсия 
 
3 – сурет Хромосомалық мутациялар 
Реципрокты транслокация – омологтық емес хромосомалардың өзара учаскелерімен алмасуы, ал 
реципрокты емес транслокация – хромосомалардың бір жақты учаскелерімен алмасуы, яғни бір 
хромосоманың учаскесінің екінші хромосомаға жалғануы. 
Егер реципрокты транслокция кезінде алмасатын учаскелер жойылмаса онда оны балансты 
транслокация деп атайды. Балансты транслокация , инверция сияқты , патологиялық әсер етпеуі мүмкін, 
бірақ күрделі кроссинговер және гаметогенез кезіндегі хромосома санының редукциялануы нәтижесінде 
балансты транслокацияға ие ағзаларда балансты емес гаметалар, яғни нуллисомиялы не дисомиялы 
гаметалар түзілуі мүмкін. 
Инверциялар – хромосоманың бір учаскесінің 180°- айналып қайта орналасуы, Оның екі түрі белгілі : 
перицентрикалық инверция және парацентрикалық инверция.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   49




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет