Лекциялар жиынтығЫ 6В08601- «Су ресурстары және оны пайдалану»

• 
  құрлық пен теңіздердің жер үсті су объектілерінің мониторингі (ГМПВО);
  
• 
  жер асты су объектілерінің мониторингі (ГМГС құрамына кіреді);
  
• 
  Су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының мониторингі(ГМВХС).
  

СОММ ФАВР экология және табиғатты пайдалану саласындағы қадағалау басқармаларымен және қоршаған табиғи ортаны қорғау саласындағы арнайы уәкілетті мемлекеттік органдармен жүргізіледі.

ГМВО жүргізу жергілікті, аумақтық, өңірлік (бассейндік) деңгейлерде жүзеге асырылады.

Жергілікті деңгейде су объектілерінің мониторингін ФАВР аумақтық органдары белгілеген тәртіппен су объектілеріне жүйелі бақылау жүргізетін және ҚР су заңнамасына сәйкес аталған органдарға бақылау деректерін ұсынатын су пайдаланушылар жүзеге асырады.

Аумақтық деңгейде су объектілерінің мониторингін ФАВР аумақтық органдары мен экология және табиғат пайдалану саласындағы қадағалау жөніндегі басқармалар және ҚР субъектілерінің атқарушы билік органдары жүзеге асырады, олар Ақпаратты бақылауды, жинауды, бақылауды, өңдеуді, қорытуды, жинақтауды, сақтауды, таратуды, аумақтық деректер банкін жүргізуді және мониторинг деректерін өңірлік (бассейндік) деңгейге беруді қамтамасыз етеді.

Аймақтық (бассейндік) деңгейде СОММ БВУ, РГЦ және оған уәкілетті басқа да аумақтық органдар және экология және табиғатты пайдалану саласындағы қадағалау жөніндегі аумақтық басқармалар жүзеге асырады. Өңірлік (бассейндік) деңгейде ақпаратты қорыту, жинақтау, сақтау, тарату, тиісті аймақ (бассейн) бойынша өңірлік (бассейндік) деректер банкін жүргізу және мониторинг деректерін мемлекеттік деңгейге беру жүргізіледі.

Мемлекеттік деңгейде СОММ жүргізуді ФАВР және экология және табиғатты пайдалану саласындағы қадағалау Басқармасы қамтамасыз етеді. Осы деңгей шеңберінде өңірлік (бассейндік) деңгей мониторингінің деректерін жинақтау, деректер банкін жүргізу, мемлекеттік баяндамалар мен ресми жарияланымдар үшін МВО деректерін дайындау, белгіленген тәртіппен ведомствоаралық және халықаралық деңгейлерде ақпараттық алмасу жүзеге асырылады.

Мемлекеттік мониторинг қызметі ҚР жүргізу пәндері бойынша Мемлекеттік мақсаттағы жұмыстарды , сондай-ақ жергілікті билік органдарының, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың тапсырыстары бойынша арнайы мақсаттағы жұмыстарды орындайды.

СОММ жүргізу мемлекеттік бақылау желісі (ГНС) негізінде жүзеге асырылады, ол су объектілерінің мониторингі бөлігінде стационарлық және уақытша бақылау пункттерінің, оның ішінде су ортасында болып жатқан физикалық, химиялық және гидробиологиялық процестерді бақылауға, су объектілерінің режимдік гидрологиялық сипаттамаларын (су деңгейін, температурасын, ағынын, мұз құбылыстарын, ластану деңгейін және т.б.) анықтауға арналған бекеттердің, станциялардың, зертханалардың, орталықтардың, бюролардың, обсерваториялардың жүйелері болып табылады.

Су объектілерінің мөлшері мен маңыздылығына, олардың ластану дәрежесіне, оларды пайдалану сипатына қарай су объектілеріндегі бақылау пункттері бақылау бағдарламаларының түрлері бойынша 4 санатқа бөлінеді.