Лобзин с. А. Электр машиналар
жүктеу/скачать 8,41 Mb.
|
электр машиналары (1)
Бос жүріс режимнің түсінігі. Трансформатордың бос жүрісі (XX) – бұл оның ашық екінші реттік орамада жұмыс істеу режимі. Осы режимде екінші орама тогы нөлге тең болады: I2 = 0; бастапқы ораманың тогы бос жүріс тогын ұсынады: I1 = I0. Қуатты трансфор- маторлар үшін (1000 кВ.А және одан жоғары) бос жүріс тогы но- миналды токтың 0,5% -ын құрайды (I0 = 0,005Iном) немесе одан аз; қуаты шамамен 25 кВ.А трансформаторлар үшін, бос жүріс тогы но- миналды токтың шамамен 3% -ын құрайды; төмен қуатты трансфор- маторлар үшін бос жүріс тогы номиналды токтын 30 % дейін және одан көп болады. (Трансформатордың номиналды ток және номи- налды параметрлері трансформатор қыздыру жағдайларына сәйкес есептелетін параметрлер болып табылады). Трансформатордың бос жүріс тәжірибесі (5.1-сурет) трансфор- мация, бос жүріс тогының, бос жүріс шығындар қуатының және бос жүріс кедергілерінің (осы шамалардың мағынасы кейінірек түсін- діріледі) коэффициентін анықтау үшін орындалады. Желі кернеуі, реттелетін автотрансформатор болып табылатын бір фазалық кернеу реттегішіне (БКР) жеткізіледі (7.1 - бөлімін қараңыз). 5.1.-сурет. Бір фазалы трансформатордың бос жүріс тәжірибесінің сұлбасы. 128Бастапқы орамада U1 кернеуінің шартты түрде таңдап алынған оң бағыты 5.1-суретте көрсеткішпен көрсетілген. Бос жүрісте транс- форматордың параметрлерін анықтау үшін U1 кернеу, әдетте номи- налды U1ном кернеуге тең болады. Бастапқы орама ретінде әдетте төменгі кернеу орамасы таңдалады, өйткені бұл ораманың жүкте- мелік тогы жоғары, сондықтан ол дәлірек өлшенеді. Номиналды токпен салыстырғанда ХХ ток аз болғандықтан (бұл тәжірибелік факт деп қарастырылады), онда бастапқы ораманың ке- дергісінде кернеудің төмендеуі аз болады, содан кейін Кирхгофтың екінші заңына сәйкес жазуға болады: U1+E1≈0; U1≈ –E1 (5.1) яғни берілген кернеу бастапқы Ф0 магнит ағыны (осы қатынастар одан әрі нақтыланатын болады) арқылы индуцияланатын ЭҚК өтей- ді. Екінші реттік орамадағы кернеуде ток болмаған жағдайда осы орамадағы негізгі магнитті ағынмен туындаған ЭҚК тең болады: U2=E2 (5.2) бос жүріс режимінде электр қуат көзінің ЭҚК көздеріндегі керне- уге сандық түрде тең болатындығына ұқсас Содан кейін, бастапқы және екінші орамаларға байланысты воль- тметрлер бойынша, трансформатордың формуласын (4.6) пайдала- нып т ранс фор м ация к о э ф фициентін анықтауға болады. Үш фазалы трансформатордың трансформация коэффициенті 6.1- бөлімде талқыланады. Е с к е р т у. Формулаларда (5.1), (5.2) және төменде, ток және басқа шамалардың тиімді мәндері мен синусоидалды ЭҚК фазалық бұрыштары туралы ақпаратты қамтитын күр- делі шамалар асты сызып белгіленген. Графикалық күрделі шамалар векторлар ретінде ұсынылады, ал осы векторлардың модульдері белсенді мәндермен пропорционалды болады, ал векторлар арасындағы бұрыштар фаза айырмашылығының бұрыштарына сәйкес келеді. Теориялық электротехникада қарастырылған синусоидал- ды сандардың күрделі көрінісін қайталамай, біз визуалды векторлық көріністерге сүйенеміз. Естеріңізге сала кетейік, 2 шамасынан 1 шамасының фаза бойынша π/2-рад дейін артта қалуы, 2 шамасына сәйкес келетін векторға қатысты сағат бағытымен π/2 рад (90°) бұрышына 1 шамасына сәйкес ке- жүктеу/скачать 8,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|